Giải bài 33 hóa học 10: Axit sunfuric Muối sunfat

• Ôn tập lý thuyết
• Hướng dẫn giải bài tập sgk

A. LÝ THUYẾT

I. AXIT SUNFURIC

1. Tính chất vật lí

• Chất lỏng, sánh như dầu, không màu, không bay hơi.
• Tan vô hạn trong nước và tỏa nhiều nhiệt.
• Cách pha loãng axit sunfuric đặc: Rót từ từ axit đặc vào nước dọc theo đũa thủy tinh và khuấy đều. Tuyệt đối không làm ngược lại.

2. Tính chất hoáhọc

Tính chất của dung dịch axit sunfuric loãng: đầy đủ tính chất của một axit

• Quỳ tím hoá đỏ
• Tác dụng với kim loại đứng trước H → muối + H₂
• Tác dụng với bazơ và oxit bazơ → muối + H₂O
• Tác dụng với muối của axit yếu hơn

=>Tính oxi hóa được thể hiện ở nguyên tử H.

Tính chất của axit sunfuric đặc:

• Tính oxi hoá mạnh.
• Tác dụng với kim loại ( trừ Au, Pt):

M + H₂SO₄ → M₂(SO₄)_n + {  SO₂, S, H₂S } + H₂O

( n là hóa trị cao nhất của kim loại)

• Ví dụ minh họa:

2H₂SO_{4 đặc} + Cu  → CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

6H₂SO_4đ,n+2Fe → Fe₂(SO₄)₃  + 3SO₂ + 6H₂O

Chú ý: Al,Cr, Fe thụ động hóa trong H₂SO₄ đặc nguội.

• Tác dụng với phi kim có tính khử:

2H₂SO₄  + C  → CO₂ + 2SO₂  + 2H₂O

• Tác dụng với hợp chất có tính khử

VD: 3H₂SO₄   + H₂S →    4SO₂  + 4H₂O

• Tính háo nước

C₁₂H₂₂O₁₁   →(H₂SO₄ đặc)   12C + 11H₂O 

=>Tính số oxi hóa thể hiện ở nguyên tử S.

3. Ứng dụng của H₂SO₄ 

• Là chất quan trọng trong nhiều ngành  sản xuất.

4. Sản xuất H₂SO₄ trong CN 

Nguyên liệu : S hay pirit sắt FeS₂

Phương pháp tiếp xúc

Có 3 giai đoạn

• Sản xuất lưu huỳnh đi oxit : SO₂

4FeS₂ + 11O₂ →(t^o) 2Fe₂O₃ + 8SO₂

S + O₂ →(t^o)  SO₂

• Sản xuất lưu huỳnh tri oxit : SO₃

2SO₂ + O₂  →(t^o, xt V₂O₅)   2SO₃

• Hấp thụ SO₃ bằng H­₂SO₄ 98%

nSO₃ + H₂SO₄ → H₂SO₄ .nSO₃

H₂SO₄ .nSO₃ + nH₂O →(n+1) H₂SO

II. MUỐI SUNFAT. NHẬN BIẾT ION SUNFAT

1. Muối sunfat

• Muối trung hòa (muối sunfat)
• Chứa ion SO₄^2-
• Phần lớn muối sunfat đều tan trừ BaSO₄ , PbSO₄ và SrSO₄ không tan, Ag₂SO₄ , CaSO₄ ít tan.
• Muối axit (muối hiđrosunfat) chứa ion HSO₄^-- .

2. Nhận biết ion sunfat SO₄^2-

• Thuốc thử là ion Ba²⁺ : dd BaCl₂ , Ba(OH)₂ … . Sản phẩm là muối bari sunfat BaSO₄ kết tủa trắng không tan trong axit.

H₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄ ↓ _trắng + 2HCl 

Na₂SO₄ + Ba(OH)₂ →  BaSO₄↓+ 2NaOH