- Ôn tập lý thuyết
- Hướng dẫn giải bài tập sgk
A. LÝ THUYẾT
I.Cấu tạo nguyên tử và phân của các halogen
- Bán kính nguyên tử tăng từ flo đến iot
- Lớp ngoài cùng có 7 e
- Phân tử gồm 2 nguyên tử: X2 ; Liên kết CHT không cực
II. Tính chất hóa học
Halogen là những phi kim có tính oxi hoá mạnh
Tính oxi hóa của các halogen giảm dần từ F đến I
Phản ứng với kim loại
- Flo oxi hóa tất cả kim loại:
3F2 + 2Fe → 2FeF3
- Clo oxi hóa hầu hết kim loại ,t0
3Cl2 + 2Fe → 2FeCl3
- Brom oxi hóa nhiều kim loại,t0
3Br2 + 2Fe → 2FeBr3
- Iot oxi hóa nhiều kim loại, đk: t0 hoặc xt
3 I2 + 2Fe → 2FeI3
Phản ứng với phi kim
- Trong bóng tối, ở nhiệt độ -252oC, nổ mạnh.
F2 + H2 → 2 HF
- Cần chiếu sáng, phản ứng nổ:
Cl2 + H2 → 2HCl
- Nhiệt độ cao:
Br2 + H2 → 2HBr
- Nhiệt độ cao hơn brom:
I2 + H2 → 2HI
Phản ứng với hợp chất:
- Phản ứng mãnh liệt ở to thường:
2F2 + 2H2O → 4HF + O2
- Ở nhiệt độ thường:
Cl2 + H2O → HCl + HClO
- Ở to thường, chậm hơn so với clo:
Br2 + H2O → HBr + HBrO ().
I2 + H2O → hầu như không tác dụng
II. Tính chất hóa học của hợp chất halogen
1. Axit halogenhidric
HF; HCl ; HBr ; HI
Tính axit tăng dần
2. Hợp chất có oxi
- Nước Gia-ven và clorua vôi có tính tẩy màu và sát trùng do: NaClO, CaOCl2 là các chất oxi hóa mạnh
IV. Phương pháp điều chế các đơn chất halogen
1. Flo
- Điện phân hỗn hợp KF và HF
2. Clo
- Phòng thí nghiệm
MnO2 + 4HCl → MnCl2 + 2H2O + Cl2
2KMnO4 +16 HCl→ 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O
- Công nghiệp (Điện phân có màng ngăn)
2NaCl + 2H2O → 2NaOH + Cl2 + H2
3. Brom( NaBr có trong nước biển)
Cl2 + 2NaBr → 2NaCl + Br2
4. Iot ( NaI có trong rong biển)
Cl2 + 2NaI → 2NaCl + I2
V. Phân biệt các ion F- ; Cl- ; I-
Thuốc thử: AgNO3
NaF + AgNO3 → không p.ứ
NaCl + AgNO3 → AgCl + NaNO3
(trắng)
NaBr + AgNO3 → AgBr + NaNO3
(vàng nhạt)
NaI + AgNO3 → AgI + NaNO3
(vàng )
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1 : Trang 118 sgk hóa 10
Dãy nào sau đây được sắp xếp đúng theo thứ tự tính axit giảm dần?
A. HCl, HBr, HI, HF
B. HBr, HI, HF, HCl
C. HI, HBr, HCl, HF
D. HF, HCl, HBr, HI
Xem lời giải
Câu 2 : Trang 118 sgk hóa 10
Đổ dung dịch AgNO3 vào dung dịch muối nào sau đây sẽ không có phản ứng?
A. NaF
C. NaBr
B. NaCl
D. NaI
Xem lời giải
Câu 3 : Trang 118 sgk hóa 10
Trong các phản ứng hóa học sau:
SO2 + Br2 + 2H2O → H2SO4 + 2HBr
Brom đóng vai trò gì?
A. Chất khử.
B. Chất oxi hóa.
C. Vừa là chất khử, vừa là chất oxi hóa.
D. Không là chất oxi hóa, không là chất khử.
Chọn đáp án đúng.
Xem lời giải
Câu 4 : Trang 118 sgk hóa 10
Chọn câu đúng khi nói về flo, clo, brom,iot:
A. Flo có tính oxi hóa mạnh, oxi hóa mãnh liệt với nước.
B. Clo có tính oxi hóa mạnh, oxi hóa được nước.
C. Brom có tính oxi hóa mạnh, tuy yếu hơn flo và clo nhưng nó cũng oxi hóa được nước.
D. Iot có tính oxi hóa yếu hơn flo, clo, brom nhưng nó cũng oxi hóa được nước.
Xem lời giải
Câu 5 : Trang 119 sgk hóa 10
Một nguyên tố halogen có cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử là 4s24p5.
a) Viết cấu hình electron nguyên tử đầy đủ của nguyên tố trên.
b) Cho biết tên, kí hiệu và cấu tạo phân tử của nguyên tố hóa này.
c) Nêu tính chất hóa học cơ bản của nguyên tố này và dẫn ra những phản ứng hóa học để minh họa
d) So sánh tính chất hóa học của nguyên tố này với hai nguyên tố halogen khác đứng trên và dưới nó trong nhóm halogen và dẫn ra phản ứng để minh họa.
Xem lời giải
Câu 6 : Trang 119 sgk hóa 10
Có những chất sau: KMnO4, MnO2, K2Cr2O7 và dung dịch HCl
a) Nếu các chất oxi hóa có khối lượng bằng nhau thì chọn chất nào có thể điều chế được lượng khí clo nhiều nhất?
b) Nếu chất oxi hóa có số mol bằng nhau thì chọn chất nào có thể điều chế được lượng khí clo nhiều hơn?
Hãy trả lời đúng bằng cách tính toán trên cơ sở các phương trình phản ứng.
Xem lời giải
Câu 7 : Trang 119 sgk hóa 10
Tính khối lượng HCl bị oxi hóa bởi MnO2 biết rằng khí Cl2 sinh ra trong phản ứng đó có thể đẩy được 12,7 I2 từ dung dịch NaI.
Xem lời giải
Câu 8 : Trang 119 sgk hóa 10
Nêu các phản ứng chứng minh rằng tính oxi hóa của clo mạnh hơn brom và iot.
Xem lời giải
Câu 9 : Trang 119 sgk hóa 10
Điều chế flo, người ta phải điện phân dung dịch KF trong hidro florua lỏng đã được loại bỏ hết nước. Vì sao phải tránh sự có mặt của nước?
Xem lời giải
Câu 10 : Trang 119 sgk hóa 10
Trong một dung dịch có hòa tan 2 muối NaBr và NaCl. Nồng độ phần trăm của mỗi muối trong dung dịch đều bằng nhau và bằng C%. Hãy xác định nồng độ C% của 2 muối trong dung dịch, biết rằng 50g dung dịch hai muối nói trên tác dụng vừa đủ với 50ml dung dịch AgNO3 8%, có khối lượng riêng D = 1,0625 g/cm3.
Xem lời giải
Câu 11 : Trang 119 sgk hóa 10
Cho 300 ml một dung dịch có hòa tan 5,85 g NaCl tác dụng với 200 ml dung dịch có hòa tan 34 g AgNO3, người ta thu được một kết tủa và nước lọc.
a) Tính khối lượng chất kết tủa thu được.
b) Tính nồng độ mol của các chất còn lại trong nước lọc. Cho rằng thể tích nước lọc thu được thay đổi không đáng kể.
Xem lời giải
Câu 12 : Trang 119 sgk hóa 10
Cho 69, 6g MnO2 tác dụng với dung dịch HCl đặc dư. Dẫn khí thoát ra đi vào 500ml dung dịch NaOH 4M (ở nhiệt độ thường).
a) Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra.
b) Xác định nồng độ mol/l của những chất có trong dung dịch sau phản ứng. Biết rằng tinh thể của dung dịch sau phản ứng thay đổi không đáng kể.
Xem lời giải
Câu 13 : Trang 119 sgk hóa 10
Khí oxi có lẫn các tạp chất khí là clo. Làm thế nào để lạo bỏ tạp chất đó?