A. HỌC THEO SGK
I. GƯƠNG PHẲNG
C1. Một số vật có bề mặt phẳng, nhẵn bóng có thể dùng để soi ảnh của mình như một gương phẳng:
Mặt kính cửa sổ, mặt nước, mặt tường lát gạch men phẳng bóng.
II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG.
C2. Tia phản xạ IR nằm trong mặt phẳng với tia tới và pháp tuyến IN của mặt gương tại điểm tới I.
+ Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới.
C3.
Tia phản xạ IR nằm trong mặt phẳng với tia tới và pháp tuyến IN của mặt gương tại điểm tới I.
+ Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. $\widehat{SIN}$ = i
- Từ đó vẽ tia IR khác phía với tia tới SI bờ là pháp tuyến IN sao cho $\widehat{RIN}$ = i' = $\widehat{SIN}$ = i
Vậy tia IR là tia phản xạ cần vẽ.
III. Vận dụng
C4. a) Tia phản xạ được vẽ như hình 4.2a
Cách vẽ:
+ Trong mặt phẳng tới chứa tia SI và gương phẳng M, ta dựng pháp tuyến IN vuông góc với gương M tại điểm tới I.
+ Dựng tia phản xạ IR bằng thước đo góc, sao cho $\widehat{RIN}$ = i' = $\widehat{SIN}$ = i
b) Vị trí đặt gương như hình 4.3.
Cách vẽ:
Vì tia phản xạ IR phải có hướng thẳng đứng từ dưới lên theo yêu cầu bài toán nên: + Đầu tiên ta vẽ tia tới SI và tia phản xạ IR như đề bài đã cho.
+ Pháp tuyến IN luôn là tia phân giác của $\widehat{SIR}$ , do đó tiếp theo ta vẽ tia phân giác của góc $\widehat{SIR}$.
+ Đường phân giác IN này luôn vuông góc với gương tại điểm tới. Nên ta xác định được vị trí của mặt gương bằng cách quay gương sao cho mặt gương vuông góc với IN. Đây là vị trí gương cần xác định.
Ghi nhớ:
Định luật phản xạ ánh sáng
- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
- Góc phản xạ bằng góc tới.
B. Bài tập & Lời giải
1. Bài tập trong SBT
4.1. Trên hình 4.1 vẽ một tia sáng SI chiếu lên một gương phẳng. Góc tạo bởi tia SI với mặt gương bằng 30o. Hãy vẽ tiếp tia phản xạ và tính góc phản xạ.
4.3. Chiếu một tia sáng SI lên một gương phẳng (hình 4.5)
a) Vẽ tia phản xạ
b) Vẽ một vị trí đặt gương để thu được tia phản xạ theo phương nằm ngang từ trái sang phải (hình 4.6).
Xem lời giải
2. Bài tập bổ sung
4.a. Chiếu một tia sáng lên một gương phẳng ta thu được một tia phản xạ tạo với mặt gương một góc 60$^{\circ}$. Trong các giá trị sau đây giá trị nào ứng với góc tới ?
A. 20$^{\circ}$
B. 30$^{\circ}$
C. 60$^{\circ}$
D. 40$^{\circ}$
4.b. Chiếu một tia sáng lên một gương phẳng người ta thu được một tia phản xạ IR (hình 4.7).
a) Vẽ tia tới.
b) Vẽ một vị trí đặt gương để ứng với tia tới đó ta sẽ thu được tia phản xạ theo phương thẳng đứng từ dưới lên (hình 4.8).