Giải sinh 11 bài 14 : Thực hành phát hiện hô hấp ở thực vật

I. Mục tiêu

Học xong bài này, học sinh phải thực hiện được các thí nghiệm:

• Phát hiện hô hấp của thực vật qua sự thải CO₂.
• Phát hiện hô hấp ở thực vật qua sự hút O₂.

II. Chuẩn bị

• Mẫu vật: Hạt (lúa, ngô hay các loại đậu) mới nhú mầm.
• Dụng cụ: Bình thủy tinh có dung tích 1 lít, nút cao su không khoan lỗ, nút cao su không khoan lỗ, nút cao su khoan 2 lỗ vừa khít với ống thủy tinh hình chữ U và phễu thủy tinh, ống nghiệm, cốc có mỏ.
• Hóa chất: Nước bari [Ba(OH)₂] hay nước vôi trong [Ca(OH)₂], diêm

III. Nội dung và cách tiến hành

1. Thí nghiệm 1: Phát hiện hô hấp qua sự thải CO₂

• Cho 50g các hạt mới nhú mầm vào bình thủy tinh.
• Nút chặt bình bằng nút cao su đã gắn ống thủy tinh hình chũ U và phễu thủy tinh (hình 14.1)
• Cho đầu ngoài của ống hình chữ U vào ống nghiệm có chứa nước vôi (hay nước bari) trong suốt.
• Rót nước từ từ từng ít một qua phễu vào bình chứa hạt. 
• Sau 1,5 – 2 giờ: Quan sát hiện tượng.

2. Thí nghiệm 2: Phát hiện hô hấp qua sự hút O₂ (hình 14.2)

• Lấy 100g hạt mới nhú mầm và chia thành 2 phần bằng nhau.
• Đổ nước sôi lên một trong hai phần 
• Cho mỗi phần hạt vào mỗi bình và nút chặt.
• Sau 1- 2 giờ, mở bình thí nghiệm, nhanh chóng đưa nến hoặc que diêm đang cháy vào bình, quan sát hiện tượng.

IV. Thu hoạch

Hiện tượng

• Thí nghiệm 1: Khi nhỏ nước từ từ qua phễu vào bình thì ở ống nghiệm chứa nước vôi trong dần xuất hiện cặn vẩn.
• Thí nghiệm 2: Bình có hạt không tưới nước sôi thì lửa bị tắt ngay, bình có hạt đã tới nước sôi thì lửa vẫn cháy.

Giải thích hiện tượng:

• Thí nghiệm 1: CO₂ được tạo ra nặng hơn không khí nên lắng xuống đáy bình. Khi cho nước vào bình thì cột khí đẩy lên cao và thoát được ra qua ống chữ U, vào ống nghiệm chứa nước vôi trong và tác dụng với nước vôi trong hình thành CaCO₃ kết tủa.
• Thí nghiệm 2: bình chứa hạt nảy mầm không tưới nước sôi hô hấp và tạo CO₂. Ngọn lửa gặp lượng lớn CO₂ sẽ bị tắt do không có O₂ duy trì sự cháy. Ngọn lửa vào bình chứa hạt đã tới nước sôi sẽ vẫn cháy vì hạt đã bị chết, không thể hô hấp để tạo CO₂.

Kết luận:

      - Quá trình nảy mầm của hạt tạo ra khí CO₂. Như vậy khi nảy mầm hạt xảy ra quá trình hô hấp.