1. ẢNH HƯỞNG CỦA THIÊN NHIÊN ĐẾN SINH HOẠT VÀ SẢN XUẤT
- Trong cuộc sống hằng ngày, thiên nhiên cung cấp cho con người những điều kiện cần thiết để tồn tại: khí hậu, địa hình, đất trồng, nguồn nước,...
+ Nếu thiếu một trong những điều kiện ấy, con người có không tồn tại bình thường trên Trái đất.
- Ví dụ thể hiện vai trò của thiên nhiên đối với hoạt động sản xuất và đời sống của con người:
+ Nguồn nguyên liệu sản xuất: khai thác các loại khoáng sản, lâm sản, thổ sản, hải sản… để phục vụ cho nhu cầu trong đời sống, sản xuất của mình.
+ Nơi cư trú, mặt bằng sản xuất: Những người sống ở khu vực Đông Á, nơi quanh năm có khí hậu nóng ẩm, đồng bằng nhiều, nguồn nước nhiều thì họ sẽ định cư dọc các con sống lớn, nơi phát triển được nghề lúa nước.
+ Chứa đựng rác thải: Rác thải sinh hoạt, rác công nghiệp, y tế, … đổ ra môi trường hàng ngày.
+ Cung cấp, lưu trữ thông tin: Từ gỗ của cây, con người làm ra giấy viết, giúp lưu giữ kiến thức, tri thức của loài người.
+ Chống các tác nhân gây hại (tia cực tím,...): nhờ có tầng ozon, con người tránh được các tác động từ vũ trụ như: tia cực tím, lực hút.
- Ý nghĩa của câu “Trông trời, trông đất, trồng mây. Trồng mưa, trông nắng, trông ngày, trông đêm. Trông cho chân cứng, đá mềm. Trời yên, biển lặng mới yên tấm lòng”: Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào thời tiết, đất đai. Thời tiết ôn hòa, đất đai màu mỡ thì nông nghiệp mới phát triển được.
2. TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI ĐẾN THIÊN NHIÊN
- Tác động tích cực của con người đến thiên nhiên:
+ Con người tạo ra những hệ sinh thái nhân tạo tươi đẹp như: công viên, vườn hoa, khu nghỉ dưỡng sinh thái,...
+ Tích cực tham gia bảo vệ môi trường, khắc phục các sự cố môi trường, phòng chống thiên tai,..
- Tác động tiêu cực của con người đến thiên nhiên:
+ Sự gia tăng dân số, quá trình đô thị hóa.
+ Tăng cường khai thác tự nhiên, phát thải vào môi trường,...
- Một số biện pháp con người cần làm để bảo vệ và cải tạo môi trường tốt hơn:
+ Trồng cây, gây rừng.
+ Xử lí nước thải sinh hoạt, không đổ ra sông, biển.
+ Ngừng sử dụng bếp than tổ ong.
+ Giảm thải tối đa khói bụi thải ra từ ống khói.
3. KHAI THÁC VÀ SỬ DỤNG TÀI NGUYÊN THÔNG MINH
- Phát triển bền vững là sự phát triển nhằm thỏa mãn các nhu cầu của thế hệ hiện tại của con người nhưng không làm tổn hại tới khả năng đáp ứng các nhu cầu của thế hệ tương lai.
- Phải đặt mục tiêu phát triển bền vững vì trong suốt lịch sử phát triển của mình, con
người đã luôn khai thác tài nguyên thiên nhiên nhằm phục vụ cho cuộc sống.
- Các hoạt động kinh tế trong hình 23.5 đáp ứng được mục tiêu phát triển bền vững vì:
+ Thỏa mãn các nhu cầu của thế hệ hiện tại của con người: khai thác và sử dụng năng lượng Mặt trời, năng lượng gió; sản xuất lúa kết hợp du lịch.
+ Không làm tổn hại tới khả năng đáp ứng các nhu cầu của thế hệ tương lai.