A. HỌC THEO SGK
I. NHẬN BIẾT NGUỒN ÂM
C2. - Dây đàn khi gẩy
- Mặt trống khi đánh, chuông đồng khi gõ
- Kèn khi thổi, loa phát thanh khi đang hoạt động.
II. CÁC NGUỒN ÂM CÓ CHUNG ĐẶC ĐIỂM GÌ ?
C3. Mô tả điều mà em nhìn và nghe được khi bật sợi dây cao su:
Dây cao su rung động (dao động) và âm phát ra.
C4. Vật phát ra âm là: Cốc thủy tinh
Vật đó có rung động.
Cách nhận biết: treo con lắc bấc sát thành cốc. Khi gõ thìa vào thành cốc, cốc rung làm cho con lắc bấc dao động.
C5. Âm thoa có dao động.
Cách kiểm tra:
- Đặt con lắc bấc sát một nhánh của âm thoa khi âm thoa phát ra âm.
- Dùng tay giữ chặt hai nhánh của âm thoa thì không nghe thấy âm phát ra nữa.
- Dùng một tờ giấy đặt nổi trên mặt một chậu nước. Khi âm thoa phát ra âm, ta chạm một nhánh của âm thoa cào gần mép một tờ giấy thì thì thấy nước bắn tóc lên mép tờ giấy.
Kết luận: Khi phát ra âm, các vật đầu dao động.
III – VẬN DỤNG
C7. Vật dao động phát ra âm thanh trong nhạc cụ đàn ghi ta là: dây đàn.
Vật dao động phát ra âm thanh trong nhạc cụ kèn là: luồng không khí (hơi thở) qua kèn
C8. Khi em thổi vào miệng lọ nhỏ, em sẽ nghe thấy tiếng kêu. Trong trường hợp này vật dao động phát ra âm là: cột không khí trong lọ.
Ghi nhớ:
Các vật dao động đều phát ra âm.
B. Bài tập & Lời giải
1. Bài tập trong SBT
10.1. Khoanh tròn vào câu mà em cho là đúng
Âm thanh được tạo ra nhờ:
A. nhiệt
B. điện
C.ánh sáng
D. dao động
10.2. Vật phát ra âm trong các trường hợp nào dưới đây?
A. khi kéo căng vật
B. khi uốn cong vật
C. khi nén vật
D. khi làm vật dao dộng
10.3. Hãy chỉ ra bộ phận dao động phát ra "nốt nhạc" khi gảy dây đàn ghita, khi thổi sáo ?
Xem lời giải
2. Bài tập bổ sung
10.a. Khi ta nghe thấy tiếng nhạc từ đài phát ra thì:
A. màng loa của đài bị căng ra.
B. màng loa của đài bị nén.
C. màng loa của đài dao động.
D. màng loa của đài bị dịch chuyển.
10.b. Bộ phận dao động phát ra nốt nhạc khi gảy đàn ghi ta là:
A. cái gảy đàn.
B. dây đàn.
C. ngón tay chăn dây đàn.
D. hộp đàn.
10.c. Hãy nêu ba phương án kiểm tra sự dao động của âm thoa hoặc mặt trống khi đang phát ra âm thanh.