Ngày soạn..........................................Ngày dạy............................................
CHƯƠNG IV
TIẾT 20 BÀI 13 CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914-1918)
I Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: HS nêu được:
- Những nét chính về mâu thuẩn giữa các nước đế quốc và sự hình thành hai khối quân sự ở Châu Âu: khối Liên minh (Đức, Aó - Hung, I-ta-li-a) và khối Hiệp ước (Anh, Pháp, Nga)
- Lí giải được chiến tranh thế giới thứ nhất là cách giải quyết mâu thuẫn giữa các nước đế quốc, vì bản chất của các nước đế quốc là gây chiến tranh xâm lược.
- Trình bày sơ lược diễn biến qua 2 giai đoạn:
+ 1914-1916: Ưu thế về Đức, Aó – Hung, I-ta-li-a.
+ 1917-1918: Ưu thế về Anh , Pháp.
- Hậu quả của chiến tranh.
2. Tư tưởng:
- Giáo dục tinh thần đấu tranh chống chiến tranh đế quốc, bảo vệ hoà bình ủng hộ đấu tranh của nhân dân các nước vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
3. Kĩ năng:
- Phân biệt đựơc phái niệm"chiến tranh đế quốc" "chiến tranh cách mạng","chiến tranh chính nghĩa", "chiến tranh phi nghĩa".
- Biết trình bày diễn biến cơ bản của Chiến tranh thế giới I trên bản đồ thế giới.
4- Định hướng năng lực hình thành:
- Năng lực hình thành: Năng lực khai thác kênh hình trong SGK. Đưa ra nhận xét về những hình ảnh sự kiện lịch sử đó.
- Năng lực hợp tác, tổng hợp, liên hệ sâu chuỗi các sự kiện lịch sử, phân tích đánh giá.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Gíao án, tranh, ảnh trong SGK.
- SGK, SGV Lớp 8, bảng phụ trắng, bút dạ, phiếu học tập.
- Lược đồ Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918.
- Bảng niên biểu về sự kiện chính của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918, giai đoạn 1.
- Giao một số câu hỏi trong bài học mới cho học sinh tìm hiểu trước ở nhà..
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc trước bài học, tự tìm thông tin trong SGK sách tham khảo, mạng để trả lời các câu hỏi trong SGK và các câu hỏi giáo viên giao về nhà cho HS tiết trước.
- Lập niên biểu về giai đoạn 1 của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918.
- Tập thuyết trình trước lớp.
III. Phương pháp và kĩ thuật dạy học:
1. Phương pháp: Thảo luận, đàm thoại, giảng giải, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề…
2. Kĩ thuật: Thông tin phản hồi trong quá trình dạy học, chia sẻ nhóm đôi, đặt câu hỏi giao nhiệm vụ, mảnh ghép…
IV.Tiến trình tổ chức hoạt động:
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ :
*Hãy khoanh tròn vào ý em cho là đúng về nguyên nhân dẫn đến cuộc đấu tranh của nhân dân Nhật Bản đầu thế kỷ XX :
a.Công nhân NB phải sống và làm việc trong những đ/ kiện hết sức tồi tệ .(Đ)
b.Nhân dân lao động Nhật Bản bị áp bức bóc lột nặng nề ;
c.Ảnh hưởng của cách mạng Nga ;
d.Hoạt động tích cực của Ca-tai-a-ma Xen và Đảng xã hội dân chủ Nhật Bản.
* Hãy nêu nguyên nhân dẫn đến cuộc đáu tranh của nhân dân NB đầu TK XX
Sự kiện nào chứng tỏ vào cuối TK XIX đầu TK XX,Nhật Bản trở thành nước ĐQ?
3. Bài mới :
HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2p)
Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
GV giao nhiệm vụ cho HS bằng các câu hỏi và quan sát một số hình ảnh trong SGK.
Câu hỏi: Nền kinh tế các nước tư bản phát triển như thế nào? Đã nảy sinh điều gì?
HS cả lớp quan sát ảnh vả trao đổi cùng nhau.
HS trả lời quan sát hình ảnh và cùng trả lời các câu hỏi.
Mỗi HS có thể trình bày sản phẩm.
Trong lịch sử loài người đã từng có nhiều cuộc chiến tranh diễn ra, song tại sao có cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất? Nguyên nhân, diễn biến, kết quả của nó ra sao? Các em hãy vào bài học để giải đáp những vấn đề nêu trên.
HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20p)
Mục tiêu: - Những nét chính về mâu thuẩn giữa các nước đế quốc và sự hình thành hai khối quân sự ở Châu Âu: khối Liên minh (Đức, Aó - Hung, I-ta-li-a) và khối Hiệp ước (Anh, Pháp, Nga)
- Lí giải được chiến tranh thế giới thứ nhất là cách giải quyết mâu thuẫn giữa các nước đế quốc, vì bản chất của các nước đế quốc là gây chiến tranh xâm lược.
- Trình bày sơ lược diễn biến qua 2 giai đoạn:
+ 1914-1916: Ưu thế về Đức, Aó – Hung, I-ta-li-a.
+ 1917-1918: Ưu thế về Anh , Pháp.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
GV:Dẫn dắt HS nhớ lại tình hình các nư¬ớc ĐQ Anh, Pháp Mỹ, Đức…cuối TK XIX đầu TK XX có những đặc điểm chung nổi bật: chuyển sang giai đoạn ĐQCN đánh dấu bằng nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, sự xuất hiện của các tổ chức độc quyền nh¬ng sự phát triển không đồng đều giữa các n¬ước đế quốc .
?: Em có nhận xét gì về cuộc chiến tranh này ?
?: Cuộc chiến tranh đó phản ánh điều gì ? Kết quả tất yếu mà nó mang lại ?
?: Nguyên nhân sâu xa dẫn đến cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất là gì ?
GVphân tích :
+ Trong mỗi cuộc chiến tranh duyên cớ chỉ là cái cớ trực tiếp có tác dụng làm chiến tranh nổ ra sớm hay muộn, bởi vì chiến tranh xảy ra là kết quả tất yếu của việc giải quyết >< không thể điều hoà .
+ Thái tử áo Phéc-đi-nan bị một phần tử ng¬ười Xéc-bi ám sát là cái cớ để phe Liên minh ( Đức-Áo…) tuyên chiến với phe Hiệp ước ( Anh-Pháp) vì Xéc-bi là n¬ước đ¬ược Anh, Pháp bảo trợ ).
?:Vậy tình hình chiến sự giai đoạn I diễn ra như¬ thế nào ? Em có nhận xét gì ?
?:Tình hình giai đoạn II diễn ra nh¬ư thế nào?
GV: Sử dụng bản đồ chiến tranh TG thứ nhất để trình bày những diến biến cơ bản nhất của chiến tranh qua 2 giai đoạn.
+ Giới thiệu H. 48 + 49
?: Các bức ảnh đó nói lên điều gì ?
• THẢO LUẬN NHÓM
HS: Thống kê các con số, qua đó có nhận xét gì về hậu quả của cuộc chiến tranh?
?: Hãy nêu tính chất của cuộc chiến tranh ?
+ Đây là cuộc chiến tranh nhằm tranh giành thuộc địa lẫn nhau giữa các n¬ước đế quốc: Mỹ- Tây Ban Nha; Nga – Nhật.
+ Chiến tranh để tranh giành thuộc địa và thôn tính đất đai: Anh-Bô-ơ; liên quân 8 nước đế quốc can thiệp vào Trung Quốc .
- Phản ánh tham vọng của các nư¬ớc ĐQ xâm chiếm thuộc địa và thị tr-ường, đồng thời phản ánh những >< giữa các nước ĐQ với nhau về vấn đề thị tr¬ường, thuộc địa ngày càng gay gắt -> Kết quả tất yếu là cuộc chiến tranh giữa các n-ước đế quốc xảy ra.
- HS trả lời theo SGK
-> ¬Ưu thế thuộc về phe Liên minh trên khắp mặt trận. Lúc đầu có 5 cường quốc châu Âu tham chiến 1917 có 38 nước tham gia. Chiến tranh bùng nổ với qui mô toàn TG : Âu- Á - Phi
-> ưu thế thuộc về phe Hiệp ước, phe Liên minh ngày càng suy yếu, thất bại và đầu hàng .
+ Các cuộc c/m bùng nổ mạnh mẽ trong diễn biến cuộc chiến tranh . Tiêu biểu là c/m tháng Mười Nga- 1917.
- Các phương tiện chiến tranh hiện đại được sử dụng: xe tăng , tàu ngầm, máy bay … -> hậu quả nghiêm trọng đối với loài người.Sự thất bại hoàn toàn của Đức
- HS: Thống kê các con số
+ Sự tàn phá khủng khiếp của cuộc ch/tranh về người và của . Tổn hại to lớn cho nhân loại cả về vật chất và tinh thần vô cùng nặng nề
+ Là cuộc chiến tranh phi nghĩa cần lên án . I. Nguyên nhân dẫn đến chiến
tranh thế giới thứ nhất :
- Sự phát triển không đều của CNTB ở cuối TK XIX đầu TK XX .
- >< sâu sắc giữa các nước đế quốc với đế quốc về thị trưòng , thuộc địa -> hình thành 2 khối đế quốc đối địch nhau :
+ 1882 khối Liên minh gồm Đức-áo – Hung , I-ta-li-a.
+ 1907 khối Hiệp ước gồm Nga – Pháp – Anh .
chạy đua vũ trang phát động chiến tranh chia lại thế giới
II. Những diễn biến chính của chiến sự :
- 28-6-1914 TháI tử Áo –Hung bị ám sát 28-7 Áo –Hung tuyên chiến với Xec-bi.
-1-8-1914 Đức tuyên chiến với Nga rồi Pháp , Anh -> chiến tranh TG.I bùng nổ.
a.Từ 1914-1916 : ưu thế thuộc về phe Liên minh, chiến tranh lan rộng với qui mô toàn thế giới .
b.Từ 1917 – 1918: ưu thế thuộc phe Hiệp ước tiến hành phản công .
- Phe Liên minh thất bại đầu hàng.
+ C/mạng thắng lợi ở Nga - 1917
III.Hệ quả và tính chất của cuộc chiến tranh:
1. Hậu quả :
- 10 triệu người chết;
- 20 triệu người bị thương;
- Cơ sở vật chất bị tàn phá ;
Gây tổn thất cho nhân loại
2. Tính chất :
- Là cuộc chiến tranh ĐQCN mang tính phi nghĩa phản động.
HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10')
Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
* Hoạt động cả lớp: Hệ thống hóa kiến thức đã học (dạng câu hỏi hay bài tập)
- GV giao nhiệm vụ cho HS.
h. Cho HS lập niên biểu về sự kiện chính của chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918, giai đoạn I.
Thời gian Sự kiện
Cuối tháng 7 năm 1914
1-8 - 1914
3-.8- 1914
4-.8-.1914
Năm 1916
- GV phát phiếu học tập cho HS.
- HS cả lớp cùng làm việc, trong quá trình làm việc có thể trao đổi với thầy, cô giáo.
- HS nộp sản phẩm cho GV.
- GV nhận xét phần làm việc của HS và dựa trên sản phẩm của một vài HS có kết quả tốt nhất để củng cố kiến thức đã học.
HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)
Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
* Hoạt động cá nhân.
- GV giao nhiệm vụ bằng câu hỏi:
Câu hỏi: Vì sao các nước đế quốc ráo riết chuẩn bị chiến tranh?
- HS độc lập suy nghĩ làm, có thể trao đổi với bạn bè.
- HS có thể làm ngay tại lớp nếu có thời gian, hay đem về nhà hôm sau nộp.
- GV nhận xét dựa trên sản phẩm nếu có.
Vì các nước đế quốc mong muốn thanh toán đối thủ để chia lại thuộc địa.
HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)
Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử
Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học
4. Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc bài và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa .
- Chuẩn bị tiết sau bài ” Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918.”
+ Kết quả của cuộc chiến tranh.
+ Tính chất của cuộc chiến tranh.