ĐỀ THI GIỮA KÌ 1 NGỮ VĂN 8 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO ĐỀ 2
A. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm)
Cho ngữ liệu sau đọc và trả lời câu hỏi:
Con thương đôi vai gầy còm của má, bươn chải, vất vả ngược xuôi. Hàng đỗ má trồng vừa mới ra hoa, kết trái, đợi ngày thu hoạch, lo học phí cho con. Bao hi vọng giờ là nỗi thất vọng. Bong bóng mưa vỡ òa trong mắt má, đăm đăm lo về ngày mai cả nhà sẽ ra sao!
Con thương đôi vai hay đau nhức của ba. Thuở bé, ba lội nước cõng con đến lớp. Lắm lúc sợ té, con cứ siết mãi chẳng chịu buông. Đôi vai oằn đi bởi sức nặng của những bó lúa ngày mùa. Những ngày trở trời, ba đau nhức nhưng vẫn ráng vác từng khúc gỗ to sửa lại chuồng gà, phòng khi mưa gió. Bão về! Gió như con quái vật thèm khát, cuốn phăng bao công sức lẫn ước mơ cháy bỏng của ba.
(Ngọc Huyền, Thương lắm những bờ vai, báo Áo Trắng)
Câu 1 (1.0 điểm): Xác định nội dung chính của đoạn văn trên?
Câu 2 (1.0 điểm): Hãy chỉ những trường từ vựng để chỉ thời tiết có trong đoạn trích trên.
Câu 3 (1.0 điểm): Chỉ ra phương tiện liên kết của 2 đoạn văn.
Câu 4 (1.0 điểm): Phải chăng chỉ cần nói “Con thương ba má” là em sẽ trở thành đứa hiếu thảo? Hãy viết đoạn văn (từ 4 đến 6 dòng) nêu suy nghĩ của em.
B. PHẦN VIẾT (6.0 điểm)
Câu 1.(2.0 điểm) Viết một đoạn văn nghị luận: Mỗi ngày ở trường, vẫn còn nhiều bạn học sinh lười học, em có suy nghĩ gì về hiện tượng này?
Câu 2. (4.0 điểm): Trình bày cảm nhận của anh chị sau khi đọc tác phẩm Trong lời mẹ hát của Trương Nam Hương.
Hướng dẫn trả lời
A. PHẦN ĐỌC HIỂU
Câu 1:
Nội dung chính của đoạn văn trên là: Những khó khăn của người mẹ và tình cảm của tác giả đối với đôi vai, gò má và những công lao của mẹ.
Câu 2:
Những trường từ vựng chỉ thời tiết: “ngày trở trời, mưa gió, bão, gió”
Câu 3:
Phương tiện liên kết trong 2 đoạn văn: Phép lặp “Con thương’.
Câu 4:
Đối với em, nếu như chỉ nói “Con thương ba má” thì chưa thể nào đủ để trở thành đứa con hiếu thảo. Bên cạnh những lời nói yêu thương, ngoan ngoãn, kính trọng cha mẹ, mỗi người con cần có những hành động thiết thực để thể hiện tấm lòng hiếu thảo đối với cha mẹ của mình. Mỗi người chúng ta hãy luôn cố gắng học tập thật chăm chỉ, ngoan ngoãn, kính trọng cha mẹ để có thể làm cha mẹ vui lòng và luôn an tâm.
B. PHẦN VIẾT
Câu 1:
Một trong những hiện tượng đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận chính là việc học sinh ngày nay càng ngày càng lười học. Thật không khó để nhận thấy các em học sinh hiện nay lơ là trong học tập, chỉ tập trung vào những thú vui tiêu khiển bên ngoài như điện từ, mạng xã hội. Hầu như bạn học sinh nào cũng có tài khoản facebook, instagram,... và thời gian dành cho mạng xã hội rất nhiều. Kèm theo đó là tỉ lệ học sinh nghỉ học, bỏ học sớm vẫn còn cao.Nguyên nhân của thực trạng này không thể không nhắc đến đó là sự chủ quan; do bản tính hiếu thắng, tò mò của các em muốn biết nhiều thứ trên mạng xã hội. Đôi lúc là do việc có quá nhiều bài tập dẫn đến tình trạng chán nản không muốn làm. Ngoài ra nguyên nhân còn là do sự ham chơi ở tuổi ăn tuổi lớn. Một trong những nguyên nhân không thể không nhắc đến đó là sự thiếu quan tâm của gia đình khi bố mẹ bận rộn kiếm tiền; nhà trường tạo nhiều áp lực về học tập khiến các em chán nảHậu quả của việc lười học của học sinh đó là chất lượng giáo dục ngày càng đi xuống, tạo lỗ hổng kiến thức cho các em. Các em sẽ có những hiểu biết sai lầm, lệch lạc về các vấn đề trong cuộc sống từ đó dẫn đến hành động sai trái. Việc lười biếng không chịu trau dồi kiến thức của thế hệ học sinh dẫn đến hệ lụy nghiêm trọng là nước nhà ngày càng thiếu đi nhân tài.Để khắc phục tình trạng này đòi hỏi mỗi bạn học sinh cần có ý thức tự rèn luyện bản thân và tích cực học tập. Bên cạnh đó, gia đình cần quan tâm nhiều hơn đến con em mình, đốc thúc con em học tập, hạn chế tối đa việc sử dụng mạng xã hội… nhất có thể. Nhà trường cần giao bài tập vừa đủ và hợp lí không quá ít cũng không quá nhiều để các em rèn luyện, ôn tập và tạo cảm hứng để các em yêu thích việc học.Việc học không chỉ là việc của một cá nhân mà nó còn ảnh hưởng đến tương lai, sự phát triển của cả một quốc gia. Mỗi học sinh chúng ta hãy cố gắng học tập và rèn luyện bản thân để trở thành người có ích cho đất nước, cho xã hội
Câu 2:
Trong cuộc sống, chúng ta luôn nhắc đến những tình cảm cao quý trong cuộc sống, có thể là tình yêu đôi lứa, tình cảm gia đình thân thương hay những tình cảm bạn bè đầy hồn nhiên, trong sáng của lứa tuổi học trò. Nhưng có lẽ tình cảm thiêng liêng và cao quý nhất trong cuộc sống là tình mẫu tử.
“Tình mẫu tử” chỉ có ba từ ngắn ngủi nhưng ẩn sâu trong đó là những nét đẹp của một tình cảm thiêng liêng, đầy ấm áp. Chính vì vậy, nhà thơ Trương Nam Hương đã thành công khi khắc họa tình mẫu tử chân thực và sâu sắc bài thơ “Trong lời mẹ hát”.
Những dòng thơ đầu tiên, tác giả nhớ về tuổi thơ đầy ấm áp thơ mộng khi nhận được tình cảm yêu thương của người mẹ dành cho những đứa con của mẹ:
Tuổi thơ chở đầy cổ tích
Dòng sông lời mẹ ngọt ngào
Đưa con đi cùng đất nước
Chòng chành nhịp võng ca dao.
Tuổi thơ của ai cũng vậy, từ khi sinh ra cho đến khi lớn lên từ những chăm sóc, nuôi nấng của mẹ, hình ảnh người mẹ quen thuộc bên những lời ru ngọt ngào, những câu truyện cổ tích đầy màu sắc để nuôi dưỡng tâm hồn con được trong trẻo và ấm áp, sự nuôi dưỡng đó không ngại khó khăn, vất vả, mẹ ru con ngủ những trưa hè oi ả, những tiếng ru à ơi nhẹ nhàng ấm áp khiến con chìm vào giấc ngủ ngon.
Con đã lớn lên như thế, lớn lên qua lời ru và sự chăm sóc nuôi dưỡng của mẹ. Có thể thấy tình cảm của mẹ là tình cảm vô giá mà có lẽ những đứa trẻ sau này sẽ hiểu và yêu thương mẹ hơn.
Con gặp trong lời mẹ hát
Cánh cò trắng, dải đồng xanh
Con yêu màu vàng hoa mướp“
Con gà cục tác lá chanh”.
Những câu thơ này chính là nói lên vẻ đẹp trong lời ru, những câu ca dao đầy ấm áp của mẹ, người con đã thấy những hình ảnh quen thuộc của làng quê trong câu hát, những rung cảm về cánh đồng xanh mướt, đàn cò trắng lấp ló đứng trên cánh đồng. Hay những màu vàng của hoa mướp, hình ảnh thú vị con gà cục tác, lá chanh được tác giả miêu tả và khắc họa khá thú vị bởi đó là những hình ảnh độc đáo pha chút bình dị mà mộc mạc của một làng quê đầy ấm áp. Trong lời mẹ hát – một bài thơ không quá dài nhưng có ý nghĩa nhân văn sâu sắc đến con người trong xã hội và khiến cho con người phải nhìn nhận lại bản thân mình với một cái nhìn đúng nghĩa:
“Thời gian chạy qua tóc mẹ
Một màu trắng đến xôn xao
Lưng mẹ cứ còng dần xuống
Cho con ngày một thêm cao.”
Thời gian trong bài thơ này thật lạ, nó vô tình đến nỗi được tác giả khắc họa chạy qua tóc mẹ, cứ thế trôi nhanh, thật nhanh mà có lẽ không thể quay đầu lại nhìn dù chỉ là một lần. Thời gian chảy trôi qua tóc mẹ, làm cho mái tóc xanh mượt ngày nào của mẹ giờ đây trở nên bạc trắng, bạc của những âu lo, bạc của những vất vả trong cuộc sống đã đè nặng trên đôi vai mòn mỏi của mẹ, mẹ đã già yếu đi dần, khiến cho người con đi làm không khỏi xót xa.
Mẹ già đi thì cũng là lúc con ngày một cao lớn, trưởng thành và đang bước đi trên con đường đời, sau này con cũng sẽ hiểu rằng, gánh nặng của cuộc sống từ những điều nhỏ nhất để thử thách con người vượt qua. Tình cảm yêu thương của mẹ là vô hạn, yêu thương con bằng cả trái tim, dù có phải làm việc như thế nào, dù có khó khăn đến đâu, mẹ vẫn cố gắng để cho con có một cuộc sống đủ đầy, một cuộc sống tốt mà không phải ghen tị với ai.
Đó là sự hi sinh cao cả đầy ấm áp của mẹ, đó là tình cảm vô giá không thể nói và thể hiện ra ngày một ngày hai, đó là một tình cảm to lớn vô cùng, thiêng liêng quý giá. Tác giả sử dụng phép nhân hóa và dùng từ láy độc đáo làm ấn tượng đối với độc giả và lay động trái tim bao người con.
Những hình ảnh bình dị, mộc mạc của mẹ, mái tóc bạc trắng, lưng đã mỏi, sức đã yêu dần đi những câu thơ đã khiến cho biết bao thế hệ bạn đọc cảm thấy xót xa, ngậm ngùi, đánh thức tình cảm và ý thức trách nhiệm của con với đấng sinh thành
“Mẹ ơi trong lời mẹ hát
Có cả cuộc đời hiện ra
Lời ru chắp con đôi cánh
Lớn rồi con sẽ bay xa …”
Tình mẫu tử chính là tình cảm cao quý nhất trên thế gian, thiêng liêng và ấm áp đến lạ, không gì có thể so sánh được. Cuộc sống chúng ta, hãy biết yêu thương mẹ hơn, quan tâm mẹ hơn để hiểu được những công lao to lớn mà mẹ đã dành cho mình. Bài thơ Trong lời mẹ hát có lẽ là bài thơ vô cùng thành công đối với Trương Nam Hương – đã in dấu một tình cảm thiêng liêng đầy ấm áp của cuộc sống mà bạn đọc không thể bỏ qua.