BÀI 50. TRANH LÀNG HỒ
Khởi động
Trao đổi với bạn về đề tài của các bức tranh minh hoạ bài đọc.
Giải rút gọn:
- Đám cưới chuột: mang ý nghĩa về sự hòa thuận, tương trợ lẫn nhau trong cộng đồng, cùng nhau vượt qua khó khăn.
- Gà mái: quan niệm về vai trò của người phụ nữ, người mẹ trong gia đình và xã hội Việt Nam
- Lợn ráy: quan niệm âm dương, thể hiện sự cân bằng và hòa hợp trong tự nhiên cũng như trong cuộc sống con người.
- Tố nữ: vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội xưa.
ĐỌC: TRANH LÀNG HỒ
Câu hỏi, bài tập:
Câu 1: Tác giả có suy nghĩ, cảm xúc gì khi xem những bức tranh làng Hồ?
Giải rút gọn:
- Tác giả cảm thấy yêu mến và biết ơn sâu sắc đối với những nghệ sĩ tạo hình dân gian làng Hồ.
- Qua những bức tranh, tác giả cảm nhận được sự thuần phác, hóm hỉnh, tươi vui và đậm đà trong cách nhìn cuộc sống trồng trọt, chăn nuôi, thể hiện tình yêu cuộc đời và sự tinh tế trong nghệ thuật dân gian.
Câu 2: Vì sao nói kĩ thuật tranh làng Hồ “đã đạt đến sự trang trí tinh tế”?
Giải rút gọn:
- Nhờ vào sự sáng tạo trong việc sử dụng màu sắc, đặc biệt là màu đen được luyện từ bột than của chất liệu gần gũi với đồng quê
- Sự sáng tạo gợi nhớ đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân, đồng thời làm nổi bật vẻ đẹp, sự sống động trong từng bức tranh.
Câu 3: Qua những bức tranh làng Hồ, em hiểu thêm điều gì về cuộc sống, sinh hoạt của người dân Việt Nam xưa?
Giải rút gọn:
- Cuộc sống, sinh hoạt gần gũi với thiên nhiên của người dân Việt Nam xưa.
- Cuộc sống hàng ngày gắn liền với trồng trọt, chăn nuôi và những sáng tạo nghệ thuật phản ánh tình yêu cuộc sống, sự gần gũi và yêu quý đối với thiên nhiên và các loài vật.
Câu 4: Theo em, vì sao tác giả “thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân”?
Giải rút gọn:
- Vì họ đã dùng tài năng và tâm huyết của mình để lưu truyền những giá trị văn hóa, sinh hoạt, và tình yêu cuộc sống qua nghệ thuật tranh dân gian.
- Những bức tranh không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn giúp con người hiện đại cảm nhận và hiểu sâu sắc về truyền thống, văn hóa dân tộc, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại.
- Sự biết ơn đó còn xuất phát từ lòng trân trọng vẻ đẹp tinh tế, chân thành và giản dị mà những bức tranh làng Hồ.
LUYỆN TỪ VÀ CÂU: MỞ RỘNG VỐN TỪ ĐẤT NƯỚC
Câu 1: Tìm trong đoạn văn sau những từ đồng nghĩa với từ “đất nước”:
Giải rút gọn:
Những từ đồng nghĩa với từ “đất nước”: non sông, nước nhà, dân tộc.
Câu 2: Có thể thay từ in đậm trong mỗi câu sau bằng những từ ngữ nào?
a. Bức tranh vẽ cảnh sông núi thật hùng vĩ.
b. Tổ quốc Việt Nam thật đẹp.
c. Dân tộc Việt Nam có truyền thống hiếu học.
Giải rút gọn:
a. Thay "sông núi" bằng: núi non, thiên nhiên.
b. Thay "Tổ quốc" bằng: non sông, đất nước.
c. Thay "Dân tộc" bằng: nhân dân, con người, đất nước.
Câu 3: Tìm 4 - 5 từ ngữ ca ngợi phẩm chất hoặc truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam.
M: cần cù
Giải rút gọn:
Kiên cường, đoàn kết, chăm chỉ, hiếu học, nhân ái,…
Câu 4: Viết đoạn văn (từ 4 đến 5 câu) nói về một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
Giải rút gọn:
Một trong những truyền thống tốt đẹp và được người Việt Nam trân trọng từ bao đời nay chính là truyền thống "uống nước nhớ nguồn". Đây là biểu hiện của lòng biết ơn sâu sắc đối với công ơn của tổ tiên, của những vị anh hùng đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc và vì hạnh phúc của nhân dân. Truyền thống này không chỉ được thể hiện qua việc tưởng niệm, tri ân trong các dịp lễ, tết mà còn được thấm nhuần trong từng hành động, suy nghĩ và cách sống hàng ngày của mỗi người dân. Truyền thống "uống nước nhớ nguồn" đã và đang góp phần làm nên bản sắc, tính cách của dân tộc Việt Nam - một dân tộc anh hùng, giàu lòng nhân ái và truyền thống yêu nước.
VIẾT: VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC TRƯỚC MỘT SỰ VIỆC
Đề bài: Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của em về một việc làm góp phần bảo vệ môi trường.
Câu 1: Viết đoạn văn dựa vào kết quả bài tập 1 trang 68 và các gợi ý:
Giải rút gọn:
Mỗi sáng thức dậy, nhìn thấy hàng cây xanh mát bên cạnh nhà mình, em không khỏi cảm thấy tự hào về việc làm đã tham gia - dự án trồng cây xanh cộng đồng. Dự án này không chỉ là hành động nhỏ bé góp phần làm đẹp thêm bộ mặt đô thị mà còn là việc làm thiết thực bảo vệ môi trường, giúp cải thiện chất lượng không khí, tạo không gian xanh cho mọi người. Em rất vui khi thấy môi trường sống ngày càng tốt đẹp hơn, và tự hào vì đã góp một phần nhỏ bé vào công cuộc bảo vệ Trái Đất. Em cũng luôn nhắc nhở bản thân và mọi người xung quanh luôn ý thức về việc bảo vệ môi trường, để Trái Đất - ngôi nhà chung của chúng ta - luôn xanh, sạch và đẹp.
VẬN DỤNG
Tìm hiểu và giới thiệu với người thân về một bức tranh Đông Hồ mà em thích.
Giải rút gọn:
- Bức tranh "Chọi trâu" không chỉ phản ánh một phong tục cổ truyền của người dân Việt Nam mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa văn hóa sâu sắc.
- Chọi trâu được tổ chức hàng năm vào mùa xuân như một lễ hội truyền thống, không chỉ là một trò chơi mà còn là cơ hội để cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa và mùa màng bội thu.
- Bức tranh khắc họa hình ảnh hai con trâu đang chọi nhau mạnh mẽ, quyết liệt, thể hiện sức mạnh, khí thế và tinh thần quật cường của loài vật này.
- Đồng thời, nó cũng tượng trưng cho ý chí và khát vọng vươn lên trong cuộc sống của con người.