Giải vở BT vật lí 8 bài: Lực đẩy Ác-si-mét

A. Học theo SGK

I. TÁC DỤNG CỦA CHẤT LỎNG LÊN VẬT NHÚNG CHÌM TRONG NÓ

C1. Treo một vật nặng vào lực kế, lực kế chỉ giá trị P (H. 10.2a). Nhúng vật nặng chìm trong nước, lực kế chỉ giá trị $P_{1}$ (H.10.2b). $P_{1}$ < P chứng tỏ khi nhúng trong nước, vật chịu một lực đẩy từ dưới lên.

C2. Kết luận: Một vật nhúng trong chất lòng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên trên.

II. ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT

2. Thí nghiệm kiểm tra.

C3. Nhúng vật nặng vào bình đựng nước, thể tích nước từ trong bình tràn ra chính là thể tích của vật. Vật nhúng trong nước bị nước tác dụng một lực F đẩy từ phía dưới lên trên do đó số chỉ của lực kế lúc này là P2.

Ta có: $P_{2} = P_{1}$ - F, do vậy $P_{2} < P_{1}$.

Khi đổ nước từ bình B vào bình A, lực kế chỉ giá trị $P_{1}$. Điều này cho thấy lực đẩy Ác-si-mét có độ lớn bằng độ lớn của trọng lượng của phần nước bị vật chiếm chỗ.

III. VẬN DỤNG

C4. Khi kéo gầu nước từ dưới giếng lên, ta thấy gàu khi còn ngập trong nước nhẹ hơn khi đã lên khỏi mặt nước vì gàu nước chìm trong nước có lực đẩy Ácsimet từ dưới lên, còn trong không khí, mặc dù vẫn có lực đẩy Ácsimet của không khí tác dụng vào gầu nhưng nhỏ hơn lực tác dụng của nước rất nhiều.

C5. Một thỏi nhôm và một thỏi thép có thể tích bằng nhau cùng được nhúng chìm trong nước. Hai thỏi chịu tác dụng của lực đẩy Ác-si-mét như nhau vì thỏi nhôm và thép đều có thể tích như nhau.

C6. Hai thỏi đồng có thể tích bằng nhau, một thỏi đươc nhúng vào nước, một thỏi được nhúng vào dầu. Hai thỏi chịu lực đẩy Ác-si-mét không giống nhau, do trọng lượng riêng của nước lớn hơn trọng lượng riêng của dầu nên thỏi đồng nhúng trong nước chịu lực đẩy Ác-si-mét lớn hơn (mặc dù cả hai thỏi cùng chiếm một thể tích trong nước như nhau).

C7.

 - Bước 1: Dùng cân để cân một vật nặng nhỏ không thấm nước treo dướỉ một cốc A đặt trên đĩa cân.

Khối lượng vật và cốc (đĩa bên trái) bằng đúng trọng lượng của các quả cân (đĩa bên phải).

- Bước 2: Vật vẫn treo trên cân nhưng được nhúng hoàn toàn vào một bình tràn B chứa đầy nước, khi đó một phần nước trong bình tràn chảy ra cốc C và cân bị lệch về phía các quả cân.

- Bước 3: Vẫn giữ nguyên vật trong bình tràn đồng thời đổ nước từ cốc C vào cốc A trên đĩa cân thấy cân trở lại cân bằng.

Như vậy, lực đẩy Ác-si-mét có độ lớn bằng trọng lượng của phần nước bị chiếm chỗ.

Ghi nhớ:

- Một vật nhúng vào chất lỏng bị chất lỏng đẩy thẳng đứng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng luợng của phần chất lỏng mà vật chiếm chỗ. Lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét.

- Công thức tính lực đẩy Ác-si-mét:

F = d.v, trong đó: d là trọng lượng riêng của chất lỏng ($N/m^{3}$).

V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ ($m^{3}$).