Bài 3: (2,0 điểm)
Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình
Hai người dự định làm một công việc trong 12 giờ thì xong. Họ làm với nhau được 8 giờ thì người thứ nhất nghỉ, còn người thứ hai vẫn tiếp tục làm. Do cố gắng tăng năng suất gấp đôi nên người thứ hai đã làm xong xông việc còn lại trong 3 giờ 20 phút. Hỏi neeys mỗi người thợ làm một mình với năng suất dự định ban đầu thì mất bao lâu mới xong công việc nói trên?
Bài Làm:
Đổi 3 giờ 20 phút = $\frac{10}{3}$giờ
Gọi số giờ người thứ nhất làm một mình xong công việc với năng suất ban đầu là x (giờ)
=> Trong 1 giờ,người thứ nhất làm được $\frac{1}{x}$(công việc)
Gọi số giờ người thứ hai làm một mình xong công việc với năng suất ban đầu là y (giờ)
=> Trong 1 giờ,người thứ hai làm được $\frac{1}{y}$(công việc)
=> Trong 1 giờ,cả hai người làm được $\frac{1}{x}+\frac{1}{y}$ (công việc)
Theo bài ra, 2 người làm chung trong 12 giờ thì xong công việc nên ta có phương trình
$\frac{1}{x}+\frac{1}{y}=\frac{1}{12}$
Người thứ hai làm việc với năng suất gấp đôi nên trong 1 giờ người thứ hai làm được: $\frac{2}{y}$ (công việc)
Trong 3 giờ 20 phút, người thứ hai làm việc với năng suất gấp đôi nên người đó đã làm được:
$\frac{2}{y}.\frac{10}{3}=\frac{20}{3y}$ (công việc)
Họ làm với nhau được 8 giờ thì người thứ nhất nghỉ, còn người thứ hai vẫn tiếp tục làm. Do cố gắng tăng năng suất gấp đôi nên người thứ hai đã làm xong xông việc còn lại trong 3 giờ 20 phút nên ta có phương trình:
$8(\frac{1}{x}+\frac{1}{y})+\frac{20}{3y}=1$
Theo bài ra ta có hệ phương trình:
$\left\{\begin{matrix}\frac{1}{x}+\frac{1}{y}=\frac{1}{12}& & \\ 8(\frac{1}{x}+\frac{1}{y})+\frac{20}{3y}=1& & \end{matrix}\right.$
$\Leftrightarrow \left\{\begin{matrix}\frac{1}{x}+\frac{1}{y}=\frac{1}{12} & & \\ 8.\frac{1}{12}+\frac{30}{3y}=1& & \end{matrix}\right.\Leftrightarrow \left\{\begin{matrix}\frac{1}{x}+\frac{1}{y}=\frac{1}{12}& & \\ \frac{1}{y}=\frac{1}{20}& & \end{matrix}\right.$ $\Leftrightarrow\left\{\begin{matrix}\frac{1}{x}=\frac{1}{30}& & \\ \frac{1}{y}=\frac{1}{20}& & \end{matrix}\right.\Leftrightarrow \left\{\begin{matrix}x=0& & \\ y=20& & \end{matrix}\right.$
Vậy người thứ nhất làm một mình với năng suất ban đầu thì làm xong công việc trong 30 giờ.
Người thứ hai làm một mình với năng suất ban đầu thì làm xong công việc trong 20 giờ.