A.KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
I. PHƯƠNG PHÁP VIẾT ĐOẠN VĂN TẢ CẢNH
1. Đọc ba đoạn văn trang 45-46 sgk ngữ văn 6 tập 2
Câu hỏi:
a) Văn bản đầu miêu tả hình ảnh dượng Hương Thư, trong một chặng đường của vượt thác. Tại sao có thế nói, qua hình ảnh nhân vật, ta có thể hình dung được những nét tiêu biểu ở khúc sông có nhiều thác dữ?
b) Văn bản thứ hai tả quang cảnh gì? Người viết đã miêu tả cảnh vật ấy theo một thứ tự nào?
c) Văn bản thứ ba là một bài văn miêu tả có ba phần tương đối trọn vẹn. Em hãy chỉ ra và tóm tắt các ý của mỗi phần. Từ dàn ý đó hãy nhận xét về thứ tự miêu tả của tác giả trong đoạn văn.
Trả lời câu hỏi :
a) Hình ảnh dượng Hương Thu hiện lên trong đoạn văn với ngoại hình “ như một pho tượng đồng đúc, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào” cùng với những động tác thuần thục “thả sào, rút sào nhanh như cắt” và thêm vào đó là nghệ thuật so sánh mà tác giả lồng ghét vào cho người đọc phần nào hình dung đươc cảnh sắc ở khúc sông có nhiêu thác dữ và người vượt thác đã phải đem hết gân sức, tinh thần để chiến đấu cùng thác dữ ấy.
b) Đoạn văn tả cảnh dòng sông Năm Căn.
Người viết đã miêu tả cảnh theo trình tự từ dưới sông hai lên bờ, từ gần đến xa. Đây là trình tự của quan sát.
c)
- Đoạn văn của Ngô Văn Phú có 3 phần:
Phần đầu: từ “Luỹ làng là một vành đai” đến “màu của luỹ”.
=> Giới thiệu khái quát vể luỹ tre làng (phẩm chất, hình dáng và màu sắc)..
Phần thứ hai: từ “lũy ngoài cũng” đến “không rõ”.
=> Miêu tả cụ thể ba vòng tre của luỹ làng.
Phần thứ ba: Còn lại
=> Nói về măng và gợi quan hệ mẫu tử trong đời sống con người.
- Nhận xét về trình tự miêu tả:
Tác giả đã miêu tả theo trình tự không gian: từ trong ra ngoài, từ khái quát đến cụ thể.
Ghi nhớ:
Muốn tả cảnh cần:
- Xác định được đối tượng miêu tả;
- Quan sát, lựa chịn được hình ảnh tiêu biểu;
- Trình bày những điều quan sát được theo một thứ tự.
Bố cục của bài tả cảnh thường có ba phần:
- Mở bài: giới thiệu cảnh được tả;
- Thân bài: tập trung tả cảnh chi tiết theo một trình tự;
- Kết bài: thường phát biểu cảm tưởng về nhân vật đó.
Bài tập & Lời giải
LUYỆN TẬP
Câu 1: Trang 47 sgk ngữ văn 6 tập 2
Nếu phải tả quang cảnh lớp học trong giờ viết bài tập làm văn thì em sẽ miêu tả như thế nào? Hãy suy nghĩ và trả lời theo gợi ý sau:
a) Em sẽ quan sát và lựa chọn những hình ảnh cụ thể, tiêu biểu nào cho quang cảnh ấy?
b) Em định miêu tả quang cảnh ấy theo thứ tự như thế nào?
c) Hãy viết mở bài và kết bài cho bài văn này.
Xem lời giải
Câu 2: Trang 47 sgk ngữ văn 6 tập 2
Nếu phải tả quang cảnh sân trường trong giờ ra chơi thì trong phần thân bài em sẽ miêu tả theo thứ tự nào (theo thứ tự không gian : từ xa tới gần hay theo trình tự thời gian : trước, trong và sau khi ra chơi?) Hãy lựa chọn một cảnh của sân trường trong giờ ra chơi ấy để viết thành một đoạn văn miêu tả.
Xem lời giải
Câu 3: Trang 47 sgk ngữ văn 6 tập 2
Hãy đọc kĩ đoạn văn sau và rút thành một dàn ý.
Xem lời giải
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Phương pháp tả cảnh". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 6 tập 2