A. PHƯƠNG PHÁP GIẢI
1. Cách viết phân số
Phân số có dạng $\frac{a}{b}$ trong đó a, b $\in $ Z và b $\neq $ 0.
Ví dụ 1: Trong các cách viết sau đây, cách nào cho ta phân số:
$\frac{3}{-11}; \frac{9,1}{3}; \frac{0}{13}; \frac{45}{0}; \frac{2,3}{-4,5}$
Hướng dẫn:
Tử và mẫu của phân số là số nguyên và mẫu khác 0 nên các phân số là : $\frac{3}{-11}; \frac{0}{13}$
2. Xác định hai phân số bằng nhau
Để xác định hai phân số $\frac{a}{b}$ và $\frac{c}{d}$ có bằng nhau hay không ta làm như sau:
- Tính hai tích a.d và b.c
- Nếu a.d = b.c thì hai phân số đó bằng nhau.
Nếu a.d $\neq $ b.c thì hai phân số đó không bằng nhau.
- Ngược lại, từ tích a.d = b.c ta có thể viết được các cặp phân số bằng nhau là:
$\frac{a}{b} = \frac{c}{d}; \frac{a}{c} = \frac{b}{d}; \frac{d}{b} = \frac{c}{a}; \frac{d}{c} = \frac{b}{a}$
Ví dụ 2: Tìm các số nguyên x và y để các cặp phân số sau đây bằng nhau:
a, $\frac{x}{5}$ và $\frac{-12}{10}$
b, $\frac{-5}{2}$ và $\frac{10}{-y}$
c. $\frac{x}{5}$ và $\frac{y}{-6}$
Hướng dẫn:
a, $\frac{x}{5}$ = $\frac{-12}{10}$ $\Leftrightarrow 10.x = 5.(-12)\Leftrightarrow x = -6$
b, $\frac{-5}{2}$ = $\frac{10}{-y}$ $\Leftrightarrow (-5).(-y) = 2.10\Leftrightarrow y = 4$
c. $\frac{x}{5}$ = $\frac{y}{-6}$ $\Leftrightarrow (-6).x = 5.y\Leftrightarrow $ x = 5k; y = (-6)k (với k là số nguyên tùy ý)
B. Bài tập & Lời giải
1. Viết ba số có:
a) Tử dương, mẫu dương;
b) Tử âm, âm mẫu;
c) Tử âm, mẫu dương;
d) Tử dương, âm mẫu.
2. Phần tô màu trong hình sau phân tích biểu diễn nào?
Xem lời giải
3. Các cặp phân số sau có bằng nhau không? Vì sao?
a) $\frac{-5}{7}$ và $\frac{10}{-14}$
b) $\frac{5}{-6}$ và $\frac{5}{6}$
c) $\frac{5}{8}$ và $\frac{-25}{-40}$
d) $\frac{7n}{8n}$ và $\frac{-7}{8}$ (n $\neq $ 0)
4. Cho hai số nguyên a và b (b $\neq $ 0; b $\neq $ -2 và a $\neq $ b). Chứng tỏ rằng các cặp phân số sau đây không bằng nhau:
a) $\frac{a}{b}$ và $\frac{a+1}{b}$
b) $\frac{a+2}{b+2}$ và $\frac{a}{b}$
5. Trong các phân số sau đây, hãy tìm phân số khác với các phân số còn lại:
a) $\frac{25}{40};\frac{5}{8};\frac{-5}{-8}$ và $\frac{-2}{14}$
b) $\frac{-3}{7}; \frac{6}{-14}; \frac{-9}{-21}$ và $\frac{12}{-28}$