II. TỰ LUẬN (6 điểm)
Câu 1: Nêu cấu tạo màng lưới của cầu mắt. Sự tạo ảnh ở màng lưới diễn ra như thế nào?
Câu 2: Hãy nêu các yêu cầu cần thực hiện để giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh.
Câu 3: Nêu tóm tắt chức năng của tuyến trên thận
Bài Làm:
Câu 1. Cấu tạo màng lưới của cầu mắt, sự tạo ảnh ở màng lưới.
Cầu mắt: ở trong hốc mắt, được bảo vệ bởi mi, lông mày, lông mi, gồm ba lớp: lớp màng cứng (phía trước lớp màng cứng là màng giác), lớp màng mạch và lớp màng lưới.
* Cấu tạo lớp màng lưới: ở trong cùng chứa các tế bào hình nón và tế bào hình que.
+ Tế bào hình que: tiếp nhận ánh sáng yếu, giúp ta nhìn rõ vật vào ban đêm. + Tế bào hình nón: tiếp nhận ánh sáng mạnh và màu sắc, tập trung chủ yếu điểm vàng (trên trục mắt). Càng xa điểm vàng, tế bào hình nón càng ít và tế bào hình que càng nhiều.
+ Điểm mù: là chỗ ra của các sợi trục tế bào thần kinh thị giác, thiếu tế bào thụ cảm thị giác nên ảnh rơi vào đấy sẽ không nhìn thấy.
* Sự tạo ảnh ở màng lưới:
- Ánh sáng phản chiếu từ vật nhìn đi vào mắt, phải qua màng giác, thể thuỷ tinh, dịch thuỷ tinh.
- Lỗ đồng tử ở mống mắt điều tiết lượng ánh sáng vào mắt.
- Nhờ sự điều tiết của thể thuỷ tinh mà ảnh sẽ rõ nét trên màng lưới.
- Ảnh tác động lên tế bào thụ cảm thị giác, làm hưng phấn các tế bào này và từ đó các luồng thần kinh sẽ truyền về vùng vỏ não tương ứng ở thuỳ chấm để cho ta cảm nhận được ảnh của vật.
Câu 2. Các yêu cầu cần thực hiện để giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh:
- Sức khoẻ con người phụ thuộc vào trạng thái của hệ thần kinh, nếu hệ thần kinh suy yếu thì tuổi thọ sẽ bị rút ngắn. Nếu hoạt động của vỏ não bị rối loạn thì sẽ gây nhiều bệnh tật làm cho cơ thể mất khả năng làm việc, có thể dẫn đến cái chết. Vì vậy, phải giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh:
- Đảm bảo giấc ngủ hằng ngày, có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
- Tránh các kích thích mạnh về âm thanh, ánh sáng và các chất có hại cho hệ thần kinh.
- Giữ cho tinh thần thoải mái (sống thanh thản, tránh lo âu phiền muộn,...).
Câu 3. * Cấu tạo:
- Tuyến trên thận gồm một đôi nằm ở trên hai quả thận.
- Mỗi tuyến gồm hai phần: phần vỏ và phần tuỷ.
* Tác dụng của các hoocmôn:
Phần vỏ: Tiết các hoocmôn có tác dụng:
- Điều hoà sự trao đổi các muối Na+, K+.
- Điều hoà đường huyết (tạo glucôzơ từ prôtêin và lipit).
- Điều hoà sinh dục nam, gây những biến đổi đặc tính sinh dục ở nam.
Phần tủy: Tiết hai loại hoocmôn là adrenalin và nóađrenalin. Các hoocmôn này gây tăng nhịp tim, có mạch, tăng nhịp hô hấp, dãn phế quản và góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường huyết khi bị hạ đường huyết.
- Adrenalin có tác dụng điều hoà sự trao đổi chất, sự trao đổi gluxit, làm tăng đường huyết, có tác dụng đối với hệ tim mạch.
- Noađrênalin có tác dụng gây co mạch làm tăng huyết áp.