A. HỌC THEO SGK
I. VẬT MÀU TRẮNG, VẬT MÀU ĐỎ, VẬT MÀU XANH VÀ VẬT MÀU ĐEN DƯỚI ÁNH SÁNG TRẮNG
C1.
+ Nếu thấy vật màu trắng thì có ánh sáng trắng truyền từ vật vào mắt.
+ Nếu thấy vật màu đỏ thì có ánh sáng đỏ truyền từ vật vào mắt.
+ Nếu thấy vật màu xanh lục thì có ánh sáng xanh lục truyền từ vật vào mắt.
+ Nếu thấy vật màu đen thì không có ánh sáng màu nào truyền từ vật vào mắt.
Nhận xét:
Dưới ánh sáng trắng, vật có màu nào thì có ánh sáng màu đó truyền vào mắt ta (trừ vật màu đen). Ta gọi đó là màu các vật.
II. KHẢ NĂNG TÁN XẠ ÁNH SÁNG MÀU CÁC VẬT
1. Thí nghiệm và quan sát
Màu của các vật dưới các ánh sáng khác nhau
2. Nhận xét
Vật màu nào thì tán xạ mạnh ánh sáng màu đó, nhưng tán xạ kém ánh sáng màu khác.
C2. Dưới ánh sáng đỏ:
- Vật màu đỏ có màu đỏ. Vậy, nó tán xạ tốt ánh sáng đỏ.
- Vật màu lục có màu gần đen. Vậy, nó tán xạ rất yếu ánh sáng màu đỏ.
- Vật màu trắng có màu đỏ. Vậy, nó tán xạ tốt ánh sáng đỏ.
- Vật màu đen có màu đen. Vậy, vật nó không tán xạ ánh sáng đỏ.
Dưới ánh sáng màu xanh lục:
- Vật màu đỏ có màu gần đen. Vậy, nó tán xạ rất yếu ánh sáng lục
- Vật màu lục có màu xanh lục. Vậy, nó tán xạ tốt ánh lục.
- Vật màu trắng có màu xanh lục. Vậy, nó tán xạ tốt ánh sáng lục.
- Vật màu đen có màu đen. Vậy, vật nó không tán xạ ánh sáng lục.
III. KẾT LUẬN VỀ KHẢ NĂNG TÁN XẠ ÁNH SÁNG MÀU CỦA CÁC VẬT
+ Vật có màu nào thì tán xạ tốt ánh sáng màu đó và tán xạ kém ánh sáng các màu khác.
+ Vật màu trắng tán xạ tốt tất cả các ánh sáng màu.
+ Vật màu đen không có khả năng tán xạ các ánh sáng màu.
IV. VẬN DỤNG
C4.
Ban ngày, lá cây ngoài đường thường có màu xanh vì chúng tán xạ tốt ánh sáng xanh trong chùm ánh sáng trắng của mặt trời. Trong đêm tối, ta thấy chúng có màu đen vì không có ánh sáng chiếu đến chúng và chúng chẳng có gì để tán xạ.
C5.
- Nhìn tờ giấy trắng qua tấm kính đỏ trên một, ta thấy nó có màu đỏ.
Đó là vì ánh sáng đỏ trong chùm ánh sáng trắng truyền qua được tấm kính đỏ, rồi chiếu vào tờ giấy trắng. Tờ giấy trắng tán xạ tốt ánh sáng đỏ. Ánh sáng đỏ này lại truyền qua tấm kính đỏ theo chiều ngược lại, vào mắt ta.
- Nhìn tờ giấy xanh qua tấm kính đỏ trên một, ta thấy nó có màu gần đen
Đó là vì tờ giấy xanh tán xạ kém ánh sáng đỏ.
C6.
Đặt một vật màu đỏ dưới ánh sáng trắng, ta thấy nó có màu đỏ, vì nó tán xạ tốt ánh sáng đỏ trong chùm sáng trắng.
Đặt một vật màu xanh dưới ánh sáng trắng, ta thấy nó có màu xanh, vì nó tán xạ tốt ánh sáng xanh trong chùm sáng trắng.
B. Bài tập & Lời giải
1. Bài tập trong SBT
55.1. Chọn câu đúng
A. Tờ bìa đỏ để dưới ánh sáng nào cũng có màu đỏ
B. Tờ giấy trắng để dưới ánh sáng đỏ vẫn thấy trắng
C. Mái tóc đen ở chỗ nào cũng là mái tóc đen
D. Chiếc bút màu xanh để ở trong phòng tối cũng vẫn thấy màu xanh
55.2. Hãy ghép mỗi phần a), b), c), d) với mỗi phần 1, 2, 3, 4 để được câu có nội dung đúng
a. Những loại gấm óng ánh hai màu có đặc tính là
b. Ban đêm, nhìn các vật liệu thấy đen
c. Có thể thay đổi màu sắc quần áo diễn viên trên sân khấu bằng cách
d. Người lên ngựa, kẻ chia bào Rừng phong thu đã nhuốm màu quan san (Truyện kiều – Nguyễn Du) Màu của cây phong về mùa thu thường là
1. Màu vàng úa
2. Thay đổi màu của ánh sáng chiếu lên sân khấu
3. theo góc độ này thì phản xạ tốt ánh sáng màu này, theo góc độ khác thì phản xạ tốt ánh sáng màu khác
4. Không có ánh sáng chiếu đến các vật
55.3.
Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi
(ca dao)
a) Lúc nào thì ánh trăng màu vàng (vào chập tối hay vào đêm khuya)
b) Tại sao trong nước lại có ánh trăng?
55.4. Hãy giải thích tại sao nước biển đựng trong một cái cốc thì không có màu xanh mà biển lại có màu xanh
Gợi ý: Để giải thích, hãy làm thí nghiệm như sau. Lấy hai cốc giống nhau, có thành và đáy bằng thủy tinh trong suốt. Đổ đầy nước trong vào một cốc rồi pha một ít mực xanh vào đó. Khi mực đã tan đều thì sẻ một ít sang cốc kia. Đặt hai cốc trên một tờ giấy trắng. Hãy quan sát chúng theo phương ngang và theo phương thẳng đứng từ trên xuống dưới và rút ra nhận xét cần thiết để giải bài này.
Xem lời giải
2. Bài tập bổ sung
55.a. Chỉ ra câu sai
Dưới ánh sáng đỏ ta thấy một vật có màu đen. Như vậy dưới ánh sáng trắng vật đó có thể có màu
A. đen
B. đỏ
C. lục
D. tím
55.b. Trộn 3 chùm ánh sáng màu đỏ, lục, lam với nhau ta có thể được ánh sáng màu gì?