ĐỀ SỐ 2
I. Phần trắc nghiệm (6 điểm)
Câu 1: Khi gặp một từ không biết nghĩa, có thể dựa vào đâu để xác định nghĩa của từ?
- A. Ngữ cảnh
- B. Cấu trúc đoạn văn
- C. Danh từ
- D. Tất cả các đáp án trên.
Câu 2: Khi xác định nghĩa của từ, cần phải lưu ý điều gì?
- A. Cách tổ chức câu văn, đoạn văn, và các yếu tố khác có liên quan.
- B. Xem trong ngữ cảnh này, từ có được dùng với nghĩa thông thường hay được dùng với nghĩa khác.
- C. Xu hướng chính của thời đại.
- D. Tất cả các đáp án trên.
Câu 3: Đọc đoạn thơ sau:
“Trong khoảnh khắc sách, bài là giấy cũ
Nhớ làm chi. Thầy mẹ đợi, em trông.
Trên đường làng huyết phượng nở thành bông
Và vườn rộng nhiều trái cây ngon ngọt.”
Sự xuất hiện của từ “phượng” bên cạnh từ “huyết” trong đoạn thơ trên có làm thay đổi cách hiểu thông thường về từ “huyết” không?
- A. Có. Do có từ “phượng” bên cạnh.
- B. Có. Do nằm trong một câu có cấu trúc đặc biệt.
- C. Không. Do từ “huyết” không bao giờ được dùng với nghĩa khác.
- D. Không. Do có từ “trên” đảm bảo nghĩa.
Câu 4: Đọc đoạn thơ sau:
“Trong khoảnh khắc sách, bài là giấy cũ
Nhớ làm chi. Thầy mẹ đợi, em trông.
Trên đường làng huyết phượng nở thành bông
Và vườn rộng nhiều trái cây ngon ngọt.”
Xác định nghĩa của từ “huyết” trong đoạn thơ trên.
- A. Máu
- B. Tiết
- C. Chỉ màu đỏ rực của hoa phượng.
- D. Chỉ việc hoa phượng nhuốm máu.
Câu 5: Đọc đoạn thơ sau:
“Tôi nằm nghe trái tim mình ca hát
Trên ngực tôi nằm ngủ một con mèo.”
Xác định nghĩa của từ “ca hát” trong đoạn thơ trên.
- A. Hát hò
- B. Chỉ trạng thái tinh thần vui sướng.
- C. Thăng thiên
- D. Chỉ trạng thái ca hát.
Câu 6: Đâu không phải là một công dụng của dấu chấm lửng?
- A. Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết
- B. Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quãng
- C. Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm.
- D. Phân tách các mệnh đề trong một câu, hoặc giữa các bộ phận tương đương.
II. Tự luận (4 điểm)
Câu 1: (2 điểm) Các từ “kim cương”, “ngôi sao sáng” trong các câu thơ sau có phải là biện pháp tu từ ẩn dụ không? Phân tích giá trị?
“Nghe dào dạt mười bốn triệu Miền Nam đang tỉnh thức
Khôn! Ba mươi triệu kim cương của thiên hà Tổ quốc
Không! Hàng nghìn triệu ngôi sao sáng anh em đang chiếm lĩnh bầu trời
Hứa một mùa gặt lớn ngày mai.”
Câu 2: (2 điểm) Đọc đoạn thơ sau:
Tôi nằm nghe trái tim mình ca hát
Trên ngực tôi nằm ngủ một con mèo
(Anh Ngọc, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi)
a. Xác định nghĩa của từ "ca hát" trong đoạn thơ trên.
b. Dựa vào đâu em xác định được nghĩa ấy của từ?
GỢI Ý ĐÁP ÁN
1. Phần trắc nghiệm
Mỗi đáp án đúng tương ứng với 1 điểm
Câu hỏi
Câu 1
Câu 2
Câu 3
Câu 4
Câu 5
Câu 6
Đáp án
A
B
A
C
B
D
2. Tự luận
Câu 1:
Những từ “Kim cương”, “ngôi sao sáng” trong đoạn trích là ẩn dụ để biểu thị những cái quý giá trong nhân phẩm, tính cách con người.
Câu 2:
- a. Từ “ca hát” (xuất hiện sau cụm từ “trái tim mình”) trong đoạn thơ được dùng để chỉ trạng thái tinh thần vui sướng.
- b. Căn cứ để xác định được nghĩa của từ “ca hát” là ngữ cảnh xung quanh, đặc biệt là từ “trái tim” đi cùng với động từ “ca hát”.