BÀI 42. DƯỚI NHỮNG TÁN XANH
Khởi động
Chia sẻ với bạn về việc trồng và chăm sóc cây ở trường hoặc ở nhà em.
Giải rút gọn:
- Ở trường, em cùng với các bạn trong câu lạc bộ môi trường đã tham gia trồng một số loài cây bản địa trong khuôn viên trường.
- Em và các bạn cũng thường xuyên tổ chức những buổi làm vườn, cắt tỉa cành, bón phân hữu cơ và tưới nước đều đặn để đảm bảo cây cối phát triển khỏe mạnh.
ĐỌC: DƯỚI NHỮNG TÁN XANH
Câu hỏi, bài tập:
Câu 1: Cây di sản Việt Nam được tuyển chọn, công nhận theo tiêu chí nào?
Giải rút gọn:
- Các cây gỗ lớn (trên 100 năm tuổi đối với cây trồng và trên 200 năm tuổi đối với cây tự nhiên)
- Cây có giá trị về cảnh quan, môi trường, khoa học, văn hoá, lịch sử,...
Câu 2: Tìm những chi tiết cho thấy Giàn Gừa rất lớn và rất đẹp.
Giải rút gọn:
- Giàn Gừa cao khoảng 15 mét, tán lá vươn rộng ra một vùng mênh mông xanh mát, đan quyện xoắn xuýt như một tấm lưới khổng lồ.
- Bộ rễ chằng chịt, giăng đầy trên mặt đắt, trông như những con rắn.
Câu 3: Việc bảo tồn Giàn Gừa đã đem lại hiệu quả như thế nào?
Giải rút gọn:
Giúp cho chúng phát triển lên tới 4.000 mét vuông.
Câu 4: Hình ảnh “những cành gừa in hẳn vết tích chiến tranh vẫn đâm chồi, vươn mình tỏa rợp bóng mát, những tán xanh vẫn rì rào khúc hát mến thương.” gửi gắm thông điệp gì?
Giải rút gọn:
- Thông điệp mạnh mẽ về sức mạnh của sự sống, khả năng phục hồi và tái sinh không ngừng của thiên nhiên cũng như con người trước những tổn thương và khó khăn.
- Sự bền bỉ và lòng kiên nhẫn, dù trong hoàn cảnh khó khăn nhất, hy vọng và sự sống vẫn có thể mọc lên từ những vết thương, mang lại sự tươi mới và hy vọng.
- Tình yêu, sự mến thương mà thiên nhiên dành cho loài người, một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và trân trọng cuộc sống.
Câu 5: Theo em, thiếu nhi Việt Nam có thể đóng góp những gì trong hành trình bảo vệ cây di sản?
Giải rút gọn:
- Nâng cao ý thức: tích cực học hỏi và nâng cao ý thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ cây di sản cũng như môi trường xung quanh.
- Tham gia các hoạt động: tham gia vào các hoạt động, dự án bảo vệ và chăm sóc cây di sản do trường học, địa phương hoặc các tổ chức môi trường tổ chức.
- Lan tỏa thông điệp: lan tỏa thông điệp về việc bảo vệ cây di sản đến bạn bè, gia đình và cộng đồng.
- Tổ chức sự kiện: tổ chức các sự kiện như trồng cây, vệ sinh môi trường xung quanh khu vực có cây di sản, hay tổ chức các buổi học về giá trị của cây di sản và cách bảo vệ chúng.
- Tham gia các cuộc thi: tham gia vào các cuộc thi vẽ, viết luận hoặc dự án sáng tạo về chủ đề bảo vệ cây di sản và môi trường.
LUYỆN TỪ VÀ CÂU: MỞ RỘNG VỐN TỪ MÔI TRƯỜNG
Câu 1: Chọn lời giải nghĩa ở cột B phù hợp với mỗi từ ở cột A:
Giải rút gọn:
- Môi trường: không gian sống của con người và sinh vật.
- Ngư trường: vùng biển tập trung nhiều hải sản, thuận tiện cho việc đánh bắt cá.
- Lâm trường: nơi chuyên khai thác, sản xuất và trồng rừng.
- Công trường: nơi tiến hành việc xây dựng hoặc khai thác, có tập trung người và phương tiện.
Câu 2: Thực hiện yêu cầu:
a. Giải ô chữ:
b. Đặt câu với từ tìm được ở hàng dọc.
Giải rút gọn:
1. MÁT MẺ
2. KHÔNG KHÍ
3. THÂN THIỆN
4. BẢO VỆ
5. RÁC THẢI
6. NƯỚC
7. GIỜ TRÁI ĐẤT
8. BIỂN
9. SUỐI
=> TỪ HÀNG DỌC: MÔI TRƯỜNG
b. Việc bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân mà còn là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của toàn xã hội.
Câu 3: Kể tên 3 - 4 việc làm:
a. Góp phần bảo vệ môi trường.
b. Gây ảnh hưởng xấu đến môi trường.
Giải rút gọn:
a. Góp phần bảo vệ môi trường:
- Tái chế và giảm thiểu rác thải nhựa
- Trồng cây xanh
- Sử dụng năng lượng sạch
b. Gây ảnh hưởng xấu đến môi trường:
- Xả rác bừa bãi
- Sử dụng quá mức túi nilon và sản phẩm nhựa dùng một lần
- Khí thải từ phương tiện giao thông và nhà máy
Câu 4: Viết đoạn văn (từ 3 đến 4 câu) kể về một việc làm của em hoặc bạn bè để góp phần bảo vệ cây xanh.
Giải rút gọn:
Mùa hè năm ngoái, em cùng với nhóm bạn của mình đã quyết định thực hiện một dự án nhỏ với mục đích bảo vệ cây xanh trong khu phố. Chúng em đã tổ chức một buổi trồng cây tại công viên gần nhà. Mỗi người trong nhóm đều mang theo một cây con, từ cây cho bóng mát đến cây hoa, và cùng nhau chăm sóc, tưới nước. Việc làm này không chỉ giúp công viên trở nên xanh tươi và đẹp mắt hơn mà còn góp phần nâng cao ý thức của cộng đồng về việc bảo vệ môi trường sống xung quanh chúng ta.
VIẾT: LUYỆN TẬP QUAN SÁT, TÌM Ý CHO BÀI VĂN TẢ NGƯỜI
Câu 1: Đọc bài văn “Hạng A Cháng” và trả lời câu hỏi:
a. Ở đoạn đầu, tác giả tả ngoại hình của Hạng A Cháng bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?
b. Khi cày ruộng, động tác và hình dáng của A Cháng có gì đáng chú ý?
c. Những hình ảnh so sánh trong bài văn có tác dụng gì đối với việc tả ngoại hình và hoạt động của Hạng A Cháng?
Giải rút gọn:
a. - Ngực nở vòng cung
- Da đỏ như lim
- Bắp tay bắp chân rắn như trắc, như gụ.
- Vóc cao, vai rộng, người đứng thẳng như cái cột đá trời trồng.
b. - Anh thể hiện sức mạnh và sự dẻo dai qua việc nắm chắc đốc cày với hai tay, thân mình nhoài ra thành một đường cong mềm mại, linh hoạt điều chỉnh hướng cày theo đường ruộng bậc thang uốn lượn như mảnh trăng lưỡi liềm.
- Hình ảnh A Cháng khi rạp người xuống, đôi chân xoải dài hoặc bước đi gấp gáp theo nhịp cày thể hiện sự khéo léo và kỹ thuật cao trong công việc
c. - Giúp người đọc dễ dàng hình dung ra vẻ ngoại hình mạnh mẽ và vóc dáng của A Cháng
- Hình ảnh A Cháng trở nên rõ ràng và mạnh mẽ hơn trong tâm trí người đọc, giúp người đọc cảm nhận được sự khéo léo và mạnh mẽ trong từng động tác cày cấy của anh.
Câu 2: Quan sát một người lao động vào lúc người đó đang làm việc và ghi lại những điều em quan sát được.
Giải rút gọn:
Khi quan sát chú giao hàng đang làm việc, em quan sát được một số điều sau:
- Nhanh nhẹn và chính xác: Chú giao hàng thao tác rất nhanh nhẹn, luôn kiểm tra kỹ thông tin đơn hàng và địa chỉ giao
- Tinh thần trách nhiệm cao: Thái độ làm việc nghiêm túc và tận tâm
- Giao tiếp lịch sự, thân thiện: Chú chào hỏi niềm nở và thường xuyên cảm ơn khách hàng sau khi đã giao hàng, tạo nên một ấn tượng tốt đẹp.
- Khéo léo trong việc xử lý tình huống: Chú luôn tìm cách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng để đảm bảo quyền lợi cho khách hàng.
VẬN DỤNG
Câu 1: Sưu tầm tranh, ảnh và tìm hiểu thông tin về 1 - 2 Cây di sản Việt Nam.
Giải rút gọn:
Cây me ở Bảo tàng Quang Trung
"Vương quốc" pơ mu ở Quảng Nam
Câu 2: Ghi lại những thông tin chính về một cây di sản mà em đã tìm hiểu.
Giải rút gọn:
Cây me Bảo tàng Quang Trung
- Đây là cây me do cụ Hồ Phi Phúc, thân sinh ba anh em nhà Tây Sơn (Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ) trồng trong vườn nhà, bây giờ là khuôn viên Bảo tàng Quang Trung (Bình Định)
- Cây Me cổ thụ có tuổi đời hơn 200 năm, cao 24m, đường kính thân cây 1,2m, tán rộng che phủ 600m².
- Cây Me cùng với giếng nước gần đó là 2 vật thể còn sót lại trong ngôi nhà của 3 anh em nhà Tây Sơn sau khi bị quân của chúa Nguyễn Ánh tàn phá.