I. Mục tiêu
- Học sinh biết cách sơ cứu khi gặp người bị gãy xương
- Biết băng cố định xương bị gãy, cụ thể là xương cẳng tay
II. Phương tiện dạy học
- Hai thanh nẹp dài 30 - 40 cm, rộng 4 - 5 cm. Nẹp bằng gỗ bào nhẵn, dày chừng 0,6 - 1 cm, hoặc bằng tre vót nhẵn có kích thước tương đương.
- Bốn cuộn băng y tế, mỗi cuộn dài 2m, nếu không thay bằng cuộn vải sạch
- Bốn miếng vải sạch, kích thước 20 x 40 cm, hoặc bằng gạc y tế.
III. Nội dung và cách tiến hành
* Hãy nêu nguyên nhân gây gãy xương
Hướng dẫn:
Các nguyên nhân gãy xương: Tai nạn trong lao động, chạy nhảy, chơi thể thao, vi phạm an toàn giao thông, mang vác nặng, ngã…
* Vì sao nói khả năng gãy xương có liên quan đến lứa tuổi?
Hướng dẫn:
- Mỗi lứa tuổi khác nhau, xương lại có cấu tạo về thành phần khác nhau.
- Ở người lớn, lượng cốt giao giảm trong khi muối canxi lại nhiều, nên xương giòn, dễ gãy.
- Lứa tuổi thanh thiếu niên, lượng cốt giao nhiều, nên xương đàn hồi, dẻo dai, chắc khỏe hơn.
* Để bảo vệ xương, khi tham gia giao thông em cần lưu ý điều gì?
Hướng dẫn:
Để bảo vệ xương, khi tham gia giao thông cần chú ý:
- Đội mũ bảo hiểm.
- Thực hiện đúng luật an toàn giao thông.
- Đi trên đường cần chú ý quan sát.
* Khi gặp người tai nạn gãy xương, có nên nắn tại chỗ xương gãy không? Vì sao?
Hướng dẫn:
- Khi gặp người tai nạn gãy xương, không nên nắn tại chỗ xương gãy, vì:
- Khi nắn có thể làm chỗ xương gãy đâm vào mạch máu, cơ, dây thần kinh, gây rách cơ, da; thậm chí có thể gây chết người do mất máu (không cầm máu được khi xương đâm vào mạch máu).
Khi gặp người tai nạn gãy xương, cần phải:
- Đặt nạn nhân nằm yên.
- Dùng gạc hay khăn sạch nhẹ nhàng lau sạch vết thương.
- Tiến hành sơ cứu.
1. Phương pháp sơ cứu
- Đặt nẹp gỗ hay tre vào hai bên chỗ xương gãy, đồng thời lót trong nẹp băng gạc hay vải sạch gấp dày ở các chỗ đầu xương
- Buộc định vị ở 2 chỗ đầu nẹp và bên chỗ xương gãy
2. Băng bó cố định
- Dùng băng y tế hoặc băng vải băng cho người bị thương, băng cần cuốn chặt.
- Với xương cẳng tay băng từ trong ra cổ tay, sau đó làm dây đeo cẳng tay.
- Với xương chân thì băng từ cổ chân vào.
IV. Thu hoạch
Cách sơ cứu và băng bó khi gặp người bị gãy xương cẳng tay
Phương pháp sơ cứu:
- Dùng một nẹp đỡ lấy cẳng tay, đồng thời lót trong nẹp bằng gạc hay vải sạch gấp dày ở các chỗ đầu xương.
- Buộc định vị ngay chỗ xương gãy bằng gạc.
Băng bó cố định:
- Sau khi đã buộc định vị dùng băng y tế hoặc bằng vải băng cho người bị thương.
- Băng cần quấn chặt
- Với xương cẳng tay bằng từ trong ra cổ tay, sau đo làm dây đeo cẳng tay vào cổ.