Giáo án địa lí 8 Bài 28: Đặc điểm địa hình Việt Nam

BÀI 28: ĐẶC ĐIỂM ĐỊA HÌNH VIỆT NAM
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Trình bày và giải thích được 3 đặc điểm địa hình Việt Nam.
- Đánh giá vai trò của địa hình đối với đời sống, sản xuất, con người.
- Phân tích được một số tác động tích cực, tiêu cực của con người đến địa hình.
- Đề xuất giải pháp khai thác hiệu quả tài nguyên địa phương
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng đọc, hiểu khai thác kiến thức về địa hình Việt Nam trên bản đồ địa hình.
- Kĩ năng phân tích lát cắt địa hình để thấy được sự phân bậc địa hình Việt Nam.
- Nhận xét tác động của con người tới địa hình qua tranh ảnh thực tiễn.
3. Thái độ
- Hình thành ý thức bảo vệ địa hình, môi trường Việt Nam.
- Giữ gìn, bảo vệ trạng thái ban đầu địa hình của địa phương mình đang ở.
4. Năng lực
- Năng lực tư duy địa lí: Tìm kiếm và xử lí thông tin từ dữ liệu GV đưa cho về đặc điểm địa hình Việt Nam.
- Năng lực sử dụng các công cụ địa lí học thông qua việc phát triển các kĩ năng làm việc với lược đồ và tranh ảnh.
- Năng lực phân tích các mối liên hệ địa lí: giữa địa hình với các thành tố tự nhiên khác.
- Năng lực giao tiếp: Phản hồi/ lắng nghe tích cực; trình bày suy nghĩ/ ý tưởng hợp tác, giao tiếp khi làm việc nhóm.
- Năng lực tự nhận thức: tự tin khi trình bày về kết quả làm việc nhóm nhỏ.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
- Máy tính, máy chiếu.
- Giáo án. Phiếu học tập.
- Tư liệu bài dạy.
2. Học sinh
- Đồ dùng học tập.
- Tìm hiểu về đặc điểm địa hình nước ta.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định
2. Kiểm tra bài cũ
* Cho biết ý nghĩa của các chu kì tạo núi ở hai giai đoạn Cổ Kiến tạo và Tân Kiến tạo đối với sự phát triển địa hình trên lãnh thổ Việt Nam ?
3. Bài mới
3.1. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
- Bước 1: GV đ¬ưa ra các gợi ý: Đưa ra hình ảnh về các dạng địa hình ở nước ta (đồng bằng , núi và cao nguyên). Em hiểu gì về các dạng địa hình nước ta ?
- Bước 2: HS đ¬ưa ra các nhận định và để giải quyết các vế đề đó ?
- Bước 3: GV nhấn mạnh về các đặc điểm địa hình. Để hiểu hơn về các dạng địa hình nước ta , chúng ta tìm hiểu trong bài hoc hôm nay.
3.2. hình thành kiến thức mới
Hoạt động 1: Tìm hiểu Đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam( 12 phút)
* Mục tiêu:
- Kể được các dạng địa hình tiêu biểu ở nước ta. So sánh các dạng địa hình Việt Nam.
- Giải thích được tại sao “ đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam”
- Thấy được ảnh hưởng của địa hình đồi núi đến tự nhiên và KTXH.
* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:
- Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận
- Kĩ thuật dạy học: Đặt câu hỏi, động não, trò chơi, 3 lần 3
* Hình thức tổ chức: Cá nhân, cặp, nhóm
* Các bước tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
- GV yêu cầu H/S quan sát hình 28.1 kết hợp nội dung SGK và kiến thức đó học
- Lên bảng xác định trên bản đồ tự nhiên Việt Nam.
? Tên các dãy, sơn nguyên, đồng bằng lớn ở nước Việt Nam?
? Dựa vào bản đồ, em hãy cho biết nước ta có mấy dạng địa hình? Dạng địa hình nào chiếm diện tích lớn?
? Nếu đặc điểm từng dạng địa hình, có ví dụ minh hoạ?
- H/S xác định trên bản đồ và trả lời câu hỏi -> Lớp nhận xét, bổ sung
Thảo luận theo cặp (kĩ thuật 3 lần 3)
? Địa hình nước ta có thuận lợi và khó khăn gì cho phát triển kinh tế- xã hội?
? Chỉ trên Bản đồ VN các vùng ĐB lớn của nước ta ?
? Em có nhận xét gì về DT ĐB ở nước ta?
(TL: KS thủy điện, chăn nuôi gia súc lớn, du lịch ST
Khó khăn: GTVT, giao lưu KT VH..)
HS lên bảng xác định trên bản đồ -> lớp bổ sung
- Gv nhận xét, KL 1. Đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam
- Địa hình nước ta đa dạng, đồi núi là một bộ phận quan trọng nhất, chủ yếu là đồi núi thấp chiếm 3/4 diện tích lãnh thổ.
- Đồng bằng chiếm ¼ diện tích
HOẠT ĐỘNG 2: Địa hình nước ta được Tân Kiến tạo nâng lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp nhau(14 phút)
* Mục tiêu:
- Giải thích được tại sao “Địa hình nước ta được Tân Kiến tạo nângg lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp nhau”
- Thấy được ảnh hưởng của địa hình đồi núi đến tự nhiên và KTXH.
* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:
- Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận
- Kĩ thuật dạy học: Đặt câu hỏi,
* Hình thức tổ chức: Cá nhân, cặp, nhóm
* Các bước tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
- GV yêu cầu H/S trả lời
? Lãnh thổ VN được tạo lập vững chắc trong giai đoạn nào?
? Đặc điểm của giai đoạn này?
-> GV củng cố kiến thức
? Sau vận động tạo núi giai đoạn này tân kiến tạo địa hình nước ta có đặc điểm ntn?
HS trả lời ->nhận xét, bổ sung
- GV yêu cầu H/S dựa vào hình 28.1 lát cắt AB trang 9 át lát địa lí Việt Nam, kết hợp kiến thức đó học làm rừ nhận định: Địa hình nước ta được Tân Kiến tạo nâng lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp nhau
- H/S lên bảng chỉ và xác định trên bản đồ -> Lớp nhận xét, bổ sung
( Thấp dần từ nội địa ra tới biển , hướng tây bắc – từy nam)
- GV gợi ý
(+ Nâng cao với biên độ lớn -> núi trẻ
+ Sự cắt xẻ sâu của dòng nước
-> thung lũng hẹp, vách dựng đúng
+ Núi lửa -> cao nguyên badan
+ Sụt lún sâu -> Đồng bằng và vịnh Hạ Long
+ Phân bậc địa hình.)
? Em hãy xác định và tìm trên bản đồ 1 số núi cao, cao nguyên ba dan, đồng bằng lớn và giải thích sự hình thành?
- H/S xác định -> lớp bổ sung
? Nhận xét sự phân bố và hướng nghiêng chung của địa hình?
? Xác định tên các dãy núi chính theo hướng TB – ĐN và hướng vòng cung?
- GV nhận xét, chuẩn xác trên bản đồ 2. Địa hình nước ta được Tân Kiến tạo nângg lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp nhau
- Địa hình nước ta do cổ kiến tạo và Tân Kiến tạo dựng lên
- Địa hình phân thành nhiều bậc kế tiếp nhau.
- Hướng nghiêng chung của địa hình là hướng từy bắc – từy nam thấp dần từ nội địa ra tới biển.
- Hai hướng chủ yếu của địa hình là từy bắc – đông nam và hướng vũng cung.
HOẠT ĐỘNG 3: Địa hình nước ta mang tính chất nhiệt đới gió màu và chịu tác động mạnh mẽ của con người (12 phút)
* Mục tiêu:
- Giải thích được tại sao “Địa hình nước ta mang tính chất nhiệt đới gió màu và chịu tác động mạnh mẽ của con người”
- Thấy được ảnh hưởng của địa hình đồi núi đến tự nhiên và KTXH.
* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:
- Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận
- Kĩ thuật dạy học: Đặt câu hỏi,
* Hình thức tổ chức: Cá nhân, cặp, nhóm
* Các bước tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
? Địa hình nước ta bị biến đổi to lớn do những nhân tố nào?
- GV yêu cầu lớp thảo luận nhóm: dựa vào hình 28.1, tranh ảnh và nội dung SGK thảo luận nội dung
? Cho biết tên 1 số hang động nổi tiếng ở nước ta? giải thích sự hình thành nờn hang động?
GV nhận xét, bổ sung một số hang động nổi tiếng
- Động sửng sốt( vịnh Hạ long)
- Động hương tích ( chùa hương)
- Động tam thanh ( Lạng sơn)
- Động Phong Nha (Quảng bình)
? Khi con người chặt phá rừng thì địa hình sẽ thay đổi như thế nào? Tại sao? Cho biết hướng giải quyết ?
? Hãy kể tên các dạng địa hình nhân tạo trên đất nước ta. Nói rừ nguồn gốc hình thành?
GV gọi các nhóm trình bày, nhận xét
- GV chuẩn xác kiến thức
3.3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Bước 1: GV chia nhóm, đưa ra thể lệ trò chơi.
- GV chia lớp thành 6 nhóm. Mỗi nhóm 6 thành viên.
- Hình thức trò chơi: Trò chơi quân bài Domino
- GV phổ biến thể lệ trò chơi.
Bước 2: Tiến hành chơi.
3.4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
* Nêu đặc điểm chung của địa hình nước ta.
*Địa hình nước ta được biến đổi do những nhân tố nào ?
* Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học
3.5. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI/ MỞ RỘNG
* Nội dung chuẩn bị bài 29:
- Đọc và trả lời câu hỏi in nghiêng bài 29
- Vì sao Hoàng Liên Sơn được coi là nóc nhà của thế giới