II- THẾ NĂNG
1.Thực hiện thí nghiệm
- Dụng cụ thí nghiệm gồm :
- Quả cân A có khối lượng 100g, quả cân $A^{'}$ có khối lượng 200g.
- Miếng gỗ B.
- Bàn có gắn ròng rọc ở mép bàn.
- Dây, thước đo độ dài.
- Bố trí thí nghiệm như hình 20.2.
- Thực hiện thí nghiệm :
- Đặt quả cân A trên mặt sàn (Hình 20.2a), đánh dấu vị trí miếng gỗ B trên bàn.
- Đặt quả cân A lên độ cao $h_{1}$, so với mặt sàn (Hình 20.2b), đánh dấu vị trí miếng gỗ B trên bàn. Thả tay để quả cân A rơi xuống. Đo quãng đường B đi được và ghi vào bảng 20.2.
- Đưa quả cân A lên các độ cao $h_{2}$, $h_{3}$, $h_{4}$ rồi thả, đo quãng đường B đi được và ghi vào bảng 20.2.
- Đưa quả cân $A^{'}$ lên các độ cao $h_{1}$, $h_{2}$, $h_{3}$, $h_{4}$ rồi thả, đo quãng đường B đi được và ghi vào bảng 20.2.
Bảng 20.2
|
Quả cân |
Độ cao |
Quãng đường miếng gỗ đi được |
|
A |
$h_{1}$ = |
$s_{1}$ = |
|
$h_{2}$ = |
$s_{2}$ = |
|
|
$h_{3}$ = |
$s_{3}$ = |
|
|
$h_{4}$ = |
$s_{4}$ = |
|
|
$A^{'}$ |
$h_{1}$ = |
$s_{1}$ = |
|
$h_{2}$ = |
$s_{2}$ = |
|
|
$h_{3}$ = |
$s_{3}$ = |
|
|
$h_{4}$ = |
$s_{4}$ = |
- Từ kết quả thí nghiệm 1, trả lời các câu hỏi :
- Quả cân A và $A^{'}$ có thực hiện công không, vì sao ?
- So sánh công do quả cân A thực hiện được sau mỗi lần thả.
- So sánh công do quả cân $A^{'}$ thực hiện được sau mỗi lần thả.
- So sánh công do quả cân A thực hiện được với công do quả cân $A^{'}$ thực hiện được sau khi thả ở cùng một độ cao.
- Cơ năng của hai quả cân thuộc dạng nào ?
Bài Làm:
Tham khảo bảng sau :
|
Quả cân |
Độ cao |
Quãng đường miếng gỗ đi được |
|
A |
$h_{1}$ = 10 cm |
$s_{1}$ = 5 cm |
|
$h_{2}$ = 15 cm |
$s_{2}$ = 10 cm |
|
|
$h_{3}$ = 20 cm |
$s_{3}$ = 15 cm |
|
|
$h_{4}$ = 25 cm |
$s_{4}$ = 20 cm |
|
|
$A^{'}$ |
$h_{1}$ = 10 cm |
$s_{1}$ = 7 cm |
|
$h_{2}$ = 15 cm |
$s_{2}$ = 12 cm |
|
|
$h_{3}$ = 20 cm |
$s_{3}$ = 17 cm |
|
|
$h_{4}$ = 25 cm |
$s_{4}$ = 22 cm |
- Quả cân A và $A^{'}$ có thực hiện công. Vì khi đưa quả cân lên cao rồi thả tay ra, 2 quả cân sẽ chuyển động xuống dưới làm sợi dây căng ra, lực căng dây làm miếng gỗ B chuyển động. Như vậy 2 quả cân đã thực hiện công.
- Sau mỗi lần thả với độ cao h tăng dần, công của quả cân A thực hiện được sau mỗi lần thả cũng tăng dần.
- Sau mỗi lần thả với độ cao h tăng dần,công do quả cân $A^{'}$ thực hiện được sau mỗi lần thả cũng tăng dần.
- Công do quả cân A thực hiện được bé hơn công do quả cân $A^{'}$ thực hiện được sau khi thả ở cùng một độ cao.
- Cơ năng của hai quả cân thuộc loại thế năng hấp dẫn (hay thế năng trọng trường).