1. KHÁI NIỆM GIÁ THỂ TRỒNG CÂY
1.1. ĐỊNH NGHĨA
Giá thể là tên gọi chung của các vật liệu hoặc hỗn hợp các vật liệu giúp tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển bộ rễ cây trồng.
1.2. PHÂN LOẠI
Giá thể được chia thành 2 nhóm chính:
- Giá thể hữu cơ (có nguồn gốc từ thực vật và động vật): rêu than bùn, mùn cưa, vỏ cây thông, vỏ cây, xơ dừa, trấu hun, phân chuồng,...
- Giá thể vô cơ (có nguồn gốc từ các loại đá, cát, sỏi): đá trân châu Perlite, đá khoáng Vermiculite, sỏi nhẹ Keramzit,...
2. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG SẢN XUẤT MỘT SỐ GIÁ THỂ TRỒNG CÂY
2.1. Công nghệ sản xuất viên nén xơ dừa
- Xơ dừa là sản phẩm chế biến từ quả dừa. Bóc tách xơ dừa sẽ thu được mụn dừa (chiếm 70% trong xơ). Mụn dừa là nguồn nguyên liệu hữu ích dùng làm giá thể trồng cây.
- Quy trình sản xuất giá thể xơ dừa:
Chuẩn bị dừa nguyên liệu:
Tách vỏ dừa => Tách mụn dừa thô => Xử lý tanin và lignin, ủ => Dùng máy ép nhiên liệu ép viên => Thành phẩm.
- Tùy mục đích sử dụng khác nhau và tùy vào kích thước từng loại cây trồng to bé khác nhau mà viên nén xơ dừa có kích thước khác nhau.
- Trong quá trình sản xuất viên nén xơ dừa, cần xử lý mụn dừa nhằm tách tanin và lignin ra khỏi mụn dừa vì 2 chất này cản trở sự trao đổi chất của bộ rễ, gây ảnh hưởng xấu đến cây trồng.
- Sau khi mụn dừa đã được xử lý tanin và lignin có thể sử dụng làm giá thể hoặc phối trộn với các vật liệu khác thành giá thể tuỳ theo loại cây trồng.
- Tác dụng của viên nén xơ dừa:
+ Chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho quá trình hạt nảy mầm các loại hạt giống rau, hoa,...
+ Sử dụng viên nén sẽ tiết kiệm chi phí nhân công (không có công đoạn đóng bầu ươm)
+ Rút ngắn thời gian chăm sóc da viên nén đã chứa đầy đủ dưỡng chất cho hạt mầm phát triển tự nhiên, tự tăng tính đề kháng chống sâu bệnh.
+Viên nén xơ dừa dễ vận chuyển, tiện dụng, sạch sẽ và thân thiện với môi trường do không dùng túi nilon.
2. 2 CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT GIÁ THỂ SỎI NHẸ KERAMZIT
- Sỏi nhẹ Keramzit (đất nung trồng cây) là vật liệu nhân tạo được nung từ các loại khoáng sét dễ chảy, sỏi có cấu trúc tổ ong gồm các lỗ rỗng, nhỏ và kin. Xương và vỏ của chúng rất vững chắc và xốp.
- Quy trình sản xuất sỏi nhẹ keramzit:
Chuẩn bị nguyên liệu đất sét => Xử lý đất sét lần 1 Xử lý đất sét lần 2 => Nhào đất và phối trộn - Vẽ viên, phơi sỏi => Nung sỏi => Ngâm dung dịch dinh dưỡng.
- Ưu điểm của giá thể sỏi nhẹ Keramzit:
+ Giữ nước, chất hữu cơ cung cấp cho cây, tránh hiện tượng ngập úng, thối rễ cây.
+ Giá thể còn tạo môi trường thông giúp rễ cây phát triển mạnh, các cộng đồng vi sinh vật có lợi sống và sinh sôi liên tục thời, môi trường sạch mầm bệnh, pH trung tính giúp cây có môi trường sinh trưởng và phát triển tốt.