Soạn bài: Viết đơn

KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

I – KHI NÀO CẦN VIẾT ĐƠN ?

1.Từ những ví dụ cụ thể sau đây, em hãy rút ra nhân xét khái quat khi nào thì cần viết đơn, hoặc vì sao cần viết đơn?

Ví dụ 1: Khi em có nguyện vọng gia nhập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, em viết đơn gửi Ban Chấp hành Đoàn trường.

Ví dụ 2: Em bị ốm nên không đến lớp được. Em viết đơn gửi cô giáo chủ nhiệm xin phép được nghỉ học.

Ví dụ 3: Do hoàn cảnh gia đình gặp khó khăn, em viết đơn gửi Ban Giám hiệu nhà trường xin được miễn giảm học phí.

Ví dụ 4: Do sơ suất, em bị mất giấy chứng nhận tốt nghiệp Tiểu học. Em viết đơn xin cấp lại.

Chúng ta viết đơn khi ta có một nguyện vọng hoặc một yêu cầu nào đó muốn được giải quyết, la viết đơn gửi đến cơ quan, tổ chức hay cá nhân có trách nhiệm và quyền hạn để được giải quyết.

2. Trong những trường hợp sau, trường hợp nào phải viết đơn, viết gửi ai?

- Chiều nay các bạn đến học nhóm tại nhà em, do sơ suất, kẻ gian lấy mất chiếc xe đạp của em

- Trong trường mới mở một lớp học nhạc và họa, em rất muốn học theo.

- Trong giờ học toán, em đã gây mất trật tự làm thầy giáo không hài lòng.

- Gia đình chuyển chỗ ở, em muốn học tiếp lớp 6 ở chỗ mới đến.

Trường hợp phải viết đơn:

• Chiều nay các bạn đến học nhóm tại nhà em, do sơ suất, kẻ gian lấy mất chiếc xe đạp của em.

=> Gửi cơ quan công an

• Trong trường mới mở một lớp học nhạc và họa, em rất muốn học theo.

=> Gửi ban giám hiệu nhà trường

• Gia đình chuyển chỗ ở, em muốn học tiếp lớp 6 ở chỗ mới đến.

=> Gửi ban giám hiệu trường cũ và trường mới.

II – CÁC LOẠI ĐƠN VÀ NHỮNG NỘI DUNG KHÔNG THỂ THIẾU TRONG ĐƠN

1.Căn cứ vào hình thức và nội dung trình bày trong đơn, người ta chia ra hai loại đơn:

a) Đơn theo mẫu (thường là in sẵn)

b) Đơn không theo mẫu

Ví dụ: Đơn theo mẫu

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

…, ngày … tháng … năm …

ĐƠN XIN HỌC NGHỀ

Kính gửi: ………………………………………………………………………………………………

Họ và tên: ……………………………………………………………………………………………

Năm sinh: …………………………………………………………………………………………….

Nơi sinh: ………………………………………………………………………………………………

Nơi ở hiện nay: ……………………………………………………………………………………

Dân tộc: ……………………………………………………………………………………………….

Trình độ văn hóa: ………………………………………………………………………………..

Trình độ ngoại ngữ: ……………………………………………………………………………

Nguyện vọng: ………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………….

Lời cam đoan:  ……………………………………………………………………………………

   Xác nhận của nhà trường                                                                                                     Người viết đơn

   hoặc địa phương nơi cư trú                                                                                               (kí và ghi rõ họ tên)

Ví dụ: Đơn không theo mẫu

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Thanh Hoá, ngày ... tháng ... năm...

ĐƠN XIN MIỄN GIẢM HỌC PHÍ

Kính gửi: Thầy Hiệu trưởng Trường THCS Kim Đồng ...

Thưa thầy!

Em tên là Nguyễn Văn A, 12 tuổi, học sinh lớp 6B Trường THCS Kim Đồng, huyện P, Tỉnh Thanh Hoá, xin được trình bày với các thầy một việc như sau:

Vừa qua cơn bão số 7, tiếp theo là trận lũ quét đã gây nhiều tác hại cho toàn huyện. Bão và lũ đã làm hỏng nhà cửa và đồ dùng sinh hoạt, gây thiệt hại và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của gia đình em. Sau cơn lũ, bố mẹ em lại bị ốm, kinh tế gia đình em gặp rất nhiều khó khăn.

Vì vậy, em viết đơn này xin nhà trường cho em được miễn học phí trong năm học này.

Em cam đoan những điều trên là đúng sự thật, nếu có điều gì sai em xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Em chân thành cảm ơn thầy.

Học sinh

(kí tên)

Nguyễn Văn A.

2. Hãy đọc hai mẫu đơn trong SGK và cho biết các mục trong đơn này được trình bày như thế nào. Theo em, cả hai mẫu đơn có những điểm gì giống nhau và khác nhau? Những phần nào là quan trọng không thể thiếu được trong cả hai mẫu đơn? (Muốn xác định được, cần trả lời câu hỏi: Ai gửi đon? Gửi cho ai? Vì sao gửi đơn? Gửi để làm gì?)

Trình tự của một lá đơn: Quốc hiệu, tiêu ngữ; Nơi viết đơn, ngày, tháng, năm; Tên đơn; Gửi cho ai, đến đâu?; Ai gửi đơn? Thuộc cơ quan nào? Ở đâu?; Lí do gửi đơn; Trình bày yêu cầu, nguyện vọng, đề nghị được giải quyết; Lời cam đoan; Lời cảm ơn; Kí tên.

Điểm giống và khác nhau của hai mẫu đơn:

• Giống nhau: phần đầu, phần cuối và thứ tự các mục trong đơn.
• Khác nhau:
• Đơn theo mẫu: Phần kê khai về bản thân đầy đủ và chi tiết hơn: Năm sinh, nơi ở, dân tộc, trình độ văn hoá, trình độ ngoại ngữ. Phần nội dung đơn, nguyện vọng.
• Đơn không theo mẫu: Phần kê khai về bản thân ghi không chi tiết như đơn theo mẫu, nhưng phần nội dung thì ghi rõ hơn: Vì sao gửi đơn? Gửi để làm gì? Đặc biệt phần vì sao được trình bày rõ, cụ thể, chi tiết.

Những phần quan trọng không thể thiếu trong đơn:

• Quốc hiệu
• Tên đơn
• Tên người viết đơn
• Tên người hoặc cơ quan, tổ chức nhận đơn
• Lí do viết đơn và những yêu cầu đề nghị của người viết đơn.
• Ngày, tháng, năm và nơi viết đơn.
• Chữ kí của người viết đơn

III. Cách thức viết đơn

1. Viết đơn theo mẫu

Người viết chỉ cần điền vào chỗ trống những nội dung cần thiết. Chú ý đọc kĩ để trả lời cho đúng yêu cầu của từng mục trong đơn

2. Viết đơn không theo mẫu

Viết không theo mẫu vẫn phải trình bày theo một thứ tự nhất định. Người ta thường viết đơn theo các mục sau đây:

• Quốc hiệu, tiêu ngữ: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
•                                      Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
• Địa điểm làm đơn và ngày...tháng...năm...
• Tên đơn: Đơn xin...
• Nơi gửi: Kính gửi....
• Họ tên, nơi công tác hoặc nơi ở của người viết đơn
• Trình bày sự việc, lí do và nguyện vọng (đề nghị)
• Cam đoan và cảm ơn
• Kí tên

Ghi nhớ

• Đơn được viết ra giấy (theo mẫu hoặc không theo mẫu) để đề đạt một nguyện vọng với một người hay một cơ quan, tổ chức có quyền hạn giải quyết nguyện vọng đó.
• Phải trình bày trang trọng, ngắn gọn và sáng sủa theo một số mục nhất định. Những nội dung bắt buộc trong đơn là: Đơn gửi ai? Ai gửi đơn? Gửi để đề đạt nguyện vọng gì?

Một số lưu ý

• Đơn từ không theo mẫu thường phải viết bằng tay, không nên dùng bản in
• Tên đơn bao giờ cũng viết hoặc in bằng khổ chữ to
• Khi viết đơn cần chú ý trình bày cho sáng sủa, cân đối: các phần Quốc hiệu - tiêu ngữ, tên đơn, kính gửi, nội dung đơn, mỗi phần cách nhau 2-3 dòng, không viết sát lề giấy, không để phần trên hoặc phần dưới trang giấy khoảng trống quá lớn.
• Trên người (hoặc cơ quan, tổ chức) nhận đơn, tên người viết đơn, mục đích, lí do và nguyện vọng là phần quan trọng nhất của đơn; cần trình bày sự việc một cách rõ ràng, thành thực, lí do và nguyện vọng phải chính đáng.
• Đơn theo mẫu hay không theo mẫu đều có chung một số mục ở phần mở đầu và phần kết thúc đơn.