I. Tìm hiểu chung bài đọc
Cảnh đẹp non sông
Đồng Đăng có phố Kì Lừa,
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh.
* * *
Gió đưa cành trúc la đà,
Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương.
Mịt mù khói toả ngàn sương
Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ.
* * *
Đường vô xứ Nghệ quanh quanh,
Non xanh nước biếc như tranh hoạ đồ.
* * *
Hải Vân bát ngát nghìn trùng
Hòn Hồng sừng sững đứng trong vịnh Hàn.
* * *
Nhà Bè nước chảy chia hai
Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về.
* * *
Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười lóng lánh cá tôm.
Chú giải:
- Đồng Đăng: thị trấn thuộc tỉnh Lạng Sơn
- La đà: sà xuống thấp với dáng vẻ nhẹ nhàng lả lướt
- Canh gà: tiếng gà gáy lúc trời sắp sáng
- Nhịp chày Yên Thái: tiếng chày giã vỏ cây dó để làm giấy ở làng Yên Thái
- Tây Hồ: tức là Hồ Tây, ở Hà Nội
- Xứ Nghệ: vùng Nghệ An, Hà Tĩnh nói chung
- Hải Vân: ngọn đèo cao nằm giữa tỉnh Thừa Thiên - Huế và thành phố Đà Nẵng
- Nhà Bè: sông chảy giữa tỉnh Đồng Nai và thành phố Hồ Chí Minh
- Đồng Tháp Mười: vùng đất trũng rộng lớn thuộc các tỉnh Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp.
Nội dung: Cảm nhận được vẻ đẹp và sự giàu có của các vùng miền trên đất nước ta, từ đó thêm tự hào về quê hương đất nước.
II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1. Mỗi câu ca dao nói đến một vùng. Đó là những vùng nào?
Câu 2. Mỗi vùng có cảnh gì đẹp?
Trả lời:
| Câu | Vùng nào | Cảnh đẹp vùng đó |
| Đồng Đăng ... Tam Thanh | Lạng Sơn | Cảnh đẹp của Lạng Sơn là phố Kì Lừa và động Tam Thanh (trong động có chùa), có tượng nàng Tô Thị bồng con trên đỉnh núi đá. |
| Gió đưa ... Tây Hồ | Hồ Tây, Hà Nội | Chùa Trấn Vũ và Hồ Tây |
| Đường vô ... họa đồ | Nghệ An, Hà Tĩnh | Cảnh đẹp non xanh nước biếc như bức tranh |
| Hải Vân ... vịnh Hàn | Đèo Hải Vân giữa Huế và Đà Nẵng | Cảnh đẹp về đèo cao, núi lớn giáp với biển nước trong xanh |
| Nhà Bè ... thì về | Đồng Nai, Sài Gòn - Gia Định | Sông nhà Bè |
| Đồng Tháp ... cá tôm | Đồng Tháp | Cánh đồng thẳng cánh cò bay, sông nước đầy tôm cá. |
Câu 3. Theo em, ai đã giữ gìn tô điểm cho non sông ta ngày càng đẹp hơn ?
Trả lời:
Theo em chính nhân dân lao động Việt Nam đã từ mấy ngàn năm nay đã luôn chiến đấu để giữ gìn Tổ quốc và dựng xây, tô điểm cho non sông ta ngày càng đẹp hơn.