Soạn bài: Trò chuyện cùng thiên nhiên

A. Yêu cầu cần đạt

• Biết lắng nghe tiếng nói của thiên nhiên và tôm hồn mình,
• Nhận biết được hình thức ghi chép, cách kế sự việc, người kể chuyện ngôi thứ nhất của hổi kí.
• Nhận biết được chủ đề của văn bản.
• Nhận biết được tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ của văn bản.
• Nhận biết được biện pháp tu từ ẩn dụ, hoán dụ và tác dụng của chúng; vận dụng được biện pháp tu từ khi viết và nói.
• Viết được bài văn tổ cảnh sinh hoạt.
• Nói và nghe về một cảnh sinh họạt

B. Kiến thức ngữ văn

1. Tri thức đọc hiểu

• Kí là thể loại văn học coi trọng sự thật và những trải nghiệm, chứng kiến của chính người viết. Trong kí, có những tác phẩm thiên về kể sự việc (tự sự), có những tác phẩm thiên về biểu cảm (trữ tình). Trong kí tự ự có hồi kí và du kí.
• Hồi kí chủ yếu kế lại những sự việc mà người viết đã từng tham dự hoặc chứng kiến trong quá khứ. Các sự việc trong hỏi kí thường được kể theo trình tự thời gian, gắn với một hoặc nhiều giai đoạn trong cuộc đời của tác giả. Du kí chủ yếu kế về những sự việc mới diễn ra hoặc đang diễn ra gắn với các chặng đường trong hành trình tìm hiểu những vùng đất nước kỉ thú của Việt Nam và thể giới.
• Người kể chuyện ngôi thứ nhất trong hồi kí (thường xưng “tôi”, “chúng tôi”) là hình ảnh của tác giả, nhưng không hoàn toàn đồng nhất với tác giả. Bởi vì giữa tác giả và người kể chuyện ngồi thứ nhất trong hồi kí luôn có những khoảng cách vẻ tuổi tác, thời gian, hay những khác biệt trong nhận thức, quan niệm,..

2. Tri thức tiếng Việt

• Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cám cho sự diễn đạt.
• Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

C. Nội dung