Bài tập 3: trang 111 sgk tiếng Việt 4 tập hai
So sánh từng cặp câu khiến dưới đây về tính lịch sự. Hãy cho biết vì sao những câu ấy giữ hoặc không giữ được phép lịch sự.
a)
- Lan ơi, cho tớ về với!
- Cho đi nhờ một cái!
b)
- Chiều nay, chị đón em nhé!
- Chiều nay, chị phải đón em đấy!
c)
- Đừng có mà nói như thế!
- Theo tớ, cậu không nên nói như thế!
d)
- Mở hộ cháu cái cửa!
- Bác mở giúp cháu cái cửa này với!
Bài Làm:
- Các câu lịch sự trong các ví dụ là: Lan ơi, cho tớ về với! ; Chiều nay, chị đón em nhé! ; Theo tớ, cậu không nên nói như thế! ; Bác mở giúp cháu cái cửa này với!. Vì trong câu, có sử dụng những từ mang tính nhờ vả hoặc góp ý nhẹ nhàng "cho" , "giúp" , "không nên" và có sử dụng cách xưng hô phù hợp, đúng mực thể hiện được sự tôn trọng của người nói với người nghe. Người được yêu cầu, đề nghị có thể từ chối lời đề nghị mà người nói đưa ra
- Còn những câu không lịch sự là Cho đi nhờ một cái! và Chiều nay, chị phải đón em đấy! ; Đừng có mà nói như thế! ; Mở hộ cháu cái cửa! . Vì câu nói này là câu trống không và câu mang tính ra lệnh, không những không tôn trọng người được đề nghị mà còn thể hiện tính bắt buộc người đó phải thực hiện bằng được yêu cầu của mình.