I. Nhận xét
1. Đọc đoạn văn sau:
Hôm ấy, cô giáo dẫn một bạn gái vào lớp và nói với chúng tôi: "Đây là Diệu Chi, bạn mới của lớp ta. Bạn Diệu Chi là học sinh cũ của trường tiểu học Thành Công. Bạn ấy là một họa sĩ nhỏ đấy. Các em hãy làm quen với nhau đi." Cả lớp tôi vỗ tay rào rào, đón chào người bạn mới. Diệu Chi bẽn lẽn gật đầu chào lại.
2. Trong ba câu in nghiêng ở bài văn, những câu nào dùng để giới thiệu, câu nào dùng để nhận định về bạn Diệu Chi?
3. Trong các câu trên, bộ phận nào trả lời cho câu hỏi Ai (cái gì, con gì)?; bộ phận nào trả lời cho câu hỏi là gì (là ai? là con gì?)?
4. Kiểu câu trên khác 2 kiểu câu đã học ''Ai làm gì?, Ai thế nào?" ở chỗ nào?
Trả lời:
2. Trong ba câu in nghiêng:
Các câu dùng để giới thiệu:
- Đây là Diệu Chi, bạn mới của lớp ta
- Bạn Diệu Chi là học sinh cũ của Trường Tiểu học Thành Công.
Câu dùng để nhận định:
- Bạn ấy là một họa sĩ nhỏ đấy.
3. Trong ba câu trên:
| Câu kể |
Ai (cái gì, con gì) Chủ ngữ |
là gì (là ai, là con gì) Vị ngữ |
| Đây là Diệu Chi, bạn mới của lớp ta | Đây | là bạn Diệu Chi, bạn mới của lớp ta |
| Bạn Diệu Chi là học sinh cũ của Trường Tiểu học Thành Công. | Bạn Diệu Chi | là học sinh cũ của trường tiểu học Thành Công |
| Bạn ấy là một họa sĩ nhỏ đấy. | Bạn ấy | là một họa sĩ nhỏ đấy |
4. Kiểu câu trên khác 2 kiểu câu đã học ''Ai làm gì?, Ai thế nào?" ở chỗ:
| Câu kể | Chủ ngữ | Vị ngữ |
| Ai làm gì? | Ai (cái gì, con gì) | làm gì? |
| Ai thế nào? | Ai (cái gì, con gì) | thế nào? |
| Ai là gì? | Ai (cái gì, con gì) | là gì? (là ai, là con gì) |
=> Như vậy ba kiểu câu trên khác nhau chủ yếu ở bộ phận vị ngữ.
II. Luyện tập
Câu 1. Tìm câu kể Ai là gì? trong các câu dưới đây và nêu tác dụng của nó:
a. Thì ra đó là một thứ máy trong cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết tình cảm của người con vào việc chế tạo. Đó chính là chiếc máy tính đầu tiên của thế giới, tổ tiên của những chiếc máy tính điển tử hiện đại.
Theo Lê Nguyên long, Phạm Ngọc Toàn
b. Lịch
|
Lá là lịch của cây Cây lại là lịch đất Trăng lặn rồi trăng mọc Là lịch của bầu trời |
Bà tính nhẩm. Mẹ ơi, Mười ngón tay là lịch Con tới lớp, tới trường Lịch lại là trang sách |
c. Sầu riêng là loại trái quý của miền Nam. Hương vị nó hết sức đặc biệt, mùi thơm đậm, bay rất xa, lâu tan trong không khí.
Mai Văn Tạo
Trả lời:
| Câu kể Ai là gì? | Tác dụng |
|
Câu a. Thì ra đó là một thứ máy cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết tình cảm của người con vào việc chế tạo. Đó chính là chiếc máy tính đầu tiên trên thế giới, t? tiên của những chiếc máy tính điện tử hiện đại. |
Giới thiệu về thứ máy mới . Nêu nhận định về giá trị của chiếc máy tính . |
|
Câu b. Lá là lịch của cây Cây lại là lịch đất Trăng lặn rồi trăng mọc Là lịch của bầu trời Mười ngón tay là lịch Lịch lại là trang sách |
Nêu nhận định Nêu nhận định Nêu nhận định Nêu nhận định Nêu nhận định Nêu nhận định |
|
Câu c Sầu riêng là loại trái quý của miền Nam. |
Nêu nhận định bao hàm cả ý giới thiệu về trái sầu riêng |
Câu 2. Dùng câu kể Ai là gì? giới thiệu về các bạn trong lớp em hoặc từng người trong ảnh chụp gia đình em.
Trả lời:
Ví dụ 1. Mình giới thiệu với Diệu Chi một số thành viên trong tổ của mình nhé. Đây là bạn Thu Hương. Thu Hương là lớp trưởng lớp ta. Đây là bạn Hưng. Bạn Hưng là học sinh giỏi toán. Đây là bạn Ngọc. Bạn ấy là cây văn nghệ của lớp mình. Rồi kia là bạn Hải Anh. Bạn ấy là thành viên trong đội tuyển bóng rổ của trưởng mình đấy. Còn mình là Thảo Nguyên, tổ trưởng tổ mình.
Ví dụ 2: Đây là ảnh chụp toàn bộ gia đình tôi. Người đàn ông đứng chính giữa là ba tôi. Người ở bên cạnh ba tôi, về phía phải là mẹ tôi. Người đứng sát mẹ tôi là chị gái của tôi. Tôi là người đứng về phía trái của ba tôi. Đây là bức ảnh gia đình mà tôi thích nhất. Mỗi lần nhìn lên bức ảnh, tôi lại có động lực để học tập, rèn luyện. Tôi sẽ cố gắng trở thành một người con ngoan của gia đình.