Giáo án địa lí 8 Bài 40: Thực hành đọc lát cắt địa lí tổng hợp

BÀI 40 – THỰC HÀNH
ĐỌC LÁT CẮT ĐỊA LÍ TỰ NHIÊN TỔNG HỢP
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- So sánh và giải thích được đặc điểm địa hình và khí hậu của khu vực Tây Bắc
- Đánh giá thế mạnh kinh tế đặc biệt của khu vực
2. Kĩ năng
- Đọc lát cắt địa hình
- Đọc bảng số liệu
- Kĩ năng làm việc nhóm
- Kĩ năng thuyết trình
3. Thái độ
- Tự hào về thiên nhiên hùng vĩ của khu vực
- Tha thiết, mong mỏi nhằm xây dựng và khai thác thế mạnh đặc biệt của khu vực
4. Năng lực hình thành
- Năng lực chung: tự học, giải quyết vấn đề, ngôn ngữ
- Năng lực chuyên biệt: Khai thác biểu đồ, sử dụng bản đồ, sử dụng tranh ảnh, tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, sử dụng bảng số liệu thống kê; Năng lực lí giải, phân tích các mối quan hệ nhân quả trong bộ môn…
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Bản đồ tự nhiên Việt Nam.
- Lát cắt địa lí tự nhiên
- Tranh ảnh minh họa
- Clip âm nhạc
2. Chuẩn bị của học sinh
- Át lát địa lí Việt Nam.
- Sách giáo khoa.
- Các kiến thức đã học về khí hậu, sông ngòi Việt Nam.
- Tìm hiểu thông tin về Hoàng Liên Sơn, Mộc Châu, Thanh Hóa
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới
3.1. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
- Bước 1: Giao nhiệm vụ
+ Lắng nghe lời bài hát
+ Xác định địa danh được nhắc đến
+ Những ca từ nào mô tả vẻ đẹp của vùng đất đó?
+ Tìm địa danh đó trên Atlat/bản đồ và giới thiệu cho cả lớp cùng biết.
- Bước 2: GV phát bài hát
https://www.youtube.com/watch?v=cZOP6rXRSNc
- Bước 3: HS trả lời nhanh thông tin
- Bước 4: GV dẫn dắt vào bài mới.
3.2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
HOẠT ĐỘNG 1: Đọc lát cắt tổng hợp (25 phút)
* Mục tiêu
- Rèn luyện kĩ năng đọc lược đồ, bản đồ, tính toán
- Phát triển kĩ năng làm việc nhóm
- Phát triển năng lực hợp tác
* Phương pháp/kĩ thuật dạy học
- Phương pháp: sử dụng bản đồ, tranh ảnh, bảng số liệu…
- Hoạt động: Cá nhân và nhóm
* Phương tiện
- Atlat Địa lí Việt Nam trang 13
- Lược đồ, lát cắt
- Bảng số liệu 3 trạm khí hậu
* Tiến trình hoạt động
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Bước 1: Giới thiệu trò chơi “CUỘC ĐUA KÌ THÚ”
+ Chia lớp làm 2 cụm. Mỗi cụm 4 nhóm (Cụm 1 là nhóm 1-4; Cụm 2 là nhóm 5-8)
+ Vị trí 1 nhóm là 1 trạm
+ Mỗi nhóm sẽ có 4 phút để hoàn thiện phần trả lời trong phiếu học tập tại vị trí nhóm. Trả lời xong trước 4 phút, mang phiếu lên nộp và nhận bài mới + đóng dấu >>> Sai phải về làm lại đến lúc nào hoàn toàn chính xác
+ Nhóm chiến thắng nhanh nhất, đúng nhất sẽ đạt điểm 10 và vượt qua cuộc đua thành công
- Bước 2: Thực hiện trò chơi. GV mở nhạc tạo động lực, theo dõi, thúc đẩy HS.
HS nhóm nào làm xong mang lên đóng dấu. GV chấm điểm, thống kê lại.
- Bước 3: Cuộc đua kết thúc, Gọi ngẫu nhiên HS lên trình bày thông tin, chuẩn kiến thức
- Bước 4: Khen ngợi, tổng kết, trình chiếu giới thiệu thêm về khu vực. a. Xác định tuyến cắt:
+ Tuyến cắt chạy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam, đi qua các khu vực núi cao Hoàng Liên Sơn, cao nguyên Mộc châu và đồng bằng Thanh Hóa.
+ Độ dài của tuyến cắt đo được trên bản đồ có tỉ lệ 1:2 000 000 là 17,5cm. Vậy chiều dài thực tế là: 17,5 x 2 000 000 = 35 000 000cm (= 350 km).
b. Hợp phần tự nhiên:
- Các loại đá: Macma xâm nhập, phun trào ở khu vực núi cao Hoàng Liên Sơn, trầm tích trên đá vôi ở khu cao nguyên Mộc Châu, trầm tích phù sa sông ở đồng bằng Thanh Hóa.
- Các loại đất: đất mùn núi cao ở khu vực Hoàng Liên Sơn, đất feralit trên đá vôi ở cao nguyên Mộc Châu, đất phù sa mới ở đồng bằng Thanh Hóa.
- Có 3 kiểu rừng:
+ Rừng ôn đới phát triển trên đất mùn núi cao Hoàng liên sơn với nhiệt độ trung bình năm thấp và lượng mưa lớn.
+ Rừng cận nhiệt đới phân bố trên đất feralit đá vôi trên cao nguyên Mộc Châu
+ Rừng nhiệt đới phân bố ở địa hình thấp của cao nguyên Mộc Châu với nhiệt độ trung bình năm cao, lượng mưa khá lớn.
c. Sự khác biệt khí hậu trong khu vực:
- Khu vực Hoàng Liên Sơn:
+ Nền nhiệt độ trung bình năm thấp chỉ 12,8°C, nhiệt độ tháng 7 cao nhất đạt 16,4°C.
+ Lượng mưa trung bình năm cao đạt 3553mm/năm, mùa mưa kéo dài 7 tháng, cao nhất là tháng 7 đạt 680mm.
- Khu vực cao nguyên Mộc Châu:
+ Nhiệt độ năm ôn hòa trung bình 18,5°C, tháng 7 có nhiệt độ cao nhất là 23°C, tháng 1 thấp nhất là 11,8°C.
+ Lượng mưa trung bình năm thấp nhất trong ba khu vực chỉ 1560mm, mùa mưa dài 6 tháng, tháng 7 có lượng mưa cao nhất đạt 331mm.
- Khu vực đồng bằng Thanh Hóa:
+ Nhiệt độ năm cao nhất 23,6°C, tháng 6 và 7 có nhiệt độ cao nhất đạt 28,9°C, tháng 1 nhiệt độ thấp nhất 17,4°C.
+ Lượng mưa trung bình năm 1746mm, mùa mưa dài 6 tháng, tháng 9 có mưa cao nhất đạt 396mm.
3.3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Bước 1: GV đưa tình huống
+ Nếu được đầu tư phát triển ở một trong 3 địa điểm, em sẽ đầu tư ở đâu và đầu tư như thế nào? Tại sao?
Bước 2: GV gọi HS xung phong chia sẻ, mỗi HS có 30s trình bày
Bước 3: GV nhận xét, tổng kết, đánh giá chung
3.4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Bước 1: GV nối tiếp hoạt động yêu cầu HS về nhà hoàn thiện phần chiến lược bản thân ra giấy A4
+ Lí do chọn địa điểm đầu tư
+ Đầu tư như thế nào? Lĩnh vực gì?
+ Các giải pháp nào sẽ tiến hành đầu tư hiệu quả
Thể hiện bằng sơ đồ, có hình vẽ, hình ảnh minh họa
+ Hạn nộp tuần sau
Bước 2: HS thắc mắc, trao đổi
3.5. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI/ MỞ RỘNG
- Chuẩn bị nội dung bài 41.