A. Học theo SGK
I. NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG
C1. Kết luận
Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
II. NHÌN THẤY MỘT VẬT
C2. Ta nhìn thấy được vì ánh sáng của đèn chiếu vào mảnh giấy trắng, mảnh giấy hắt lại ánh sáng chiếu vào mắt.
Kết luận:
Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.
III. NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG
C3. - Vật tự phát sáng là dây tóc bóng đèn
- Vật hắt lại ánh sáng do vật khác chiếu tới là mảnh giấy trắng
Kết luận:
Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng khi có dòng điện chạy qua gọi là nguồn sáng
Dây tóc bóng đèn phát sáng và mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng.
IV. VẬN DỤNG
C4. Bạn Thanh đúng. Vì ta nhận biết được ánh sáng chỉ khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
C5. Ta nhìn thấy một vệt sáng từ đèn phát ra xuyên qua khói vì: Các hạt khói gồm các hạt nhỏ li ti nên khi được đèn chiếu sáng trở thành vật sáng, các vật sáng nhỏ li ti xép gần nhau tạo thành một vệt sáng truyền đến mắt ta. Do vậy ta sẽ nhìn thấy một vệt sáng từ đèn phát ra xuyên qua khói.
Ghi nhớ:
- Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
- Ta nhìn thất một vật khi có ánh sáng từ vật đố truyền vào mắt ta.
- Nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng. Vật sáng gồm nguồn sáng và những vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó.
B. Bài tập & Lời giải
1. Bài tập trong SBT
1.1. Vì sao ta nhìn thấy một vật?
A. Vì ta mở mắt hướng về phía vật
B. Vì mắt ta phát ra những tia sáng chiếu lên vật
C. Vì có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta
D. Vì vật được chiếu sáng
1.2. Hãy chỉ ra vật nào dưới đây không phải là nguồn sáng?
A. Ngọn nến đang cháy
B. Vỏ chai sáng chói dưới trời nắng
C. Mặt trời
D. Đèn ống đang sáng
1.4. Ta đã biết vật đen không phát ra ánh sáng và cũng không hắt lại ánh sáng chiếu vào nó, Nhưng ban ngày ta vẫn nhìn thấy miếng bìa màu đen để trên bàn. Vì sao?
Xem lời giải
2. Bài tập bổ sung
1.a. Ban đêm, trong phòng tối, một người bật đèn đọc sách (hình 1.1). Vì sao người đó nhìn thấy trang sách ?
Bình. Ngọn đèn chiếu ánh sáng đến mắt, rồi ánh sáng đó hắt lại rọi lên trang sách. Do đó, ta nhìn thấy trang sách.
Hải. Ngọn đèn chiếu ánh sáng lên trang sách, rồi ánh sáng đó hặt lại truyền vào mắt ta, nên ta nhìn thấy trang sách.
Em hãy vẽ sơ đồ bố trí một thí nghiệm (hình 1.2) để kiểm tra xem ý kiến của ai đúng.
1.b. Ban đêm, trong phòng có đèn sáng. Ta có thể dùng một gương phẳng hứng ánh sáng của đèn để soi sáng một chổ tối dưới gầm bàn. Gương đó có phải là nguồn sáng không ? Vì sao ?
1.c. Trong phòng tối, có một ngọn đèn điện treo trước một gương phẳng trên tường. Ta vừa nhìn thấy đèn điện, vừa nhìn thấy ảnh của nó trong gương. Làm thế nào để phân biệt được đèn ở ngoài và đèn nhìn thấy trong gương, cái nào là nguồn sáng, cái nào không phải là nguồn sáng ?