Giáo án địa lí 8 Bài 26: Đặc điểm tài nguyên khoáng sản Việt Nam

BÀI 26: ĐẶC ĐIỂM TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN VIỆT NAM
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Kể tên được một số loại khoáng sản của nước ta.
- Chứng minh được Việt Nam là nước giàu khoáng sản nhưng giàu về chủng loại, phần lớn các mỏ có trữ lượng nhỏ và vừa.
- Phân tích được những nguyên nhân làm cạn kiệt nguồn tài nguyên khoáng sản và nêu được hậu quả khi sử dụng lãng phí tài nguyên.
- Đề xuất được những biện pháp bảo vệ và sử dụng tiết kiệm tài nguyên.
2. Kĩ năng
- Đọc được các kí hiệu của một số khoáng sản trên bản đồ.
- Kĩ năng làm việc nhóm
3. Thái độ
- Xây dựng ý thức tiết kiệm khi sử dụng tài nguyên.
- Tự hào về tài nguyên đất nước
4. Năng lực hình thành
- Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực quản lí, năng lực giao tiếp, năng lực sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực chuyên biệt:
+ Năng lực tư duy tổng hợp theo lãnh thổ.
+ Năng lực sử dụng bản đồ.
+ Năng lực phân tích thông tin video địa lí
+ Năng lực phân tích và tổng hợp thông tin bài báo.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
1. Chuẩn bị của GV
- Lược đồ khoáng sản Việt Nam.
- Video/ bài báo về vấn đề khai thác khoáng sản chưa hợp lí.
- Kí hiệu khoáng sản bằng giấy.
- Bản đồ Việt Nam để trống.
2. Chuẩn bị của HS
- SGK
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định
2. Kiểm tra bài cũ(4’)
* Trình bày lịch sử phát triển của tự nhiên Việt Nam ?
* Nêu ý nghĩa của giai đoạn tân kiến tạo đối với sự phát triển của lãnh thổ nước ta hiện nay
3. Bài mới
3.1. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
Bước 1: GV đưa ra các gợi ý: Đưa ra hình ảnh về một số loại khoáng sản ( than ,dầu ,sắt ) và vấn đề khai thác và sử dụng khoáng sản của nước ta hiện nay. Em hiểu gì về tài nguyên khoáng sản và tình hình khai thác hiện nay ở nước ta ?
Bước 2: HS đưa ra các nhận định và để giải quyết các vế đề đó ?
Bước 3: GV nhấn mạnh về các đặc điểm nguồn tài nguyên này , đây là tài nguyên không thể phục hồi .Để hiểu hơn về tài nguyên khoáng sản của nước ta ,chúng ta tìm hiểu trong bài 26.
3.1. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu về tiềm năng khoáng sản Việt Nam (15 phút)
* Mục tiêu
- Chứng minh được Việt Nam là nước giàu khoáng sản nhưng giàu về chủng loại, phần lớn các mỏ có trữ lượng nhỏ và vừa.
- Xác định được vị trí của một số loại khoáng sản của Việt Nam trên bản đồ.
* Phương pháp/kĩ thuật dạy học
- Nhóm, trực quan, đặt câu hỏi
* Phương tiện
- Lược đồ khoáng sản Việt Nam.
* Tiến trình hoạt động
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
-Bước 1: GV yêu cầu H/S dựa vào hình 26.1 và nội dung SGK và kiến thức đó học xác định trên bản đồ tự nhiên Việt Nam
? Các mỏ khoáng sản lớn ở nước ta?
? Em hãy nêu và nhận xét, giải thích về tài nguyên khoáng sản của Việt Nam?
- Bước 2: 1 Hs lên bảng xác định các mỏ KS -> lớp theo dõi, nhận xét
H/S trả lời-> lớp nhận xét, giải thích về tài nguyên khoáng sản của Việt Nam?
- Bước 3: GV chuẩn xác kiến thức và cho HS xem KS nước ta
* Gợi ý: Việt Nam là nước có lịch sử địa chất kiến tạo rất lâu dài, phức tạp, mỗi chu kỡ kiến tạo đều sản sinh một hệ khoáng sản đặc trưng... 1. Việt Nam là nước giàu tài nguyên khoáng sản
- Khoáng sản nước ta phong phút về loại hình, đa dạng về chủng loại nhưng phần lớn có trỡ lượng vừa và nhỏ.
- Một số khoáng sản có trữ lượng lớn như than, dầu mỏ, khí đốt, sắt, bô xít, apatít, crôm, thiếc, đất, hiếm và đá vôi....
HOẠT ĐỘNG 2: Sự hình thành các vùng mỏ chính ở nước ta ( 13 phút)
* Mục tiêu
- Biết được sự hình thành các vùng mỏ chính ở nước ta.
- Xác định được vị trí của một số loại khoáng sản của Việt Nam trên bản đồ.
* Phương pháp/kĩ thuật dạy học
- Nhóm, trực quan, đặt câu hỏi
* Phương tiện
- Lược đồ khoáng sản Việt Nam.
* Tiến trình hoạt động
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Bước 1: GV yêu cầu H/S nghiên cứu nội dung thông tin SGK, kết hợp hình 26.1 và bảng 26.1 SGK thảo luận nhóm về nội dung sau ( 4 phútt)
? Đặc điểm nổi bật của từng giai đoạn lịch sử nước ta.
? Tên các khoáng sản được hình thành trong từng giai đoạn và sự phân bố?
? Nhận xét mối quan hệ giữa địa chất và khoáng sản?
Bước 2: Thảo luận nhóm. Đại diện nhóm trình bày-> nhóm khác nhận xét, bổ sung
Bước 3: GV gọi các nhóm trình bày, chuẩn xác kiến thức
? Xác định trên bản đồ TNVN các mỏ chính ở nước ta?
- GV nhận xét 2. Sự hình thành các vùng mỏ chính ở nước ta
a..Giai đoạn tiền cambri: với các mỏ khoảng sản than chì, đồng, sắt, đá quý... có ở khu nền cổ Việt Bắc , Hoàng liên sơn, kon tum.
b. Giai đoạn cổ kiến tạo: với các Khoáng sản chính là apatít, than, sắt, thiếc, mangan, ti tan, vàng, đất hiếm, bôxit trầm tích, đấ vôi... phân bố rộng rói khắp lãnh thổ.
c. Giai đoạn tân kiến tạo: chủ yếu là các mỏ dầu khí, than nâu. Than bùn, bôxit.. có ở các bể trầm tích ngoài thềm lục địa, các đồng bằng châu thổ, Tây Nguyên.
* Một số mỏ chính:
- Vùng Đông bắc với các mỏ sắt, titan (Thái Nguyên), than ( quảng ninh).
- Vựng bắc Trung bộ với các mỏ crom( Thanh Hóa), thiếc, đá quý ( Nghệ An), sắt ( Hà tĩnh).
HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu Vấn đề khai thác và bảo vệ tài nguyên khoáng sản
* Mục tiêu
- Hiểu được vấn đề khai thác và bảo vệ tài nguyên khoáng sản.
* Phương pháp/kĩ thuật dạy học
- Nhóm, trực quan, đặt câu hỏi
* Phương tiện
- Lược đồ khoáng sản Việt Nam.
* Tiến trình hoạt động
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Bước 1: GV yêu cầu H/S dựa vào nội dung SGK và vốn hiểu biết của mình
? Em hãy cho biết 1 số vấn đề về khai thác khoáng sản ở nước ta?
? Em hãy cho biết một số nguyên nhân dẫn tới sự cạn kiệt nhanh chóng tài nguyên khoáng sản nước ta?
HS trả lời, nhận xét, bổ sung
( do con người khai thác bừa bãi, khai thác thủ công, kĩ thuật khai thác lạc hậu, quản lý lỏng, khai thác lộ thiên, lóng phớ nhiều).
? Tại sao phải đưa ra vấn đề khai thác hợp lý, sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả nguồn tài nguyên KS?
HS giải thích-> lớp nhận xét, bổ sung
Bước 2: GV nhận xét, chuẩn kiến thức:
- Vì KS là tài nguyên vụ cùng quý giá, là nguyên liệu của công nghiệp.
- Phải khia thác tiết kiệm vì KS ko phải là tài nguyên vụ tận, việc hình thành KS phải trải qua một thời gian lâu dài hàng triệu năm.
- Vì nếu ko khai thác hợp lý thì ngoài việc lóng phớ tài nguyên cũn dẫn tới làm ô nhiễm môi trường sinh thái.
? Nước ta có biện pháp gì để bảo vệ tài nguyên KS?
? Liên hệ ở địa phương có những tài nguyên KS nào? Cần phải bảo vệ tài nguyên KS đó ntn?
GV nhận xét 3. Vấn đề khai thác và bảo vệ tài nguyên khoáng sản
- Khai thác và sử dụng nhiều mỏ khoáng sản
- Sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản
- Cần thực hiện tốt luật khoáng sản để khai thác hợp lí
3.3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Câu 1. Theo kết quả khảo sát, thăm dũ của ngành địa chất Việt Nam, nước ta có khoảng bao nhiêu điểm quặng và tô khoáng?
A. 3000 B. 4000 C. 5000 D. 6000
Câu 2. Tại sao nước ta có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú và đa dạng?
Câu 3. Dựa vào hình 26.1 trong SGK (trang 97) và kiến thức đó học, hãy nêu sự phân bố và trữ lượng khoáng sản năng lượng.
Câu 4. Dựa vào hình 26.1 trong SGK (trang 97) và kiến thức đó học, hãy nhận xét về sự phân bố khoáng sản nước ta.
3.4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
*Chọn đáp án đúng nhất cho các câu hỏi sau:
1. Các mỏ dầu khí Việt Nam được hình thành vào giai đoạn lịch sử phát triển nào?
A. Giai đoạn tiền Cambri B. Giai đoạn cổ kiến tạo
C. Giai đoạn Tân kiến tạo D. Hai giai đoạn tiền Cambri và Tân kiến tạo
2. Đáp án nào sau đây không đúng đăc điểm của khoáng sản Việt Nam ?
A. Chủ yếu là các khoáng sản quí hiếm.
B. Phần lớn các mỏ có trữ lượng lớn và nhỏ.
C. Gồm nhiều điểm quặng và tô khoáng.
D. Nguồn khoáng sản phong phú, đa dạng.
3.5. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI/ MỞ RỘNG
Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học
* Bài cũ:
- Học bài theo nội dung câu hỏi SGK .
- Làm bài tập trong VBT.
* Bài mới :
- Chuẩn bị nội dung bài thực hành theo yêu cầu của bài .