4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)
Câu 1: Vì sao cơ thể đa bào có nhiều tế bào chuyên hóa về chức năng.
Câu 2: Cơ thể đa bào có tổ chức như thế nào và điều đó ảnh hưởng đến chức năng của nó như thế nào?
Câu 3: Cơ thể đa bào và cơ thể đơn bào có nhược điểm và ưu điểm gì?
Bài Làm:
Câu 1:
Cơ thể đơn bào (ví dụ: trùng biến hình) có kích thước nhỏ, tỉ lệ diện tích và thể tích của cơ thể lớn (diện tích bề mặt của cơ thể tiếp xúc với môi trường lớn), cho phép các chất dinh dưỡng và chất thải dễ dàng đi qua màng của tế bào, giúp tế bào trao đổi chất với môi trường một cách nhanh chóng. Cơ thể đa bào (ví dụ: con voi, con gà,...) thường có kích thước lớn, tỉ lệ diện tích và thể tích của cơ thể nhỏ nên sự vận chuyển các chất dinh dưỡng, chất thải trực tiếp qua màng sinh chất không đủ cho các quá trình sống. Nhờ có các tế bào chuyên hoá đảm bảo cung cấp đủ các chất cho các quá trình sống của cơ thể đa bào.
Câu 2:
- Cơ thể đa bào tổ chức như một hệ thống các tế bào và mô cùng hoạt động để đáp ứng nhiều chức năng cần thiết cho sự sống. Các tế bào trong cơ thể đa bào chia làm nhiều loại và được tổ chức theo cấu trúc và chức năng của chúng.
- Các tế bào được tổ chức thành các mô và cơ quan. Ví dụ, trong cơ thể người, các tế bào cơ bắp tổ chức thành mô cơ,... Từ đó, các mô hình thành cơ quan như tim, phổi, gan, và não.
- Sự tổ chức này cho phép các tế bào và mô cùng hoạt động như một đơn vị để thực hiện các chức năng cần thiết cho sự sống. Chẳng hạn, các tế bào cơ bắp làm việc cùng nhau để tạo ra chuyển động và sự co cung, các tế bào thần kinh làm việc cùng nhau để truyền tín hiệu và điều chỉnh hoạt động của các phần khác của cơ thể.
- Các tế bào trong cơ thể đa bào phụ thuộc vào nhau để tồn tại và hoạt động. Mất đi sự tổ chức và cấu trúc của cơ thể đa bào có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe và chức năng. Ví dụ, khi có sự cố trong sự phát triển và chuyển hóa tế bào, có thể dẫn đến các bệnh ung thư. Mất đi sự liên kết giữa các tế bào và mô cũng có thể làm giảm hiệu suất hoạt động của một cơ quan hoặc hệ thống cơ thể.
Câu 3:
Cơ thể đơn bào:
- Ưu điểm:
- Cấu tạo đơn giản: chỉ bao gồm một tế bào duy nhất, tăng hiệu quả trong việc thực hiện các chức năng cơ bản.
- Linh hoạt: khả năng thích ứng và phản ứng nhanh chóng đối với môi trường thay đổi.
- Nhược điểm:
- Hạn chế về kích thước: hạn chế trong việc thực hiện nhiều chức năng phức tạp và tương tác với môi trường bên ngoài
- Cơ thể đơn bào thường phụ thuộc vào các hệ thống khác nhau như môi trường, tế bào lân cận hoặc tổ chức cấu trúc để duy trì sự tồn tại và chức năng.
Cơ thể đa bào:
- Ưu điểm:
- Cấu tạo phức tạp: có khả năng thực hiện nhiều chức năng phức tạp nhờ tương tác và phối hợp giữa các tế bào và cấu trúc khác nhau.
- Sự phân công chức năng giữa các tế bào và cấu trúc trong cơ thể đa bào giúp nâng cao hiệu suất và khả năng sống sót.
- Nhược điểm:
- Cơ thể đa bào yêu cầu sự tương tác và phối hợp phức tạp giữa các cơ quan, việc quản lý các tế bào và cấu trúc khác nhau có thể gây ra khó khăn và rủi ro.
- Cơ thể đa bào yêu cầu sự tổ chức và quản lý chặt chẽ để đảm bảo sự cân bằng và tương tác hiệu quả giữa các thành phần.
