A. HỌC THEO SGK
I. NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU
1. Các nguốn phát ánh sáng trắng
a) Mặt trời là nguồn phát ánh sáng trắng rât mạnh
b) Các đèn dây tóc.
2. Các nguồn phát ánh sáng màu
a) Các đèn LED phát ra ánh sáng màu
b) Bút laze
c) Có những đèn ống phát ra ánh sáng màu đỏ, vàng, tím…
II. CÁCH TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU
Tấm lọc màu có thể là: tấm kính màu, giấy bóng kính có màu, một lớp nước màu.
1. Thí nghiệm
C1. Kết quả thí nghiệm:
a) Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ, ta được ánh sáng đỏ.
b) Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ, ta được ánh sáng đỏ.
c) Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh lục, ta sẽ không được ánh sáng đỏ, mà thấy tối.
2. Các thí nghiệm tương tự.
Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu lục, ta sẽ được ánh sáng lục
Chiếu ánh sáng lục qua tấm lọc màu lục, ta sẽ được ánh sáng lục.
Chiếu ánh sáng lục qua tấm lọc màu đỏ, ta sẽ được màu tối.
3. Rút ra kết luận.
Chiếu chùm ánh sáng trắng qua tấm lọc màu, ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.
Chiếu chùm ánh sáng cùng màu qua tấm lọc cùng màu, ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.
Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu, ta sẽ không thu được ánh sáng có màu đó nữa.
Ánh sáng màu này khó truyền qua tấm lọc màu khác.
Tấm lọc màu nào hấp thụ ít ánh sáng có màu đó nhưng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác.
C2.
- Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ, ta được ánh sáng đỏ do tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ.
- Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ, ta cũng được ánh sáng đỏ do tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ.
- Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu lục, ta không thấy có ánh sáng ló ra vì tấm lọc màu lục hấp thụ mạnh các ánh sáng màu không phải màu lục.
III. VẬN DỤNG
C3. Cách tạo ra ánh sáng đỏ hay vàng ở đèn sau hay đèn báo rẽ của xe máy: chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay màu vàng. Các vỏ nhựa nằy đóng vai trò như các tấm lọc màu.
C4. Một bể nhỏ có thành trong suốt, đựng nước màu, có thể coi là tấm lọc màu đỏ.
B. Bài tập & Lời giải
1. Bài tập trong SBT
52.1. Trong số 4 nguồn sáng sau đây, nguồn nào không phát ánh sáng trắng?
A. Bóng đèn pin đang sáng
B. Bóng đèn ống thông dụng
C. Một đèn led
D. Một ngôi sao
52.2. Hãy ghép mỗi phần a), b), c), d) với mỗi phần 1, 2, 3, 4 để được câu có nội dung đúng
a) bút laze khi hoạt động thì phát ra ánh sáng
b) chiếu ánh sáng trắng qua một tấm kính màu xanh thì ta được ánh sáng
c) Ánh sáng do đèn pha ô tô phát ra là ánh sáng
d) Có thể tạo ra ánh sáng vàng bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua một tấm lọc màu
1. Trắng
2. Xanh
3. Đỏ
4. Vàng
52.3. Tẩm một ít cồn 90o vào một miếng bông rồi để vào đĩa đốt, sau đó rắc vài hạt muối vào ngọn lửa, màu của ánh sáng phát ra là màu gì?
52.4. Em có một tấm lọc A màu đỏ và một tấm lọc B màu lục
a) Nếu nhìn một tờ giấy trắng qua cả hai tấm lọc đó thì em sẽ thấy tờ giấy màu gì? Nêu dự đoán và làm thì nghiệm kiểm tra. Cho rằng tờ giấy trắng phản xạ ánh sáng trắng của đèn trong phòng.
b) đặt tấm lọc A trước tấm lọc B hoặc đặt tấm lọc B trước tấm lọc A thì màu của tờ giấy trong hai trường hợp có như nhau không? Nêu dự đoán và làm thì nghiệm kiểm tra
52.5. Hãy kể ra một số màu mà em thấy được khi nhìn vào một bong bóng xà phòng ở ngoài trời. Một số em hãy cùng quan sát độc lập với nhau rồi so sánh kết quả
52.6. Ta biết rằng phải có ánh sáng màu đi vào mắt mới gây ra cảm giác màu. Những ánh sáng có màu khác nhau chút ít sẽ gây ra cảm giác màu khác nhau chút ít. Ví dụ: Về màu vàng, có thể có màu vàng chanh, màu vàng nhạt, màu vàng sẫm, màu vàng nghệ, hãy kể một số màu đỏ khác nhau, màu xanh khác nhau và màu tím khác nhau
Xem lời giải
2. Bài tập bổ sung
52.a. Hãy ghép mỗi phần a), b), c), d) với mỗi thành phần thích hợp 1, 2, 3, 4 để thành những câu có nội dung đúng.
| a) Các đèn LED có thể phát ra các ánh sáng màu | 1. tím |
| b) Các đèn ống mà ta hay thường dùng trong gia đình phát ra ánh sáng | 2. vàng |
| c) Chiếu một chùm sáng qua tấm lọc màu tím ta sẽ được ánh sáng | 3. đỏ, lục hoặc vàng. |
| d) Rắc muối vào ngọn lửa ta sẽ thấy phát ra ánh sáng màu | 4. trắng |
52.b. Đặt một đèn LED phát ra ánh sáng lục trước một gương phẳng
a) Nhìn trong gương sẽ thấy ảnh ngọn đèn màu gì ?
b) Nếu chắn trước mặt một tấm lọc màu đỏ sẽ thấy ảnh màu gì?