Nội dung bài soạn
Câu 1:
a) Lời kể của Dế Mèn.
b) Bố cục
- Đoạn 1: Từ đầu đến “…không thể làm lại được”: Bức chân dung tự họa của Dế Mèn.
- Đoạn 2: Đoạn còn lại: Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Câu 2:
a. Những chi tiết miêu tả ngoại hình:
|
Càng: Mẫm bóng |
Vuốt: cứng, nhọn hoắt |
|
Cánh: dài tận chấm đuôi một màu nâu bóng mỡ. |
Đầu: tò, nổi từng tảng rấy bướng… |
|
Răng: đen nhánh |
Râu: dài, cong |
Những chi tiết miêu tả hành động:
|
Đạp phanh phách |
Vũ lên phành phạch |
|
Nhai ngoàm ngoạm |
Trịnh trọng vuốt râu |
|
Đi đứng oai vệ…dún dẩy (khoeo), rung…(râu) |
Cà khịa (với hàng xóm) |
|
Quát nạt (cào cào) |
Đá ghẹo (gọng vó) |
=> Trình tự miêu tả từ khái quát đến cụ thể, miêu tả ngoại hình kết hợp với miêu tả hành động
b.
|
Mẫm bóng = to mập, nhẵn bóng |
Nhọn hoắt = nhọn như mũi giáo |
|
Ngắn hủn hoắt = ngắn tun ngủn, ngắn cũn |
Đen nhánh = rất đen, đen muột |
|
Hùng dũng = oai vệ, hùng hô |
Bóng mỡ= bóng nhẩy |
|
Bướng = cứng đầu |
|
=> Cách dùng từ chính xác, sinh động, giàu sức gợi cảm, những từ đồng nghĩa mà ta tìm để thay thế không thể nào bằng được.
c. Tình cách: dũng mãnh, vừa thể hiện sự kiêu căng tự phụ, có tính xốc nổi của tuổi trẻ và hay ảo tưởng về bản thân.
Câu 3:
Thái độ: khó chịu, vừa thể hiện sự trịch thượng kẻ cả, vừa thể hiện sự ích kỉ, khinh thường.
Câu 4:
Diễn biến tâm lí và thái độ của Dế Mèn :
- Lúc bắt đầu trêu: nghênh ngang, hống hách
- Lúc trêu xong: sợ hãi, hèn nhát
- Lúc Dế Choắt bị chị Cốc đánh chết: Thì khóc thảm thiết hốt hoảng ăn năn, hối hận.
Bài học rút ra:
- Không được kiêu căng, tự phụ.
- Suy nghĩ cẩn thận trước khi làm sẽ mang họa vào thân.
Câu 5:
Hình ảnh con vật được miêu tả trong truyện rất giống thực tế. VD:
- Về hình dáng: người ốm người mập cũng như ở đây Dế Mèn to khỏe, mập mạp còn Dế Choắt gầy gò ốm yếu.
Một số tác phẩm có cách viết tương tự như: Đeo nhạc cho mèo (truyện ngụ ngôn), chú đất nung (Nguyễn Kiên)
Phần luyện tập
Câu 1: Tham khảo:
Tôi thực sự cảm thấy có lỗi nhiều lắm Dế Choắt ạ. Chỉ vì tính ngông cuồng và thích thể hiện của mình mà tôi đã tự đánh mất đi một người bạn tốt trong cuộc đời của mình. Nghĩ lại những lời anh nói, tôi càng thấy thấm thía hơn. Có phải đã quá muộn để nhận ra những lỗi lầm ấy hay không. Lẽ ra, người đáng bị trừng phạt và nằm nơi đây chính là tôi chứ không phải một người tốt như anh. Tôi cảm thấy ân hận về hành động của mình nhiều lắm. Tôi quá ngu ngốc khi luôn cho mình giỏi giang, ghê gớm nên nghênh ngang hống hách như thế Tôi đã thực sự thấm, tôi sẽ sửa đổi tính cách của mình, không còn dám huênh hoang và kiêu ngạo nữa. Cái chết của anh đã làm tôi thức tỉnh tất cả.