I. Phân bố dân cư
1. Tình hình phân bố dân cư trên thế giới
Câu 1. Dựa vào hình 21 và thông tin trong bài, em hãy nhận xét tình hình phân bố dân cư trên thế giới.
Hướng dẫn giải:
* Tình hình phân bố dân cư trên thế giới: không đều trong không gian và biến động theo thời gian.
- Con người sống khắp nơi trên bề mặt các lục địa và các đảo, quần đảo giữa đại dương
=> Mật độ dân số trung bình thế giới là 60 người/km$^2$ (năm 2020).
- Nơi có mật độ dân số đông dân nhất là quốc gia Mô-na-cô (Monaco): 26 338 người/km$^2$
- Nơi thưa dân nhất là đảo Grơn-len (Greenland - Đan Mạch): chưa đến 1 người/km$^2$
- Trong một lục địa, một khu vực, một quốc gia thậm chí và trong một vùng lãnh thổ của từng quốc gia, phân bố dân cư cũng không đều.
2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phân bố dân cư
Câu 2. Dựa vào hình 21 và thông tin trong bài, em hãy:
- Phân tích ảnh hưởng của các nhân tố đến sự phân bố dân cư. Lấy ví dụ minh hoạ.
- Cho biết nhân tố nào có vai trò quyết định đến phân bố dân cư. Vì sao?
Hướng dẫn giải:
Ảnh hưởng của các nhân tố đến sự phân bố dân cư:
1. Kinh tế xã hội: trình độ phát triển lực lượng sản xuất và lịch sử khai thác lãnh thổ và chuyển cư.
=> Ví dụ: Ở thành phố Hồ Chí Minh, dân cư tập trung đông đúc bởi vì ở đây có các hoạt động công nghiệp nhiều hơn so với nông nghiệp, hoạt động kinh tế phát triển nhất nước ta.
2. Tự nhiên: vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên như khí hậu, nguồn nước, đất đai, địa hình.
=> Ví dụ: Ở những vùng cực và xích đạo, khí hậu khắc nghiệt nên ít dân cư sinh sống hơn ở các vùng chi tuyến.
* Nhân tố “Trình độ phát triển của lực lượng sản xuất” có vai trò quyết định đến phân bố dân cư.
II. Đô thị hóa
1. Khái niệm
Câu 3. Dựa vào bảng 21.1 và thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày khái niệm đô thị hóa.
Hướng dẫn giải:
* Khái niệm đô thị hóa: là quá trình kinh tế - xã hội mà biểu hiện của nó là sự tăng nhanh về số lượng và quy mô của các điểm dân cư đô thị, sự tập trung dân cư trong các thành phố, nhất là các thành phố lớn và phổ biến rộng rãi lối sống thành thị.
=> Tiêu chí đánh giá: tỉ lệ dân thành thị.
Bài tập & Lời giải
II. Đô thị hóa
2. Các nhân tố tác động đến đô thị hóa
Câu 4. Dựa vào thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy phân tích các nhân tố tác động đến đô thị hóa.
Câu 5. Dựa vào thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy phân tích những tác động tích cực và tiêu cực của quá trình đô thị hóa đến kinh tế, xã hội và môi trường.
Xem lời giải
Luyện tập
Cho bảng số liệu sau:
a. Vẽ biểu đồ thể hiện mật độ dân số của một số châu lục trên thế giới năm 1950 và năm 2020.
b. Nhận xét và giải thích sự thay đổi về mật độ dân số của một số châu lục trên thế giới năm 1950 và năm 2020.
Xem lời giải
Vận dụng
Tìm hiểu ảnh hưởng của quá trình đô thị hoá đến sản xuất và sinh hoạt tại địa phương em.