Ngày soạn…………………………………..Ngày dạy……………..………
TIẾT 30
BÀI 20 : PHONG TRÀO ĐỘC LẬP DÂN TỘC Ở CHÂU Á
(1918-1939) (TT)
I- Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Trình bày nét chung của phong trào độc lập ở Đông Nam Á.
- Lí giải được dưới ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga và sự kết thúc chiến tranh thế giới I phong trào cách mạng lên cao, lan rộng.
- Nêu một số phong trào tiêu biểu ở Đông Dương, In-đô-nê-xi-a.
2. Tư tưởng:
- Thấy được những nét tương đồng và sự gắn bó lịch sử đấu tranh giành độc lập của các nước ở khu vực Đông Nam Á.
3.Kĩ năng:
- Bồi dưỡng kĩ năng sử dụng bản đồ.
- Nhận biết bản chất của sự kiện lịch sử.
4- Định hướng năng lực hình thành:
- Năng lực hình thành: Năng lực khai thác kênh hình 73,74 trong SGK. Đưa ra nhận xét về những nhân vật đó.
- Năng lực hợp tác, tổng hợp, liên hệ sâu chuỗi các sự kiện lịch sử, phân tích đánh giá.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Gíao án, tranh ảnh trong SGK.
- Các tư liệu về phong trào độc lập dân tộc ở các nước Đông Nam Á trong những năm 1918-1939.
- Giao một số câu hỏi trong bài học mới cho học sinh tìm hiểu trước ở nhà.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc trước bài học, tự tìm thông tin trong SGK sách tham khảo, mạng để trả lời các câu hỏi trong SGK và các câu hỏi giáo viên giao về nhà cho HS tiết trước.
- Sưu tầm tranh ảnh liên quan phong trào độc lập dân tộc ở các nước Đông Nam Á trong những năm 1918-1939.
- Tập thuyết trình trước lớp.
III. Phương pháp và kĩ thuật dạy học:
1. Phương pháp: Thảo luận, đàm thoại, giảng giải, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề… động não, kĩ thuật mãnh ghép.
2. Kĩ thuật: Thông tin phản hồi trong quá trình dạy học, chia sẻ nhóm đôi, chia nhóm, đặt câu hỏi giao nhiệm vụ, mảnh ghép…
IV.Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV lịch sử 8, bảng phụ trắng, bút dạ, phiếu học tập.
- Tranh ảnh có liên quan phong trào độc lập dân tộc ở các nước Đông Nam Á trong những năm 1918-1939.
V.Tiến trình tổ chức hoạt động:
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ :
* Hãy chọn những nhận xét đúng và đủ về đặc điểm phong trào độc lập dân tộc ở châu Á trong những năm 1919 – 1939 trong các câu sau :
a. Phong trào diễn ra tuy sôi nổi nhưng đều không thành công .
b. Phong trào lên cao và lan rộng toàn lục địa .
c. Sau chiến tranh thế giới thứ nhất , phong trào độc lập dân tộc đã có những chuyển biến mới với sự tham gia của giai cấp công nhân và chịu sự tác động của C/mạng tháng Mười Nga thắng lợi . (Đ)
* Phong trào độc lập dân tộc ở các nước Đông Nam Á sau chiến tranh thế giới thứ nhất có nét gì mới ?
3. Dạy bài mới.
HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’)
Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
GV giao nhiệm vụ cho HS bằng các câu hỏi và quan sát một số hình ảnh trong SGK.
h. Những nét chung của phong trào độc lập dân tộc ở các nước Đông Nam Á.
h. Phong trào độc lập dân tộc ở các nước Đông Nam Á đã đã diễn ra như thế nào?
HS cả lớp quan sát ảnh vả trao đổi cùng nhau.
HS trả lời quan sát hình ảnh và cùng trả lời các câu hỏi.
Mỗi HS có thể trình bày sản phẩm.
GV dựa vào sản phẩm nhận xét, đánh giá và kết nối vào bài mới.
Cũng như Trung Quốc phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á trong 20 năm giữa 2 cuộc chiến tranh thế giới phát triển mạnh, diễn ra sôi nổi ở các nước. Để biết được nó diễn ra như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay.
HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’)
Mục tiêu: - Trình bày nét chung của phong trào độc lập ở Đông Nam Á.
- Lí giải được dưới ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga và sự kết thúc chiến tranh thế giới I phong trào cách mạng lên cao, lan rộng.
- Nêu một số phong trào tiêu biểu ở Đông Dương, In-đô-nê-xi-a.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
?: Hãy nêu những nét nhất của các quốc gia Đông Nam Á đầu thé kỷ XX .
?: Phong trào c/m Đông Nam Á đầu thế kỷ XX phát triển như thế nào ?
GV: giải thích thêm :
Đây là nét điển hình của tầng lớp trí thức mới ở châu á đầu thế kỷ XX đều muốn hướng c/mạng giải phóng dân tộc theo con đường c/m dân chủ tư sản,duy tân tự cường theo gương Nhật Bản để thoát khỏi ách thống trị của đé quốc Âu-Mỹ như Trung Quốc , Việt Nam …
?: Tại sao sau chiến tranh TG.I, phong trào c/mạng ở các nước Đông Nam Á phát triển ?
?: Từ những năm 20 của thế kỷ XX trở đi , phong trào c/m Đông Nam Á có nét gì mới ?
GV: Yêu cầu HS xác định vị trí những nước xuất hiện đảng cộng sản trên bản đồ Đông Nam Á .
?: Hãy nêu một số phong trào đấu tranh điển hình ở Đông Nam Á trong những năm 20 và 30 ?
GV: Giải thích về Xô viết Nghệ Tĩnh ở Việt Nam.
?: Các phong trào c/mạng ở Đông Nam Á thời kỳ này kết quả ra sao ?
?: Cùng với phong trào cách mạng vô sản phát triển, các nước Đông Nam Á còn phong trào nào khác ?
?: Những phong trào cách mạng dân chủ TS điển hình & những phong trào này có đặc điểm gì ?
GV: hướng dẫn HS xem H. 73,74 SGK đó là hai lãnh tụ tiêu biểu của các cuộc c/m giải phóng dân tộc Mã Lai & In-đô-nê-xi-a .
• Thảo luận nhóm :
?: Em cho biết phong trào cách mạng dân tộc ở Đông Nam Á phát triển ntn ?
?: Phong trào ở Đông Dương phát triển ra sao ?
?: Phong trào cách mạng ở Việt Nam thời kỳ này phát triển như thế nào ?
?: Em có nhận xét gì về phong trào cách mạng Đông Dương ?
?: Phong trào cách mạng ở các nước hải đảo Đông Nam Á phát triển như thế nào ?
GV: Hướng dẫn HS xem hình 74 / 101: Giới thiệu Xu-các-nô là lãnh tụ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc điển hình ở In-đô-nê-xi-a sau này là Tổng thống In-đô-ni-xi-a .
?: Em cho biết : Sự phát triển của phong trào c/mạng ĐNÁ ( 1939 – 1940 ) ?
GV: Giải thích thêm :
- Sau chiến tranh TG.2 bùng nổ , phát xít Nhật tràn vào Đông Dương, nhân dân Đông Dương nói riêng , nhân dân TG nói chung phải ra sức ngăn chặn chủ nghĩa phát xít , đang đe doạ an ninh loài người.
- HS nêu theo SGK
- Do bọn thực dân tăng cường áp bức, bóc lột để bù lấp vào những thiệt hại sau chiến tranh của chính quốc . ảnh hưởng của c/m tháng Mười Nga .
- HS nêu theo SGK
- HS xác định trên bản đồ.
- Dưới sự lãnh đạo của đảng CS, các nước, giai cấp công nhân lao động đã vùng lên đấu tranh , điển hình: cuộc khởi nghĩa Xu-ma-tơ-ra (In-đô-nê-xi-a) 1926 – 1927 & Xô viết Nghệ Tĩnh ở Việt Nam
- Các phong trào đều thất bại do bị đàn áp
- Phong trào cách mạng dân chủ tư sản phát triển mạnh hơn đầu thế kỷ XX .
- Trước đây chỉ xuất hiện những nhóm hoặc các hội do các nhà yêu nước sáng lập
- HS quan sát H. 73,74
-Diễn ra sôi nổi lôi cuốn đông đảo nhân dân tham gia .
- Trình bày theo SGK / 101
- Khi chiến tranh thế giới lần thứ hai bùng nổ, c/m Đông Nam á chưa giành được thắng lợi quyết định.
Năm 1940 cuộc đấu tranh chu yếu chĩa mũi nhọn vào phát xít Nhật .
1- Tình hình chung :
- Đầu thế kỷ XX hầu hết các nước Đông Nam Á đều là thuộc địa ( trừ Thái Lan ).
- Sau thất bại phong trào Cần
vương tầng lớp trí thức đều thức đều muốn vận động c/mạng theo hướng c/mạng dân chủ tư sản .
b) Nguyên nhân :
- Thực dân tăng cường áp bức bóc lột .
- Ảnh hưởng của các Cách mạng tháng Mười Nga 1917.
c) Nét mới của cách mạng Đông Nam Á :
- Giai cấp vô sản trưởng thành.
- Một loạt các Đảng CS ra đời .
d) Kết quả :
- Các phong trào đều bị đàn áp.
- Từ phong trào đảng CS các nước ra đời lãnh đạo nhân dân đấu tranh và thúc đảy phong trào c/m vô sản phát triển .
- Xuất hiện các chính đảng có ảnh hưởng xã hội rộng lớn : In-đô-nê-xi-a . Ấn Độ.
2. Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam á :
a) Khái quát :
- Phong trào diễn ra liên tục ở nhiều nước .
b) Phong trào ở Đông Dương diễn ra sôi nổi lôi cuốn đông đảo nhân dân tham gia .
- Từ 1930 c/m Việt Nam phát triển mạnh
- Phát triển sôi nổi , liên tục với nhiều hình thức phong phú .
c) Phong trào cách mạng Đông Nam Á hải đảo :
- Phong trào yêu nước đã lôi cuốn hàng triệu người tham gia .
- Tiêu biểu là phong trào ở In-đô-nê-xi-a .
* Tóm lại :
Sau chiến tranh TG.2 bùng nổ , cách mạng Đông Nam Á chưa giành được thắng lợi quyết định . Từ năm 1940 trở đi , chủ yếu là chống phát xít Nhật
HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10')
Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
* Hoạt động cả lớp: Hệ thống hóa kiến thức đã học ( dạng câu hỏi và bài tập)
Câu hỏi: - Nhận xét gì về cuộc đấu tranh giành độc lập ở Đông Nam Á sau chiến tranh thế giới thứ nhất?
Bài tập: - Lập bảng thống kê sự thành lập các Đảng cộng sản ở châu Á?
Viết chữ Đ (đúng) S( sai) và các ô dưới đây:
Phong trào Ngũ tứ bùng nổ ngày 4-5-1919
Tháng 5-1920 Đảng cộng sản Trung Quốc thành lập
Điểm mới của phong trào dân chủ tư sản ở Đông Nam Á là giai cấp vô sản dần dần trưởng thành và tham gia lãnh đạo.
Đảng cộng sản In-đô-nê-xi-a lãnh đạo khởi nghĩa ở Giava và Xu ma tơ ra.
Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh ở Việt Nam do Đảng cộng sản lãnh đạo.
- GV giao nhiệm vụ cho HS.
- GV phát phiếu học tập cho HS.
- HS cả lớp cùng làm việc, trong quá trình làm việc có thể trao đổi với thầy, cô giáo.
- HS nộp sản phẩm cho GV.
- GV nhận xét phần làm việc của HS và dựa trên sản phẩm của một vài HS có kết quả tốt nhất để củng cố kiến thức đã học.
HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)
Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
- GV giao nhiệm vụ bằng câu hỏi:
Câu hỏi: Em có nhận xét gì về phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á sau Chiến tranh thế giới thứ nhất?
- HS độc lập suy nghĩ làm, có thể trao đổi với bạn bè.
- HS có thể làm ngay tại lớp nếu có thời gian, hay đem về nhà hôm sau nộp.
- GV nhận xét dựa trên sản phẩm nếu có.
+ Phong trào diễn ra sôi nổi với những hình thức phong phú, phong trào lên cao lan rộng khắp các quốc gia. Giai cấp vô sản trưởng thành và tham gia lãnh đạo phong trào.
+ Đặc biệt ở Đông Dương, Đảng cộng sản Đông Dươngđã lãnh đạo nhân dân 3 nước( Việt Nam, Lào, Cam-pu- chia, đấu tranh chống Pháp, tạo bước ngoặc cho phong trào.
+ Phong trào dân chủ tơ sanrtieeps tục phát triển , chưa có phong trào nào thắng lợi, nhưng đã cổ vũ mạnh mẽ tinh thần yêu nước của các tầng lớp nhân dân chống kẻ thù chung.
HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)
Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học
4. Hướng dẫn về nhà
- GV giao nhiệm vụ về nhà.
+ Học bài theo câu hỏi SGK
+ Làm bài tập trong sách thực hành.
Về nhà học bài và xem trước bài 21 “Chiến tranh thế thứ II “
+ Nguyên nhân bùng nổ cuộc chiến tranh thế giới thứ II.
+ Chiến tranh bùng nổ và lan rộng toàn thế giới (từ 1/9/1939 đến đầu năm 1943).
- Nêu diễn biến giai đoạn 1.