I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
- Tên thật: Hoàng Trung Thông
- Năm sinh – năm mất: (1925 –1993)
- Quê quán: Nghệ An
- Thơ của ông giản dị, cô động, chứa cảm xúc trong sáng.
2. Tác phẩm
- Sáng tác: 1963
- Bài thơ được rút từ tập thơ cùng tên.
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Đọc, tìm hiểu chú thích
- Thể loại: thơ tự do
- Phương thức biểu đạt: Tự sự , miêu tả, biểu cảm
2. Bố cục: 3 phần
- P1: từ đầu → vui phơi phới: Cảnh hai cha con đi dạo trên biển.
- P2: tiếp theo đến “để con đi”: cuộc trò chuyện giữa hai cha con.
- P3: còn lại: Ước của của con gợi ước mơ của cha khi còn nhỏ
3. Phân tích
3.1. Cảnh hai cha con đi dạo trên biển
- Không gian: khoáng đạt, rực rỡ, sắc màu của biển xanh và mặt trời chiếu rọi.
- Bóng cha và bóng con in trên nền cát mịn.
→ Nghệ thuật đối lập:
Bóng cha>< bóng con
Dài >< tròn
Lênh khênh >< chắc nịch
→ cái già nua vì thời gian của thế hệ cha anh như đối lập với cái vững chãi, tự tin của cả thế hệ con cháu. Cha dắt con đi hay chính quá khứ dìu bước cho hiện tại, lớp trước nâng bước cho lớp sau.
=> Nhận xét: con người hòa nhập, chan hòa với thiên nhiên.
3.2. Cuộc trò chuyện giữa hai cha con
- Ước mơ của đứa con:
+ Nhìn thấy nhà, cây cối, con người ở phía trước.
+ Được khám phá những bí mật, thần bí của
biển cả bao la.
→ Đứa con khao khát được hiểu biết mọi thứ trên đời.
- Người cha nhẹ nhàng giải thích cho đứa con những thắc mắc.
→ Tình cảm cha con gắn bó, thân thiết.
- Nghệ thuật: ẩn dụ, điệp từ, điệp ngữ.
4. Ước của của con gợi ước mơ của cha khi cò nhỏ
- Người cha đã gặp lại những ước mơ, hoài bão của mình trong chính ước mơ của đứa con hôm nay.
→ những khát vọng đẹp của con người về khám phá thiên nhiên rộng lớn.
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung – Ý nghĩa:
- Lời thơ nhẹ nhàng, thuật lại cuộc trò chuyện giữa hai cha con trước biển cả bao la. Qua đó, ca ngợi ước mơ khám phá cuộc sống của trẻ thơ và thể hiện tình cảm cha con sâu sắc, người cha đã dìu dắt và giúp con khám phá cuộc sống.
2. Nghệ thuật
- Hình ảnh thơ độc đáo, từ ngữ chắt lọc, tái hiện, lời thơ giản dị, tác giả đã khéo léo xây dựng ngôn ngữ đối thoại mang tính thẩm mĩ cao.
- Nhịp thơ trầm lắng, bay bổng, thể hiện được tình cảm ca con thiết tha, sâu lắng.