A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
Từ ghép có hai loại: từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập
- Từ ghép chính phụ
- Từ ghép chính phụ có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung nghĩa cho tiếng chính. Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau.
- Từ ghép chính phụ có tính chất phân nghĩa. Nghĩa của từ ghép chính phụ hẹp hơn nghĩa của tiếng chính.
- Từ ghép đẳng lập
- Từ ghép đẳng lập có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp (không phân ra tiếng chính, tiếng phụ).
- Từ ghép đẳng lập có tính chất hợp nghĩa. Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn nghĩa của các tiếng tạo nên nó.
Bài tập & Lời giải
Câu 1 (Trang 15 – SGK) Xếp các từ ghép suy nghĩ, lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, ẩm ướt, đầu đuôi, cười nụ, cây cỏ thành từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
Xem lời giải
Câu 2 (Trang 15 – SGK) Điền thêm tiếng vào sau các tiếng dưới đây để tạo từ ghép chính phụ: bút, thước, mưa, làm, ăn, trắng, vui, nhát.
Xem lời giải
Câu 3 (Trang 15 – SGK) Điền thêm tiếng vào sau các tiếng dưới đây để tạo từ ghép đẳng lập: núi, ham, xinh, mặt, học, tươi.
Xem lời giải
Câu 4 (Trang 15 – SGK) Tại sao có thể nói một cuốn sách, một cuốn vở mà không thể nói một cuốn sách vở?
Xem lời giải
Câu 5 (Trang 15 – SGK) Sử dụng từ điển để tra các từ và trả lời câu hỏi:
a. Có phải mọi thứ có hoa màu hồng đều gọi là hoa hồng không?
b. Em Nam nói: "Cái áo dài của chị em ngắn quá!". Nói như thế có đúng không? Tại sao?
c. Có phải mọi loại cà chua đều chua không? Nói: "Quả cà chua này ngọt quá!" có được không? Tại sao?
d. Có phải mọi loại cá màu vàng đều gọi là cá vàng không? Cá vàng là loại cá như thế nào?
Xem lời giải
Câu 6 (Trang 15 – SGK) So sánh nghĩa của các từ ghép mát tay, nóng lòng, gang thép (Anh ấy là một chiến sĩ gang thép), tay chân (một tay chân thân tín) với nghĩa của những tiếng tạo nên chúng.
Xem lời giải
Câu 7 (Trang 15 – SGK) Thử phân tích cấu tạo của những từ ghép có ba tiếng máy hơi nước, than tổ ong, bánh đa nem theo mẫu
Xem lời giải
Viết một đoạn văn ngắn có sử dụng từ láy và từ ghép. Chỉ ra các từ ghép và từ láy được sử dụng.
Xem lời giải
Viết đoạn văn chủ đề tự chọn trong đó có sử dụng từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ (Ghi ra các từ xuống phía dưới đoạn văn)
Xem lời giải
Câu 2: Viết đoạn văn ngắn về mái trường có sử dụng ít nhất ba từ ghép
Xem lời giải
Câu 3: Viết đoạn văn chủ đề thành phố và chỉ rõ các từ ghép có trong đoạn văn đó
Xem lời giải
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Từ ghép". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 7 tập 1