MỞ ĐẦU
Cho biết sự khác nhau về môi trường sống của cây cà chua trong Hình 6.1A và 6.1B
Câu trả lời:
Sự khác nhau về môi trường sống của cây cà chua:
- Hình 6.1A: Trồng cà chua trực tiếp trên đất
- Hình 6.1B: Trồng cà chua trên giá thể.
1. KHÁI NIỆM GIÁ THỂ TRỒNG CÂY
1.2. Phân loại giá thể
Hình thành kiến thức:
Câu 1. Giá thể và đất trồng có điểm gì giống và khác nhau?
Câu 2. Theo em, thế nào là một giá thể tốt?
Câu trả lời:
Câu 1. Giá thể và đất trồng có điểm giống và khác nhau:
- Giống nhau: đều cung cấp oxi, nước, dinh dưỡng cho cây.
- Khác nhau: đất trồng là tự nhiên, còn giá thể phải qua quy trình sản xuất nhiều dinh dưỡng hơn
Câu 2. Một giá thể tốt là loại có khả năng giữ nước tương đương với độ thoáng khí, và có các đặc điểm sau:
- Có khả năng giữ ẩm, hút ẩm nhanh, thấm nước dễ dàng.
- Có khả năng giữ độ thoáng khí
- Có pH trung tính và khả năng ổn định pH.
Luyện tập:
Có thể tạo ra giá thể phối trộn hay không? Cho ví dụ.
Câu trả lời:
Có thể tạo ra giá thể phối trộn.
Ví dụ:
- Giá thể xơ dừa chuyên cho các cây thân leo ăn củ – quả:
- 40% Mụn dừa + 30% Xơ dừa + 30% Mảnh dừa.
- Dạng sợi kết hợp mảnh và có pha các hạt mụn nhỏ. Lý tưởng cho các loại cây có bộ rễ lớn cần không gian phát triển như các loại cây thân leo.
- Khả năng giữ ẩm cao, khả năng thoát nước tốt, kết cấu giá thể lý tưởng để rễ bám chắc.
2. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG SẢN XUẤT MỘT SỐ GIÁ THỂ TRỒNG CÂY
2.1. Công nghệ sản xuất viên nén xơ dừa
Hình thành kiến thức:
Câu 1. Quan sát Hình 6.3 và nêu quy trình sản xuất giá thể xơ dừa.
Câu 2. Vì sao người ta sản xuất ra các loại viên nén xơ dừa có kích thước khác nhau như Hình 6.3
Câu trả lời:
Câu 1. Quan sát Hình 6.3 và nêu quy trình sản xuất giá thể xơ dừa:
Chuẩn bị dừa nguyên liệu - Tách vỏ dừa - Tách mụn dừa thô - Xử lí tanin và lignin, ủ - Dùng máy ép nhiên liệu ép viên - Thành phẩm
Câu 2. Người ta sản xuất ra các loại viên nén xơ dừa có kích thước khác nhau như Hình 6.3 vì: tùy mục đích sử dụng khác nhau và tùy vào kích thước từng loại cây trồng to bé khác nhau mà viên nén xơ dừa có kích thước khác nhau.
Luyện tập:
Vì sao sử dụng viên nén xơ dừa mang lại hiệu qủa kinh tế cao hơn các loại giá thể khác?
Câu trả lời:
Sử dụng viên nén xơ dừa mang lại hiệu qủa kinh tế cao hơn các loại giá thể khác vì:
- Viên nén xơ dừa có chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho quá trình hạt nảy mầm các loại hạt giống rau, hoa,...
- Sử dụng viên nén sẽ tiết kiệm chi phí nhân công (không có công đoạn đóng bầu ươm);
- Rút ngắn thời gian chăm sóc do viên nén đã chứa đầy đủ dưỡng chất cho hạt mầm phát triển tự nhiên, tự tăng tính để kháng chống sâu bệnh
- Viên nén xơ dừa dễ vận chuyển, tiện dụng, sạch sẽ và thân thiện với mỗi trưởng do không dùng tủi nylon
Vận dụng:
Vì sao giá thể dùng để ươm cây khác giá thể dùng để trồng cây?
Câu trả lời:
Giá thể dùng để ươm cây khác giá thể dùng để trồng cây vì: nhu cầu đất của hạt giống và cây con, cây lớn khác nhau. Cây con và hạt giống cần đất nhỏ mịn; cầu kì hơn, tốn tiền hơn; còn cây lớn thì không cần thiết.
2.2. Công nghệ sản xuất giá thể sỏi nhẹ keramzit
Hình thành kiến thức:
Câu 1. Hãy mô tả quy trình sản xuất sỏi nhẹ keramzit trong Hình 6.5
Câu 2. Vì sao sỏi nhẹ keramzit (Hình 6.6A) lại có khả năng giữ nước, chất hữu cơ để cung cấp cho cây trồng?
Câu trả lời:
Câu 1. Quy trình sản xuất sỏi nhẹ keramzit trong Hình 6.5:
Chuẩn bị nguyên liệu đất sét - Xử lí đất sét lần 1 - Xử lí đất sét lần 2 - Nhào đất và phối trộn - Vẽ viên, phơi sỏi - Nung sỏi - Ngâm dung dịch dinh dưỡng - Sử dụng.
Câu 2. Sỏi nhẹ keramzit (Hình 6.6A) có khả năng giữ nước, chất hữu cơ để cung cấp cho cây trồng vì: sỏi nhẹ Keramzit với cấu trúc có nhiều lỗ thoáng khí; hút nước và lưu trữ nước bên trong rất lâu nên hệ rễ cây có thể bám và luồn lách qua các khe hở giữa những viên sỏi tròn; hút nước từ các viên sỏi giúp phát triển hệ rễ nhanh.
Vận dụng:
Câu 1. Ở địa phương em thường dùng những loại giá thể nào để trồng cây?
Câu 2. Theo em, những loại giá thể nào phù hợp để trồng rau, hoa, cây cảnh tại gia đình? Vì sao?
Câu trả lời:
Câu 1. Ở địa phương thường dùng : mùn cưa, cát sỏi, xơ dừa, than bùn, tro trấu để trồng cây.
Câu 2. Theo em, những loại giá thể nào phù hợp để trồng rau, hoa, cây cảnh tại gia đình là:
- Trồng rau sạch: có thể dùng mụn xơ dừa, mùn cưa, than bùn,…
- Trồng cây cảnh: có thể dùng xơ dừa, đất nung, đá Perlite, trấu hun, than củi,…
- Trồng hoa: có thể dùng cát sỏi, xơ dừa, mùn cưa, rêu, than bùn,…