BÀI 4. SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÂY RỪNG
KHỞI ĐỘNG
Câu hỏi: Hãy kể tên một số loài cây rừng có thể sống trên 30 năm mà em biết.
Giải rút gọn:
Cây sấu; Cây đa; Cây thông; Cây tuyết tùng; …
1. KHÁI NIỆM SINH TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN CỦA CÂY RỪNG
Câu hỏi:
1. Em hiểu như thế nào về sự sinh trưởng của cây rừng?
2. Hãy nêu một số chỉ tiêu để đánh giá khả năng sinh trưởng của cây rừng.
Giải rút gọn:
1. Sinh trưởng của cây rừng là sự tăng lên về kích thước và khối lượng của cây
2. Chỉ tiêu: đường kính thân cây, chiều cao cây, đường kính tán, thể tích cây.
Câu hỏi: Em hiểu như thế nào về sự phát triển của cây rừng?
Giải rút gọn:
Phát triển của cây rừng là tiến trình có tính quy luật của những biến đổi về chất lượng các chất chứa trong tế bào và của quá trình tạo mà cây rừng trải qua trong toàn bộ đời sống của nó.
Câu hỏi: Hãy phân tích quy luật sinh trưởng và phát triển của cây rừng
Giải rút gọn:
1. Giai đoạn non: Giai đoạn từ khi hạt nảy mầm đến trước khi cây ra hoa, kết quá.
2. Giai đoạn gần thành thục: cây sinh trường mạnh về chiều cao và đường kính. Cây rừng bắt đầu ra hoa, kết quả.
3. Giai đoạn thành thục: Sinh trưởng đường kính và chiều cao của cây rừng tăng dần và dạt đến kích thước cực đại. Cây rừng ra hoa kết
4. Giai đoạn già cỗi: Sinh trưởng của cây rừng sau khi dạt kích thước cực đại thì chậm dần rồi ngưng lại và hầu như không tiếp tục tăng cho đến khi cây giả cỗi và chết. Khả năng ra hoa, kết quả giảm, cây già cỗi, yếu ớt, thường xuất hiện hiện tượng rỗng ruột, dễ bị đổ.
2. QUY LUẬT SINH TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN CỦA CÂY RỪNG
Luyện tập: Nêu đặc điểm ở mỗi gia đoạn của quá trình sinh trưởng, phát triển của cây rừng theo mẫu Bảng 4.1.
Bảng 4.1 Đặc điểm ở mỗi gia đoạn của quá trình sinh trưởng,
phát triển của cây rừng
Các giai đoạn Đặc điểm Giai đoạn non ? Giai đoạn gần thành thục ? Giai đoạn thành thục ? Giai đoạn già cỗi ?
Giải rút gọn:
Các giai đoạn Đặc điểm Giai đoạn non giai đoạn từ khi hạt nảy mầm đến trước khi cây ra hoa, kết quá. Cây rừng còn non, chưa có bộ rễ và tán cây hoàn chỉnh nên tốc độ sinh trường còn chậm. Giai đoạn gần thành thục cây sinh trường mạnh về chiều cao và đường kính. Cây rừng bắt đầu ra hoa, kết quả. Giai đoạn thành thục Sinh trưởng đường kính và chiều cao của cây rừng tăng dần và dạt đến kích thước cực đại. Cây rừng ra hoa kết quả. Giai đoạn già cỗi Sinh trưởng của cây rừng sau khi dạt kích thước cực đại thì chậm dần rồi ngưng lại và hầu như không tiếp tục tăng cho đến khi cây giả cỗi và chết. Khả năng ra hoa, kết quả giảm, cây già cỗi, yếu ớt, thường xuất hiện hiện tượng rỗng ruột, dễ bị đổ.
Vận dụng: Hãy tìm hiểu về quá trình sinh trưởng, phát triển của một loài cây lâu năm tại khu vực nơi em sống.
Giải rút gọn:
Quá trình sinh trưởng, phát triển của cây thông:
- Giai đoạn non: phát triển chậm trong những năm đầu tiên. Sau khoảng 5 - 7 năm, cây thông con sẽ bắt đầu phát triển nhanh hơn
- Giai đoạn gần thành thục: cây thông sinh trường mạnh về chiều cao và đường kính và bắt đầu ra hoa, kết quả.
- Giai đoạn thành thục:
+ Cao 30 - 50 mét.
+ Tán lá hình chóp và thân cây thẳng.
+ Có khả năng chịu hạn và chịu lạnh tốt.
- Giai đoạn già cỗi: Cây thông có thể sống hàng trăm năm. Khi cây thông già, cành cây sẽ trở nên gầy guộc và lá cây sẽ rụng nhiều hơn.