Giải bài 18 Văn minh Đại Việt

I. Cơ sở hình thành và quá trình phát triển của nền văn minh Đại Việt

1. Khái niệm văn minh Đại Việt.

Trình bày khái niệm văn minh Đại Việt.

Hướng dẫn giải:

  Văn minh Đại Việt là nền văn minh rực rỡ, tồn tại và phát triển chủ yếu trong thời độc lập, tự chủ của quốc gia Đại Việt, kéo dài gần 1000 năm (từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX). 

2. Cơ sở hình thành

Nêu cơ sở hình thành nền văn minh Đại Việt.

Hướng dẫn giải:

Cơ sở hình thành nền văn minh Đại Việt: 

• Kế thừa nền văn minh Văn Lang- Âu Lạc (những di sản và truyền thống có từ thời Văn Lang- Âu Lạc tiếp tục được bảo lưu và phát triển).
• Dựa trên nền độc lập, tự chủ của quốc gia Đại Việt.
• Tiếp thu có chọn lọc những thành tựu văn minh bên ngoài như văn minh Trung Quốc, văn minh Ấn Độ góp phần làm phong phú nền văn minh Đại Việt.
• Cương vực lãnh thổ từng bước được mở rộng, kéo dài từ Nam Quan đến Cà Mau, mở rộng từ đất liền ra biển đảo. Nền độc lập dân tộc được bảo vệ vững chắc qua nhiều cuộc kháng chiến oanh liệt chống ngoại xâm. 
• Ý thức dân tộc ngày càng mạnh mẽ tạo điều kiện cho sự tiếp biến nhiều giá trị từ văn minh Trung Quốc, văn minh Ấn Độ để làm giàu văn minh Đại Việt.

3. Quá trình phát triển

Nêu nội dung cơ bản của quá trình phát triển văn minh Đại Việt. 

Hướng dẫn giải:

Nội dung cơ bản của quá trình phát triển văn minh Đại Việt:

 - Thế kỉ X - đầu XI (Giai đoạn sơ kì): hình những giá trị mới làm nền tảng cho sự hình thành văn minh Đại Việt. 

 - Đầu thế kỉ XI - thế kỉ XVI (Giai đoạn phát triển): gắn liền với văn hóa Thăng Long, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội,...của cả nước. Các triều đại Lý, Trần, Hồ, Lê sơ đạt được nhiều thành tựu to lớn trên tất cả các mặt; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân phát triển phong phú và đa dạng.

 - Thế kỉ XVI – XIX (Giai đoạn muộn): văn hóa phát triển trong tình trạng đất nước không ổn định. 

• Từ thế kỉ XVI - cuối thế kỉ XVIII: là giai đoạn có nhiều biến động, các triều đại thay thế nhau trị vì và chia cắt đất nước. 
• Giữa thế kỉ XIX: Cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp đã chấm dứt thời kì phát triển của văn minh Đại Việt. 
• Nhiều yếu tố mới xuất hiện khi văn minh phương Tây du nhập vào, tạo nên xu hướng vận động mới làm tiền đề cho sự hình thành văn minh Việt Nam về sau.