BÀI 19: THIÊN NHIÊN CHÂU ĐẠI DƯƠNG
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ PHẠM VI LÃNH THỔ
- Phần lớn châu Đại Dương nằm ở nam bán cầu, phía tây bắc giáp với châu Á và phía tây giáp với Ấn Độ Dương.
- Lục địa Ô-xtrây-li-a trải dài từ khoảng vĩ tuyến 100N đến 390N, nằm ở phía tây châu Đại Dương 4 phía giáp với biển, đường bờ biển ít bị chia cắt. Đây là lục địa có diện tích nhỏ nhất thế giới.
2. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN
a. Địa hình và khoáng sản
- Ô-xtrây-li-a là 1 lục địa tương đối bằng phẳng với phía tây là cao nguyên (~500m), ở giữa là đồng bằng và bồn địa, phía đông là núi (~600-900m)
- Địa hình Niu Dilen và chuỗi đảo Mê-la-nê-di chủ yếu là núi cao, có đỉnh cao trên 4000m. Ở hai chuỗi đảo còn lại, đảo núi lửa là những đảo núi cao, đảo san hô là đảo thấp.
- Nhiều khoáng sản có giá trị như: đồng, vàng, dầu mỏ...phân bố tập trung ở Ô-xtrây-li-a và Niu Dilen.
b. Khí hậu và sinh vật
- Phần lớn lục địa Ô-xtrây-li-a có khí hậu khô hạn phân hóa từ bắc xuống nam từ khí hậu nhiệt đới đến khí hậu cận nhiệt và ôn đới.
- Các đới khí hậu còn phân hóa thành các kiểu: nhiệt đới khô và cận nhiệt lục địa chiếm diện tích lớn nhất, phía nam có kiểu ôn đới hải dương, đông và đông nam có kiểu núi cao.
- Khí hậu phân hóa từ tây sang đông: phía đông là kiểu ôn đới hải dương, càng vào sâu trong lục địa biên độ nhiệt lớn và lượng mưa thấp.