A. Lý thuyết
I. Phương pháp nghiên cứu Di truyền học của Menđen
- Phương pháp lai và phân tích con lai của Menđen:
- Tạo dòng thuần chủng về từng cặp tính trạng
- Lai các dòng thuần chủng và phân tích thế hệ lại
- Xử lí số liệu bằng toán thống kê => đưa ra giả thuyết
- Thí nghiệm chứng minh giả thuyết
II. Hình thành học thuyết khoa học
- Giả thuyết của Menđen:
- mỗi cặp tính trạng do 1 cặp nhân tố di truyền quy định và các nhân tố di truyền không pha trộn với nhau.
- Mỗi giao tử chỉ nhận 1 nhân tố di truyền trong từng cặp nhân tố di truyền
- khi thụ tinh, các giao tử kết hợp ngẫu nhiên tạo hợp tử
- Nội dung của quy luật phân li: "Mỗi cặp tính trạng do 1 cặp alen quy định, một có nguồn gốc từ bố, một có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bố và mẹ tồn tại trong tế bào của cơ thể con một cách riêng rẽ, không hòa trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này còn 50% giao tử chứa alen kia."
III. Cơ sở tế bào học của hiện tượng phân li
- Các nhân tố di truyền bản chất là gen. Gen có thể tồn tại ở nhiều trạng thái gọi là alen
- Các gen nằm trên NST tại 1 vị trí xác định gọi là locut.
- Trong tế bào sinh dưỡng, các gen và NST luôn tồn tại thành từng cặp.
- Khi giảm phân tạo giao tử, mỗi gen trong từng cặp gen phân li về 1 giao tử, mỗi NST trong từng cặp tương đồng cũng phân li đồng đều về các giao tử.
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1: Để cho các alen của một gen phân li đồng đều về các giao tử, 50% giao tử chứa alen này, 50% giao từ chứa alen kia thì cần có điều kiện gì?
A. Bố mẹ phải thuần chủng.
B. Số lượng cá thể con lai phải lớn.
C. Alen trội phải trội hoàn toàn so với alen lặn.
D. Quá trình giảm phân phải xảy ra bình thường.
E. Tất cả các điều kiện nêu trên.
Xem lời giải
Câu 2: Nếu các alen của cùng một gen không có quan hệ trội - lặn hoàn toàn mà là đồng trội (mỗi len biểu hiện kiểu hình của riêng mình) thì quy luật phân li của Menđen có còn đúng hay không?
Xem lời giải
Câu 3: Trong phép lai một tính trạng, để cho đời sau có tỉ lệ phân li kiểu hình 3 trội : 1 lặn thì cần có các điều kiện gì?
Xem lời giải
Câu 4: Ta cần phải làm gì để biết chính xác kiểu gen của một cá thể có kiểu hình trội?