A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
CHỦ ĐỀ 1: NHÀ Ở
1. Nhà ở đối với con người
- Vai trò của nhà ở:
+ Là nơi trú ngụ của con người.
+ Bảo vệ con người trước ảnh hưởng xấu của thiên nhiên, môi trường.
+ Đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hằng ngày của các thành viên trong gia đình: ăn uống, ngủ nghỉ, …
Cấu tạo chung:
- Móng nhà:
+ Vị trí: nằm dưới mặt đất.
+ Chức năng: chống đỡ các bộ phận trên ngôi nhà.
- Thân nhà:
+ Vị trí: nằm trên mặt đất.
+ Chức năng: tạo lên kiến trúc ngôi nhà.
- Mái nhà:
+ Vị trí: phần trên cùng ngôi nhà.
+ Chức năng: che phù và bảo vệ các bộ phận bên dưới.
- Vật liệu xây dựng nhà
+ Vật liệu có sẵn trong tự nhiên: cát, đá, gỗ, tre, lá, .. xây những ngôi nhà nhỏ, đơn giản, 1 tầng.
+ Vật liệu nhân tạo: ngói, vôi, xi măng, thép, … xây những ngôi nhà lớn, nhiều tầng hoặc chung cư.
+ Hỗn hợp vữa xi măng – cát
+ Hỗn hợp bê tông
- Quy trình gồm 3 bước chính: chuẩn bị, thi công và hoàn thiện
2. Sử dụng năng lượng trong gia đình
- Điện: cung cấp năng lượng để chiếu sáng, nấu ăn, giặt, là, …
- Chất đốt: nấu ăn, sưởi ấm, chiếu sáng.
- Năng lượng mặt trời, năng lượng gió: chiếu sáng, phơi khô, tạo ra điện cung cấp cho đồ dùng điện trong gia đình.
- Biện pháp tiết kiệm năng lượng điện trong gia đình
+ Sử dụng khi cần thiết, tắt đồ dùng điện khi không sử dụng.
+ Điều chỉnh hoạt động đồ dùng ở mức vừa đủ dùng.
+ Sử dụng đồ dùng tiết kiệm điện.
+ Tận dụng gió, ánh sáng tự nhiên và năng lượng mặt trời.
3. Ngôi nhà thông minh
- Là ngôi nhà đươc trang bị hệ thống điều khiển tự động hoặc bán tự động để các thiết bị, đồ dùng trong nhà có thể tự động hoạt động theo ý muốn của chủ nhà.
- Đặc điểm:
+ Tiện ích: hệ thống điều khiển thiết bị tự động hoạt động theo chương trình cài đặt sẵn.
+ An ninh, an toàn: giám sát và điều khiển từ xa bằng phần mềm trên điện thoại, máy tính bảng, máy tính xách tay.
+ Tiết kiệm năng lượng: tận dụng năng lượng từ gió và ánh sáng mặt trời.
CHỦ ĐỀ 2: BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN THỰC PHẨM
1. Thực phẩm và dinh dưỡng
Gồm 4 nhóm thực phẩm chính:
- Nhóm thực phẩm giàu chất đạm:
+ Xây dựng, tạo tế bào mới giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển.
+ Cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động.
- Nhóm thực phẩm giàu chất đường, bột: cung cấp năng lượng chủ yếu cho mọi hoạt động của cơ thể.
- Nhóm thực phẩm giàu chất béo:
+ Cung cấp năng lượng, bảo vệ cơ thể.
+ Chuyển hóa một số vitamin cần thiết.
- Nhóm thực phẩm giàu chất khoáng và vitamin: tăng sức đề kháng giúp cơ thể khỏe mạnh.
Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí
- Có sự phối hợp đủ 4 nhóm thực phẩm chính với tỉ lệ thích hợp.
- Ngoài cơm trắng, cần có: món canh, món xào hoặc luộc, món mặn.
2. Bảo quản và chế biến thực phẩm trong gia đình
- Môi trường thuận lợi cho vi sinh vật gây hại phát triển là: thực phẩm chứ nhiều chất dinh dưỡng và có độ ẩm cao.
- Môi trường hạn chế vi sinh vật hoạt động là: nhiệt độ thấp, nhiều muối, đường,...
Vai trò và ý nghĩa của việc chế biến thực phẩm
- Vai trò:
+ Thực phẩm chín mềm
+ Dễ tiêu hóa
+ Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
- Ý nghĩa:
+ Tăng tính đa dạng của món ăn
+ Làm phong phú bữa ăn.
Bài tập & Lời giải
Câu 2: Vật liệu xây dựng được phân làm mấy loại?
Xem lời giải
Câu 3: Năng lượng điện dùng để làm gì?
Xem lời giải
Câu 4: Tại sao phải sử dụng tiết kiệm năng lượng?
Xem lời giải
Câu 5: Một ngôi nhà thông minh có mấy đặc điểm chính?
Xem lời giải
Câu 6: Tính tiện ích của ngôi nhà thông minh thể hiện ở đâu?
Xem lời giải
Câu 7: Căn cứ vào giá trị dinh dưỡng của mỗi loại thực phẩm, người ta chia thực phẩm thành mấy nhóm chính?
Xem lời giải
Câu 8: Yêu cầu của thực phẩm trong bữa ăn dinh dưỡng hợp lí là gì?
Xem lời giải
Câu 9: Căn cứ vào đâu để lựa chọn phương pháp bảo quản?
Xem lời giải
Câu 10: Nêu quy trình thực hiện món trộn?