Giải bài 35 vật lí 11: Thực hành: Xác định tiêu cự của thấu kính phân kì (Phần 1)

Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài 

C1 Trang 219 Sgk Vật lí lớp 11 

Hãy nêu rõ:

- Tính chất của ảnh ảo A'B' tạo bởi thấu kính phân kì đối với vật thật AB

- Quy ước về dấu đại số của các đại lượng d, d', f' trong công thức (35.1)

Trả lời: 

• Ảnh ảo A'B' tạo bởi vật thật AB là ảnh có kích thước nhỏ hơn vật, và cùng chiều so với vật.
• Quy ước về dấu đại số của các đại lượng f,d,d': 
• d' , f lấy giá trị âm 
• d lấy giá trị dương

C2 Trang 221 Sgk Vật lí lớp 11 

Muốn thấu kính hội tụ L_o tạo ra ảnh thật A'B' lớn hơn vật thật AB (Hình 35.2a), ta cần phải chọn khoảng cách từ vật AB và từ màn ảnh M đến thấu kính hội tụ L_o thỏa mãn điều kiện gì so với tiêu cự của thấu kính này ?

Trả lời: Muốn tháu kính hội tụ L_o tạo ra ảnh thật A'B' lớn hơn vật thật AB thì vật AB phải nằm trong khoảng từ f đến 2f, tức là f < d < 2.f, khi đó khoảng cách từ màn M đến thấu kính hội tụ L_o được tính theo công thức : $d'=\frac{d.f}{d-f}$

C3 Trang 221 Sgk Vật lí lớp 11 

Muốn ảnh cuối cùng của vật AB tạo bởi hệ thấu kính (L,L_o) bố trí như hình 35.2 là ảnh thật, thì khoảng cách giữa thấu kính phân kì L và thấu kính hội tụ L_o phải lớn hơn hay nhỏ hơn tiêu cự của thấu kính hội tụ L_o ? Giải thích tại sao.

Trả lời: Khoảng cách giữa thấu kính phân kì L và thấu kính hội tụ L_o phải lớn hơn tiêu cự của thấu kính hội tụ L_o

Vì  ảnh cuối cùng của vật AB là ảnh thật, nên ảnh sẽ ngược chiều với vật, do đó số phóng đại của ảnh sau cùng phải nhỏ hơn 0 ( k < 0 )

Mà k = k₂ . k₁ = $(\frac{-d'_{2}}{d_{2}}).(\frac{-d'_{1}}{d_{1}}$, d'₁ âm, d₁ dương nên $\frac{d'_{2}}{d_{2}}$ > 0

$\Leftrightarrow$ d₂ > f₂ 

Gọi L là khoảng cách hai thấu kính => d₂ = L - d'₁

$\Leftrightarrow$ L - d'₁ > f₂

Vì d'₁ < 0 nên để đảm bảo L - d'₁ > f₂ thì L > f₂ 

Vậy muốn ảnh cuối cùng của vật AB tạo bởi hệ thấu kính (L,L_o) bố trí như hình 35.2 là ảnh thật, thì khoảng cách giữa thấu kính phân kì L và thấu kính hội tụ L_o phải lớn hơn  tiêu cự của thấu kính hội tụ L_o