Nội dung bài soạn
Câu 1:
Bài thơ kể lại câu chuyện một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường Người đi chiến dịch trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp và cảm nghĩ của người chiến sĩ về Bác.
Em hãy kể tóm tắt câu chuyện đó:Thức dậy trong một đêm mưa ở giữa rừng, anh đội viên thấy Bác Hồ đốt lửa và hết sức tận tình chăm sóc cho giấc ngủ của bộ đội. Lần thứ ba thức dậy, anh mời Bác ngủ nhưng Bác vẫn từ chối. Chứng kiến cảnh đó, anh vô cùng cảm phục tấm lòng cao cả của Bác.
Câu 2:
Hình tượng Bác Hồ được miêu tả qua con mắt và cảm nghĩ của anh (đội viên) chiến sĩ.
Qua cách miêu tả tự nhiên, sinh động làm cho hình ảnh Bác Hồ trở nên gần gũi, chân thực lại vừa khách quan. Điều này còn thể hiện được tấm lòng anh bộ đội với Bác và tình yêu thương mênh mông của Bác với con cháu mình trong kháng chiến.
Câu 3:
So sánh:
- Lần thứ nhất: là tâm trạng ngạc nhiên, xúc động khi chứng kiến tình cảm của Bác : Bác đốt lửa sưởi ấm cho chiến sĩ, Bác nhẹ chân đi dém chăn cho từng người.
- Lần thứ hai: hốt hoảng, giật mình vì Bác vẫn ngồi đó chưa ngủ=> cảm nhận được tấm lòng yêu thương vô hạn của Bác đối với bộ đội và nhân dân
Lí do không kể đến: vì điều này không cần thiết, tác giả thay cho việc kể lần thứ hai anh đội viên thức dậy bằng dấu “...”. Ngược lại, điều này sẽ làm nổi bật sự thay đổi tâm trạng của anh chiến sĩ.
=> Cảm nhận: anh đội viên càng cảm nhận được tấm lòng yêu thương vô hạn của Bác đối với bộ đội và nhân dân, cho nên tâm trạng của anh thấy được lớn lên bên Bác
Câu 4:
Đêm không ngủ được miêu tả trong bài thơ chỉ là một trong vô vàng những đêm Bác không ngủ .Việc Bác không ngủ vì lo cho dân cho nước là lẻ” thường tình” của Bác Hồ bởi Bác là vị lãnh tụ, ngươì Cha chung thân yêu của daân tộc, cuộc đời của người gắn với dân với nước. Đó chính là cái lẻ sông “ Nâng niu tất cả chỉ quên mình” của Bác mà mọi người dân đều thấu hiểu
Câu 5:
Bài thơ được làm theo thể thơ năm chữ thích hợp với cách kể chuyện (tự sự) như bài "Đêm nay Bác không ngủ".
Câu 6:
Từ láy có tác dụng miêu tả tạo hình: trầm ngâm, xơ xác, đinh ninh, lồng lộng...
Từ láy làm tăng giá trị biểu cảm:mơ màng, thổn thức, thầm thì, bồn chồn, hốt hoảng, nằng nặc...
Phần luyện tập
Câu 2:
Tham khảo bài văn ngắn bằng lời của người chiến sĩ về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác Hồ khi đi chiến dịch: Tại đây