I. Sự chuyển hoá giữa động năng và thế năng
Câu hỏi 1. Khi nước chảy từ thác xuống :
a. Lực nào làm cho nước chảy từ đỉnh thác xuống dưới.
b. Lực nào sinh công trong quá trình này?
c. Động năng và thế năng của nó thay đổi như thế nào ?
d. Hãy dự đoán về mối liên hệ giữa độ tăng động năng và độ giảm thế năng.
Hướng dẫn giải :
Khi nước chảy từ trên thác xuống:
a) Lực hấp dẫn của Trái Đất làm cho nước chảy từ đỉnh thác xuống dưới.
b) Lực sinh công trong quá trình này là lực hấp dẫn của Trái Đất.
c) Động năng của nước tăng dần, thế năng giảm dần.
d) Dự đoán: Độ tăng động năng bằng độ giảm thế năng.
Câu hỏi 2. Từ một điểm ở độ cao h so với mặt đất, ném một vật có khối lượng m với vận tốc ban đầu là $v_{0}$.
a. Khi vật đi lên có những lực nào tác dụng lên vật ? Lực đó sinh công cản hay công phát động ?
b. Trong quá trình vật đi lên rồi rơi xuống thì dạng năng lượng nào tăng, dạng năng lượng nào giảm ? Hãy dự đoán về mối liên hệ giữa độ tăng động năng và độ giảm thế năng.
Hướng dẫn giải :
a. Khi vật đi lên thì vật sẽ chịu lực hút trái đất, lực đẩy của tay, lực cản của không khí
- Lực đẩy của tay thì sinh công phát động
- Lực cản của không khí và lực hút trái đất thì sinh công cản
b. Quá trình vật đi lên thì thế năng tăng, động năg giảm.
Bài tập & Lời giải
Câu hỏi 1. Trên hình 26.1 là đường đi của tàu lượn siêu tốc. Hãy phân tích sự chuyển hoá giữa động năng và thế năng của tàu lượn trên từng đoạn đường.
Xem lời giải
Câu hỏi 2. Trong các quá trình hoạt động của tàu lượn, ngoài động năng và thế năng còn có dạng năng lượng nào khác tham gia vào quá trình chuyển hoá ?
Xem lời giải
II. Định luật bảo toàn cơ năng
Câu hỏi 1. Khi vật chuyển động trên cung AO thì :
a. Những lực nào sinh công ? Công nào là công phát động, công nào là công cản ?
b. Động năng và thế năng của vật thay đổi như thế nào
Xem lời giải
Câu hỏi 2. Trả lời những câu hỏi trên cho quá trình vật chuyển động trên cung OB
Xem lời giải
Câu hỏi 3. Nếu bỏ qua ma sát thì A và B cùng nằm trên cùng một độ cao. Hiện tượng này chứng tỏ điều gì ?
Xem lời giải
2. Định luật bảo toàn cơ năng
Câu hỏi 1. Hình 26.3 mô tả một vận động viên trượt ván trong máng . Bỏ qua mọi ma sát hãy phân tích sự bảo toàn cơ năng của vận động viên này.
Xem lời giải
Phần thảo luận :
Chế tạo mô hình minh họa định luật bảo toàn năng lượng.
- Dụng cụ: một viên bi, hai thanh kim loại nhẵn, hai giá đỡ có vít điều chỉnh độ cao.
- Chế tạo: Dùng hai thanh kim loại uốn thành đường ray và gắn lên giá đỡ để tạo được mô hình như Hình 26.6.
Thí nghiệm:
- Thả viên bi từ điểm A trên đường ray.
- Viên bi có thể chuyển động tới điểm D không? Tại sao? Làm thí nghiệm để kiểm tra.
Xem lời giải
Câu hỏi 1. Một vật thả cho rơi tự do từ độ cao h= 10m so với mặt đất. Bỏ qua mọi ma sát, ở độ cao nào thì vật có động năng bằng thế năng ?
Xem lời giải
Câu hỏi 2. Thả một vật có khối lượng m= 0.5kg từ độ cao $h_{1}$= 0.8m so với mặt đất. Xác định động năng và thế năng của vật ở độ cao $h_{2}$= 0.6m. Lấy g= 9.8 m/$s^{2}$
Xem lời giải
Phần em có thể
Câu hỏi 1. Vận dụng định luật bảo toàn cơ năng để giải thích một số tình huống trong đời sống, kĩ thuật.
Xem lời giải
Câu hỏi 2. Giải thích được vì sao vận động viên nhảy sào có thể nhảy lên được tới hơn 6 m, trong khi đó vận động viên nhảy cao chỉ nhảy được tới hơn 2 m.