A. Hoạt động khởi động
Một bạn hỏi, một bạn trả lời, sau đó đổi vai cho nhau:
a) Một đường chéo của hình chữ nhật chia nó thành hai tam giác như thế nào?
b) Quan sát hình 104, so sánh diện tích hình chữ nhật KNOL với diện tích tam giác vuông NOL.
c) Quan sát hình 104, so sánh diện tích hình chữ nhật KIML với diện tích tam giác vuông NLM.
Trả lời:
a) Một đường chéo của hình chữ nhật chia nó thành hai tam giác bằng nhau.
b) Từ hình 104, dễ dàng nhận thấy diện tích hình chữ nhật KNOL bằng hai lần diện tích tam giác vuông NOL.
c) Từ hình 104, dễ dàng nhận thấy diện tích hình chữ nhật KIML bằng hai lần diện tích tam giác vuông NLM.
B. Hoạt động hình thành kiến thức
1. a) Có thể tìm diện tích tam giác vuông dựa vào diện tích hình chữ nhật không?
Quan sát hình 105 và cho biết:
- Diện tích hình chứ nhật UVXT bằng bao nhiêu cm$^{2}$?
- Diện tích tam giác vuông TUV có liên hệ gì với diện tích hình chữ nhật UVXT?
Trả lời:
SUVXT = 1.3.1.5 = 15 (cm$^{2}$)
STUV = $\frac{1}{2}$SUVXT
c) Luyện tập
- Nếu tam giác vuông có hai cạnh góc vuông là 4cm và 3cm thì diện tích của nó bằng bao nhiêu cm$^{2}$.
- Trên cùng lưới ô vuông, một bạn đã vẽ các hình như ở hình 106 và cho rằng chúng có cùng diện tích. Theo em, bạn đó nói đúng hay sai? Vì sao?
Trả lời:
- Nếu tam giác vuông có hai cạnh góc vuông là 4cm và 3cm thì diện tích của nó bằng 6cm$^{2}$.
- Bạn đó nói đúng bởi nếu cắt ghép lại các hình tam giác và hình bình hành, ta đều được một hình chữ nhật có chiều dài bằng 4 đơn vị và chiều rộng bằng 3 đơn vị.
2. Luyện tập
i) Bạn Hùng đã vẽ các tam giác như ở hình 110 và cho rằng chúng không bằng nhau như có chung diện tích. Theo em, bạn Hùng nói vậy là đúng hay sai? Vì sao?
Trả lời:
Dễ dàng nhận thấy các tam giác ở hình 110 không bằng nhau nhưng vì có chung chiều cao và cạnh đáy nên có diện tích bằng nhau.
ii) Hãy quan sát hình 111, giải thích tại sao diện tích tam giác NLM bằng nửa diện tích hình chữ nhật IKLM? Có thể dựa vào đó nêu cách tính diện tích tam giác hay không?
Trả lời:
Ta có:
S$_{NLM}$ = $\frac{1}{2}$NO.ML = $\frac{1}{2}$KL.ML (Vì NO = KL)
S$_{IKLM}$ = KL.ML
Như vậy diện tích tam giác NLM bằng nửa diện tích hình chữ nhật IKLM.
C. Hoạt động luyện tập
Câu 1: Trang 124 toán VNEN 8 tập 1
a) Em hãy cắt tờ giấy mỏng để có hai hình tam giác vuông bằng nhau. Sau đó, hãy ghép hai tam giác đó để tạo thành: một hình bình hành, một hình chữ nhật, một tam giác vuông.
b) Diện tích của mỗi hình trên có bằng nhau không? Vì sao?
Xem lời giải
Câu 2: Trang 125 toán VNEN 8 tập 1
Quan sát hình 113. Nếu chọn mỗi ô vuông là một đơn vị diện tích thì:
a) Những tam giác nào có diện tích bằng nhau?
b) Tam giác nào có diện tích nhỏ nhất?
c) Tam giác nào có diện tích lớn nhất?
Xem lời giải
Câu 3: Trang 125 toán VNEN 8 tập 1
Cho tam giác ABC vuông tại A. Lấy AB, BC, CA làm cạch dựng các hình vuông ACDE, BCGH, ABIK (hình 114).
Xem lời giải
Câu 4: Trang 125 toán VNEN 8 tập 1
Cho tam giác FDE vuông tại D, có đường cao DG (hình 115).
a) Chứng minh rằng: DE.DF = DG.FE;
b) Chứng minh rằng: $\frac{1}{DG^{2}}$ = $\frac{1}{DE^{2}}$ + $\frac{1}{DF^{2}}$.
Xem lời giải
Câu 5: Trang 125 toán VNEN 8 tập 1
Cho tam giác đều ABC cạnh a và điểm M bất kì nằm trong tam giác đó. Gọi H, K, T tương ứng là hình chiếu vuông góc của điểm M trên BC, CA, AB.
Chứng minh rằng: MH + MK + MT = $\frac{a\sqrt{3}}{2}$.
Xem lời giải
D. Hoạt động vận dụng
Câu 2: Trang 126 toán VNEN 8 tập 1
a) Cho tam giác HIJ có đường cao HM, tam giác KIJ có đường cao KL (hình 117). Chứng minh rằng: $\frac{S_{HIJ}}{S$_{KIJ}}$ = $\frac{HM}{KL}$.
b) Cho tam giác ABC với các đường cao AH, BI, CK (hình 118). Chứng minh rằng: AH.BC = BI.CA = CK.AB.
Xem lời giải
Câu 3: Trang 126 toán VNEN 8 tập 1
a) Cho tam giác đều cạnh a. Hãy tính diện tích tam giác này theo a.
b) Cho tam giác cân có cạnh đáy là a, cạnh bên là b. Hãy tính diện tích tam giác này theo a và b.
Xem lời giải
Câu 4: Trang 126 toán VNEN 8 tập 1
Một mảnh ruộng có dạng một tam giác vuông. Biết rằng tổng độ dài hai cạnh góc vuông của nó là 350m và độ dài cạnh góc vuông thứ nhất gấp 4 lần cạnh góc vuông thứ 2. Diện tích mảnh ruộng trên bằng bao nhiêu m$^{2}$?
Xem lời giải
Câu 5: Trang 127 toán VNEN 8 tập 1
Cho tam giác ABC và điểm M bất kì nằm trong tam giác đó. Kẻ các đường cao của tam giác đó là AD, BE, CF. Đường thẳng đi qua điểm M và song song với AD cắt cạnh BC tại điểm H. Đường thẳng đi qua điểm M và song song với BE cắt cạnh AC tại điểm K.Đường thẳng đi qua điểm M và song song với CF cắt cạnh BA tại điểm T. Chứng minh rằng $\frac{MH}{AD}$ + $\frac{MK}{BE}$ + $\frac{MT}{CF}$ = 1.
Xem lời giải
E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng
Câu 1: Trang 127 sách Toán Vnen 8 tập 1
a) Có thể dùng kéo cắt theo một đường thẳng để chia một hình tam giác bằng giấy (hay bìa mỏng) thành hai phần có diện tích bằng nhau không? Giải thích cách làm của em.
b) Có thể dùng kéo cắt hai đường thẳng để chia một hình tam giác bằng giấy (hay bìa mỏng) thành ba phần có diện tích bằng nhau hay không? Giải thích cách làm của em.
Xem lời giải
Câu 2: Trang 127 sách Toán Vnen 8 tập 1
Cho hai đường thẳng a và b song song với nhau. A và B là hai điểm cố định trên đường thẳng a. Còn C là điểm di động trên đường thẳng b. Chứng tỏ rằng: Diện tích tam giác ABC không thay đổi khi C chạy trên b.
Xem lời giải
Câu 3: Trang 127 sách Toán Vnen 8 tập 1
Một mảnh sân có dạng hình tam giác mà độ dài cạnh đáy của nó đo được 15m. Người ta đã mở rộng mảnh sân này, bằng cách kéo dài cạnh đáy của tam giác đó thêm 10m, khi đó diện tích sân tằng thêm 150m$^{2}$. Hãy tính diện tích mảnh sân ban đầu.