Tuần:………
Ngày soạn:...............
Ngày dạy:................
Tiết số:................
Bài 24: PHẦN LỚN NƯỚC VÀO CÂY ĐI ĐÂU?
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Trình bày được hơi nước thoát ra khỏi lá qua các lỗ khí: Nêu thí nghiệm chứng minh cây thoát hơi nước qua lá; cấu tạo lỗ khí phù hợp với chức năng thoát hơi nước.
- Viết được sơ đồ đường đi của nước từ lông hút -> vỏ rễ -> mạch dẫn của rễ -> mạch dẫn của thân -> lá -> thoát ra ngoài.
- Nêu được ý nghĩa quan trọng của sự thoát hơi nước qua lá.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng quan sát, nhận biết so sánh kết quả thí nghiệm tìm ra kiến thức.
3. Thái độ:
- Giáo dục lòng say mê môn học, ham hiểu biết.
4. Năng lực:
- Năng lực tư duy sáng tạo, tự học, tự giải quyết vấn đề
- Năng lực phản hồi, lắng nghe tích cực, hợp tác trong quá trình thảo luận.
II. CHUẨN BỊ
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Thí nghiệm chứng minh sự thoát hơi nước qua lá.
- Tranh vẽ phóng to hình 2 4.3 SGK.
- Bảng phụ.
2.Chuẩn bị của HS:
- Xem lại bài: “Cấu tạo trong của phiến lá”.
- Thí nghiệm chứng minh sự thoát hơi nước qua lá.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
1. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra 15 phút:
2. Bài học
A. Khởi động:
Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà học sinh chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.
Ta đã biết cây cần dung nước để quang hợp và sử dụng cho các hoạt động khác nên hàng ngày cây phải hút rất nhiều nước . Nhưng theo những nghiên cứu của các nhà khoa học cây chỉ giữ lại một phần nước rất nhỏ. Còn phần lớn nước đi đâu? Bài hôm nay chúng ta cùng nghiên cứu.
B. Hình thành kiến thức:
Mục tiêu: Trang bị cho học sinh những KT mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập nêu ra ở HĐ Khởi động.
Hoạt động 1: Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
Mục tiêu: Học sinh biết nhận xét kết quả thí nghiệm, so sánh thí nghiệm, lựa chọn thí nghiệm chứng minh đúng nhất.
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của HS |
Bước 1: Giáo viên cho học sinh nghiên cứu độc lập SGK trả lời 2 câu hỏi. + Một số học sinh đã dự đoán điều gì? + Để chứng minh cho dự đoán đó họ đã làm gì? Bước 2: Giáo viên yêu cầu học sinh hoạt động nhóm để lựa chọn thí nghiệm. - Giáo viên: tìm hiểu số nhóm chọn thí nghiệm 1 hoặc thí nghiệm 2 (ghi vào góc bảng). Bước 3: Giáo viên yêu cầu đại diện nhóm trình bày tên thí nghiệm và giải thích lí do chọn của nhóm mình. Bước 4: Giáo viên lưu ý tạo điều kiện cho các nhóm trình bày ý kiến nếu có nhiều ý kiến chưa thống nhất thì cho tranh luận nhưng theo gợi ý của GV. VD: cho học sinh nhắc lại dự đoán ban đầu sau đó xem lại thí nghiệm của nhóm Dũng và Tú đã chứng minh được điều nào của dự đoán, còn nội dung nào chưa chứng minh được? Thí nghiệm của nhóm Tuấn, Hải chứng minh được nội dung nào? giải thích? - Sau khi đã thảo luận xong giáo viên hỏi: Sự lựa chọn nào là đúng. |
- Học sinh đọc mục thông tin SGK trả lời câu hỏi của giáo viên.
- Học sinh trong nhóm tự nghiên cứu 2 thí nghiệm quan sáthình 2 4.3 trả lời câu hỏi mục SGK trang 81, sau đó thảo luận nhóm để thống nhất câu tra lời. - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - Học sinh phải biết trong lớp nhóm nào lựa chọn thí nghiệm của Dũng, Tú và nhóm nào chọn thí nghiệm của Tuấn, Hải. - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung nhóm giải thích sự lựa chọn của nhóm mình theo gợi ý của giáo viên. - Giáo viên: chốt lại đáp án đúng như trong sách giáo viên : Chỉ có thí nghiệm của nhóm Tuấn và Hải mới kiểm chứng được dự đoán ban đầu. Cho học sinh rút ra kết luận. - Giáo viên: cho học sinh nghiên cứu SGK hình 2 4.3 SGK trang 8 1. |
Yêu cầu: Tiểu kết:
- Phần lớn nước do rễ hút vào cây đã được thải ra ngoài bằng sự thoát hơi nước qua lá.
- Học sinh quan sát hình 2 4.3 SGK trang 81 chú ý chiều mũi tên màu đỏ để biết con đương mà nước thoát ra ngoài qua lá.
Hoạt động 2: Ý nghĩa của sự thoát hơi nước qua lá
- Mục tiêu: Nêu được ý nghĩa quan trọng của sự thoát hơi nước qua lá.
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của HS |
Bước 1: Giáo viên cho học sinh đọc SGK trả lời câu hỏi: ? Vì sao sự thoát hơi nước qua lá có ý nghĩa rất quan trọng đối với đời sống của cây?
Bước 2: Giáo viên tổng kết lại ý kiến của HS, cho học sinh rút ra kết luận. |
- Học sinh hoạt động độc lập đọc thông tin SGK để trả lời câu hỏi của GV. - Yêu cầu nêu được: + Tạo sức hút để vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá. + Làm dịu mát cho lá. - Học sinh trình bày ý kiến và học sinh khác bổ sung. |
Tiểu kết:
- Hiện tượng thoát hơi nước qua lá giúp cho việc vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá, giữ cho lá khỏi bị khô.
Hoạt động 3: Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng
đến sự thoát hơi nước qua lá?
- Mục tiêu: Nêu được ý nghĩa quan trọng của sự thoát hơi nước qua lá.
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của HS |
Bước 1: Giáo viên yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, trả lời 2 câu hỏi SGK trang 8 2. Bước 2: Giáo viên gợi ý học sinh sử dụng kết luận ở hoạt động 2 và những câu hỏi nhỏ sau để trả lời: ? Khi nào lá cây thoát hơi nước nhiều? ? Nếu cây thiếu nước sẽ xảy ra hiện tượng gì? Bước 3: Giáo viên cho học sinh nhận xét bổ sung ý kiến cho nhau, rút ra kết luận.
? Qua bài học em hiểu được những gì? |
- Học sinh đọc thông tin mục SGK và trả lời 2 câu hỏi mục SGK trang 8 2. - Đại diện 1 học sinh trình bày, các học sinh khác nhận xét, bổ sung. - Yêu cầu: + Ngày nắng nóng, khô hanh hoặc gió mạnh. Vì trong những ngày này cây bị mất rất nhiều nước, khi thiếu nước thì các hoạt động của cây bị ngừng, cây kho héo và có thể bị chết. + Sự thoát hơi nước phụ thuộc vào những điều kiện bên ngoài như: ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm của không khí. - Học sinh rút ra kết luận: |
Tiểu kết:
- Các điều kiện bên ngoài như: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, không khí ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước của lá.
3. Củng cố
- Mục tiêu: Giúp học sinh hoàn thiện KT vừa lĩnh hội được.
- Học sinh trả lời câu hỏi 1, 2 SGK trang 8 2.
Bài tập: Chọn đáp án đúng:
1/ Những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước của lá là:
A. Độ ẩm không khí, lượng khí cacbonic. B. Lượng khí ô xi, ánh sáng, nhiệt độ.
C. Độ ẩm không khí, ánh sáng, nhiệt độ. D. Lượng chất hữu cơ trong cây, nhiệt độ.
4. Vận dụng, mở rộng:
- Mục tiêu:
+ Giúp học sinh vận dụng được các kiến thức, kỹ năng trong cuộc sống, tương tự tình huống/vấn đề đã học.
+ Giúp học sinh tìm tòi, mở rộng thêm những gì đã được học, dần hình thành nhu cầu học tập suốt đời.
Tại sao khi giâm cành hoặc cấy lúa, người ta thường tỉa bớt lá hoặc cắt ngọn?
(Để giảm sự thoát hơi nước cho cây đỡ héo, cây sẽ thoát nước ít đi)
5. Hướng dẫn học bài ở nhà
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc mục: “Em có biết”.
- Chuẩn bị đoạn xương rồng có gai, củ dong, củ hành, cành mây, tranh ảnh lá biến dạng khác.
- Kẻ sẵn bảng SGK trang 85 vào vở.
* Rút kinh nghiệm bài học: