A. Lý thuyết
I. Khái niệm
- Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản có sự kết hợp của giao tử đực và giao tử cái
- Đặc trưng:
- Có quá trình hình thành và hợp nhất giao tử đực và giao tử cái, có sự trao đổi chất, tái tổ hợp của hai bộ gen
- Luôn gắn với giảm phân tạo giao tử
- Ưu việt hơn sinh sản hữu tính:
- Tăng khả năng thích nghi của thế hệ sau đối với môi trường sống
- Tạo sự đa dạng di truyền cung cấp nguyên liệu phong phú cho chọn lọc tự nhiên và tiến hóa
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa
1. Cấu tạo hoa
- Gồm các bộ phận cơ bản:
- Đài
- Tràng
- Nhị
- Nhụy
2. Quá trình hình thành hạt phấn và túi phấn
|
Đối tượng |
Quá trình hình thành |
Kết quả |
|
Hạt phấn
|
Từ 1 tế bào mẹ (2n) trong bao phấn của nhị hoa qua quá trình giảm phân hình thành 4 tế bào con (n). Mỗi tế bào con tiến hành nguyên phân 1 lần hình thành hạt phấn . Hạt phấn gồm 2 tế bào
|
Từ 1 tế bào 2n tạo ra 4 hạt phấn |
|
Túi phôi |
Từ 1 tế bào mẹ (2n) của noãn trong bầu nhụy qua quá trình giảm phân hình thành nên 4 tế bào con (n), 3 tế bào tiêu biến, 1 tế bào sống sót qua 3 lần nguyên phân tạo ra túi phôi |
Từ 1 tế bào 2n tạo ra 1 túi phôi gồm 8 nhân |
3. Quá trình thụ phấn và thụ tinh
|
|
|
Thụ phấn |
Thụ tinh |
Thụ tinh kép |
|
Quá trình vận chuyển hạt phấn từ nhị đến núm nhụy.
|
Thụ tinh là sự hợp nhất của nhân giao tử đực của nhân tế bào trứng trong túi phôi để hình thành hợp tử.
|
Nhân thứ nhất của giao tử đực thứ nhất thụ thụ tinh với tế bào trứng tạo hợp tử. Nhân thứ 2 của giao tử đực thứ hai hợp nhất với nhân lưỡng bội 2n của túi phôi hình thành nhân tam bội 3n để hình thành nội nhủ. Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt kín. |
4. Quá trình hình thành hạt, quả
- Hạt là do noãn được thụ tinh phát triển thành. Hạt chứa phôi và có nội nhũ hoặc không có nội nhũ
- Quả là do bầu nhụy sinh trưởng dày lên chuyển hóa thành. Quả được hình thành không qua thụ tinh noãn gọi là quả đơn tính
- Quá trình chín của quả bao gồm những biến đổi về mặt sinh lí, sinh hóa làm cho quả chín có độ mềm, màu sắc, hương vị hấp dẫn thuận lợi cho sự phát tán của hạt
B. Bài tập & Lời giải
Câu 4: Trang 166 sgk Sinh học 11
Ý nghĩa sinh học của hiện tượng thụ tinh kép ở thực vật hạt kín là gì?
A - tiết kiệm vật liệu di truyền (sử dụng cả 2 tinh tử)
B - hình thành nội nhũ cung cấp dinh dưỡng cho phôi phát triển
C - hình thành nội nhũ chứa các tế bào tam bội
D - cung cấp dinh dưỡng cho sự phát triển của phôi và thời kì đầu của cá thể mới
Xem lời giải
Câu 5: Trang 166 sgk Sinh học 11
Nêu vai trò của quả đối với sự phát triển của thực vật và đời sống con người.