Khởi động
Quan sát hình 181, cho biết thực vật có thể tự tổng hợp chất hữu cơ từ những nguyên liệu nào. Chất hữu cơ được tổng hợp ở thực vật thông qua quá trình nào?
Hướng dẫn giải:
- Quá trình tổng hợp chất hữu cơ ở thực vật cần nguyên liệu là: nước (H2O), carbon dioxide (CO2), ánh sáng mặt trời (quang năng).
- Chất hữu cơ được tổng hợp ở thực vật thông qua quá trình: Quang hợp.
I. Vai trò của lá cây với chức năng quang hợp
Câu hỏi 1. Quan sát hình 18.2, cho biết các bộ phận của lá cây và chức năng của các bộ phận đó trong quá trình quang hợp.
Hướng dẫn giải:
Các bộ phận của lá cây và chức năng của nó :
- Cuống lá : có chức năng vận chuyển các năng lượng thu được trong qúa trình quang hợp của lá cây đi nuôi các tế bào khác trong cây
- Gân lá : gồm các mạch dẫn giúp cho nước và ion khoáng đến từng tế bào để thực hiện chức năng quang hợp và vận chuyển sản phẩm của quang hợp.
- Phiến lá : tiếp nhận ánh sáng dùng cho việc tổng hợp chất hữu cơ. Khí khổng trên bề mặt lá có vai trò chính trong việc trao đổi khí và thoát hơi nước.
Luyện tập 1. Nêu các đặc điểm của lá cây phù hợp với chức năng quang hợp?
Hướng dẫn giải:
Các đặc điểm của lá cây phù hợp với chức năng quang hợp:
- Lá cây dạng bản dẹt giúp thu nhận được nhiều ánh sáng.
- Các tế bào ở lớp giữa của lá có nhiều lục lạp. Lục lạp chứa chất diệp lục thu nhận ánh sáng dùng cho tổng hợp chất hữu cơ của lá cây.
- Khí khổng phân bổ trên bề mặt lá, có vai trò chính trong quá trình trao đổi khí và thoát hơi nước.
- Gân lá (mạch dẫn) có chức năng vận chuyển nước đến lục lạp và vận chuyển chất hữu cơ từ lục lạp về cuống là, từ đó vận chuyển đến các bộ phận khác của cây.
Vận dụng 1. Theo em, những cây có lá tiêu biến, ví dụ cây xương rồi lá biến đổi thành gai thì có thể quang hợp được không? Vì sao?
Hướng dẫn giải:
Ở các cây có phiến lá biến đổi như xương rồng, cành giáo,.. bộ phận của cây thực hiện quá trình quang hợp là: Thân cây.
Thân của cây cành giao và cây xương rồng có màu xanh tươi, điều này cho thấy rằng trong thân cây có chứa lục lạp (bào quan quang hợp).
Bài tập & Lời giải
II. Quá trình quang hợp
Câu hỏi 2. Cho biết các chất tham gia và sản phẩm tạo thành trong quá trình quang hợp ở thực vật?
Xem lời giải
Vận dụng 1. Quang hợp có ý nghĩa như thế nào đối với sự Sống trên Trái Đất?
Vận dụng 2. Những sinh vật nào có thể quang hợp?
Xem lời giải
III. Mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong quang hợp
Câu hỏi 3. Quan sát hình 18.3, mô tả mối quan hệ giữa quá trình trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ở tế bào lá cây.
Câu hỏi 4. Viết sơ đồ dạng chữ thể hiện mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ở tế bào lá cây.
Xem lời giải
Luyện tập 2. Cho các cụm từ: năng lượng ánh sáng, năng lượng hoá. học Hãy chọn cụm từ thích hợp với các dấu hỏi (?) trong bảng 18.1.
Bảng 18.1.Mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong quá trình quang hợp ở tế bào là cây.
