A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Nhận xét
Đọc các câu sau đây:
a) Ông ngồi câu cá.
b) Đoạn văn này có 5 câu.
2. Dòng nào dưới đây nêu đúng nghĩa của mỗi từ "câu" ở bài tập 1?
- Bắt cá, tôm, … bằng móc sắt nhỏ (thường có mồi) buộc ở đầu một sợi dây.
- Đơn vị của lời nói diễn đạt một ý trọn vện,trên văn bản được mở đầu bằng một chữ cái viết hoa và kết thúc bằng một dấu ngắt câu.
Trả lời:
Định nghĩa ứng với từ “câu” ở bài tập 1 là:
- Câu a: động từ "câu cá".
- Câu b: danh từ: "5 câu".
2. Ghi nhớ
- Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm nhưng khác hẳn nhau về nghĩa.
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1: trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1
Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:
a. Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồng.
b. Hòn đá – đá bóng.
c. Ba và má – ba tuổi.
Xem lời giải
Câu 2: trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1
Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm bàn, cờ, nước.
M: - Nhà nhà treo cờ mừng ngày quốc khánh.
- Cờ là một môn thể thao được rất nhiều người yêu thích.
Xem lời giải
Câu 4: trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1
Giải các câu đố sau:
a. Trùng trục như con chó thui
Chín mắt, chín mũi, chín đuôi, chín đầu.
(Là con gì?)
b. Hai cây cùng có một tên
Cây xòe mặt nước, cây lên chiến trường
Cây này bảo vệ quê hương
Cây kia hoa nở soi gương mặt hồ.
(Là cây gì?)
Theo Lê Như Sâm
Xem lời giải
Câu 3: trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1
Đọc mẩu chuyện vui dưới đây và cho biết vì sao Nam tưởng ba mình đã chuyển sang làm việc tại ngân hàng.
Tiền tiêu
Nam: - Cậu có biết không, ba mình mới chuyển sang ngân hàng làm việc đấy.
Bắc: - Sao cậu bảo bố cậu là bộ đội?
Nam: - Đúng rồi, thư trước ba mình báo tin: "Ba đang ở hải đảo." Nhưng thư này ba mình nói là ba đang giữ tiền tiêu cho Tổ quốc.
Bắc: !!!